Gleba ijej właściwości chemiczne

Gleba jest cienka zewnętrzną warstwą pokrywającą niemal całą powierzchnie skorupy ziemskiej. Jej grubość zwana miąższością, wynosi od kilku do kilkuset centymetrów. Skład gleby, bardzo złożony pod względem fizycznym i chemicznym umożliwia życie na lądzie.

Gleba powstaje w wyniku długotrwałych, złożonych procesów fizycznych, chemicznych i biologicznych ze skały macierzystej stanowiącej jej podłoże. Procesy te trwają co najmniej sto tysięcy lat i nazywane ogólnie wietrzenie minerałów.

Gleba składa się z warstw zwanych poziomami glebowymi. Poziom najwyższy zwany próchniczym, ma zwykle barwę ciemną, a nawet czarną. W tej warstwie znajduje się dużo związków organicznych stanowiących próchnice, a ponadto bakterie pierwotniaki i grzyby. Im jest ich więcej tym gleba jest bardziej żyzna. Kolejna warstwa- podglebie-jest znacznie jaśniejsza, zawiera piasek i żwir. Pod podglebiem znajduje się skała z której wytworzyła się gleba. Pod względem fizycznym gleba stanowi mieszaninę ciał stałych cieczy i gazów. Oczywiście zawartość poszczególnych składników zależy od rodzaju gleby.

Skład chemiczny gleby jest równie złożony. Składnikami podstawowymi są substancje zawarte w skale macierzystej, a wiec krzemionka i krzemiany. Do tego dochodzą sole (głownie węglany, siarczany, azotany i fosforany)takich metali, jak : żelazo, wapń, magnez, potas i sód oraz – większych ilościach – mangan, miedź, cynk, kobalt i chrom. Nie należy zapominać że w śladowych ilościach gleba zawiera wszystkie pozostałe pierwiastki występujące na Ziemi.

Dwie najważniejsze właściwości gleby to chłonność i sorpcja.
Chłonność wody polega na tym, że woda z opadów atmosferycznych zostaje w znacznych ilościach zatrzymana w glebie. Do podłoża skalnego przychodzą dopiero ilości nadmiarowe, których gleba nie może już pochłonąć. W ten sposób gleba staje się magazynem wody dla roślin na czas suszy między deszczami.

Sorpcja to wspólna grupa zjawisk polegających na pochłanianiu substancji cieczy lub gazu przez ciało stałe zwane sorbentem. Istnieją dwa rodzaje sorpcji; sorpcja powierzchniowa tzw. adsorpcja polegająca na zagęszczaniu się substancji pochłanianej na powierzchni ciała stałego, oraz sorpcja wgłębna, tzw. absorpcja, która polega na pochłanianiu substancji przez cala objętość ciała stałego – tym razem nazywanego absorbentem.

Dzięki właściwością sorpcyjnym gleba magazynuje wiele cennych substancji niezbędnych do życia roślin. Składniki wprowadzone do gleby, między innymi w postaci nawozów – zarówno naturalnych jak i sztucznych, nie są wymywane przez wodę opadowa i mogą być stopniowo pobierane przez rośliny.