Wojna stuletnia 1337-1453

Przyczyny
- Król Anglii Edward III uważał się za bliższego pretendenta do tronu francuskiego niż Walezjusze,
- Filip VI król Francji dążył do odebrania Plantagenetom ziem na teren Francji.
- Anglia sprzeciwiała się zajęciu przez Francję Flandrii [Anglia z nią powiązała się gospodarczo]
- Francja popierała samodzielność Szkocji a tę chciała podporządkować sobie Anglia
- Biedne recyerstwi francuskie i angielskie chciało wojny bo się mieli bogacić

Bezpośrednie
- Decyzja Filipa VI w 1337 o inkorporacji Ziem Plantagenetów

Wojnę zaczyna Edward III. Ich sukcesy widać od początku.
1340 flota angielska pokonuje francuską w bitwie pod Slums i Anglicy panują na morzu.
1346 bitwa pod Crecy w której Anglicy wygrywają dzięki swym łucznikom.
1356 – kolejny sukces pod Poitiers – do niewoli Jan Dobry[król francuski]
Jego syn, następca tronu – Delfin Karol
Delfin Karol zwołuje Stany Generalne aby zdobyć kasę na wykup ojca . Stany stawiają warunki aby 2 razy do roku regularnie były zwoływane.
Delfin odrzuca wniosek i wybucha powstanie paryskie.
1358 – wybucha powstanie chłopskie – żakeria.
1360 – układ w Bretigny [ bo zajmują tereny fr. I plantagenetów więc Francja I Anglia się porozumiewają]: Anglicy otrzymują północno zachodnie tereny Francji. Koniec I okresu wojny.

II etap – 1369 – 1396
Rozpoczęty przez Karola.
Francuzi unikali walnej bitwy, stosowali podjazdową [szarpaną]
Sprzyjał im kryzys w Anglii [bunty miast w Anglii i Flandrii]
1381 – powstanie chłopskie pod wodzą Wata Tylera, konflikt Ryszarda II z poddanymi. Francuzi wypierają Anglików z Francji.

III etap – rozpoczyna król angielski Henryk V Lancaster
W 1415 zwycięstwo angielskie pod Azincourt dzięki łucznikom i piechocie.
1420 – układ w Troyes na mocy którego Anglia i Francja połączone Unią personalną osobą Henryka V.
Ale nie dochodzi do tego bo 2 lata później Henryk umiera i wojna się odnawia.

Francja się dzieli
- Stronnictwo burgundzkie [zwolennicy inii z Anglią osobą Henryka VI]
- Stronnictwo narodowe [popiera Delfina Karola - następnego]

Bitwa pod Orleanem – przełom
Anglicy oblegają Orlean i z inicjatywy Joanny d’Arc – powstanie narodowe.
Delfin jej armie oddaje i Joanna pokonuje Anglików w 1429 pod Orleanem.
Francuzi przejmują pałeczkę i do 1453 Anglicy zostają wyparci z Francji, za wyjątkiem portu Calais.
Wojna się kończy bez rozejmu więc teoretycznie trwa do dzić. Joanna sprzedana Anglikom przez Burgundczyków i spalona przez A. na stosie w Rouen.

Konsekwencje wojny
- Zerwanie zależności lennej Anglii od Francji
- Utrata przez Plantagenetów posiadłości we Francji
- Wzrost świadomości narodowej francuzów