Kompozytorzy

Ludwik van Beethoven
1770-1827

Był jednym i jednocześnie najmłodszym z przedstawicieli muzyki klasycznej ,którzy doprowadzili do najwyższego rozkwitu i artyzmu przygotowane przez poprzednią epokę formy oraz wspólnie z G.F Haendlem i J.S Bachem utrwalił hegemonię muzyki niemieckiej w kulturze nowożytnej Urodził się w rodzinie z zawodowymi tradycjami muzycznymi . Naukę muzyki rozpoczął u ojca , Johanna , następnie pobierał lekcje gry na skrzypcach i organach u bońskich muzyków, a w 1779 podjął regularną naukę pod kierunkiem Ch. G. Neefego. W 1783 otrzymał stanowisko klawesynisty i akompaniatora w dworskiej orkiestrze, a w później dworskiego organisty .Po raz pierwszy udał się do Wiednia w 1787,poznał przy tej okazji Mozarta. Śmiertelna choroba matki spowodowała konieczność szybkiego powrotu Beethovena do Bonn i wzięcia na siebie obowiązku utrzymania rodziny . Ponownie udał się do Wiednia- tym razem na stałe w 1792.Tutaj początkowo kontynuował naukę kompozycji m.in. u J. Haydna. Od czasu, gdy w wieku 8 lat debiutował publicznie jako pianista, Beethoven uczynił takie postępy w grze ,że już po dwóch latach pobytu w Wiedniu zdobył sławę jako wirtuoz fortepianu , obdarzony nadto wybitnym talentem improwizatorskim. Gdy sława i popularność Beethovena poczęły wykraczać ponad kręgi wiedeńskie, wystąpiły u niego pierwsze symptomy głuchoty. Choroba stała się powodem załamania nerwowego , a nawet myśli o samobójstwie .Podjąwszy decyzję o przyszłości i poświęceniu się twórczości, Beethoven wkroczył w okres niebywałego rozwoju i niezwykle intensywnej pracy , czego rezultatem stała się seria arcydzieł skomponowanych w ciągu zaledwie 4 lat : Symfonia ,,Eroica’’ , sonaty fortepianowe m. in.: Waldsteinowska i Appassionata. W 1809 roku trzech mecenasów przyznało mu dożywotnią rentę umożliwiającą pozostanie w Wiedniu i poświęcenie się wyłącznie pracy twórczej.


Stanisław Moniuszko
1819-1872


Polski kompozytor i dyrygent . Początkowo uczył się muzyki w domu oraz prywatnie w Warszawie i w Mińsku, podjął studia kompozycji u C. F. Rungenhagena w Berlinie. W 1840 roku osiadł w Wilnie , gdzie działał jako organista, dyrygent, nauczyciel muzyki i kompozytor pieśni oraz utworów scenicznych (operetek, muzyki teatralnej, pierwszej wersji Halki ). W 1858 wielki sukces odniosło wystawienie 4-aktowej wersji Halki w Warszawie, co tak umocniło stanowisko Moniuszki w polskim świecie muzycznym, że mianowano go dyrektorem Opery warszawskiej .Fakt ten pobudził go do wzmożonej twórczości operowej, wtedy też rozpoczął publikowanie Śpiewnika domowego .Od 1864 Moniuszko wykładał w Instytucie Muzycznym w Warszawie .
Moniuszko uważany za głównego po Chopinie przedstawiciela stylu narodowego w polskiej muzyce, jest twórcą przede wszystkim dzieł wokalno -instrumentalnych: oper (Halka, Straszny dwór, Hrabina, Flis, Verbumnobile i in.) i pieśni (ponad 300 utworów zebranych w 12 zeszytach Śpiewników domowych), a nadto kantat i mszy. Skromniejsze miejsce w jego dorobku zajmuje twórczość instrumentalna, obejmująca uwerturę fantastyczną Bajka, miniatury fortepianowe i dwa kwartety smyczkowe.



Edvard Grieg
1843-1907

Norweski kompozytor, dyrygent i pianista. Zainteresowanie muzyką rozbudziła w nim matka, zaś studia odbył w lipskim konserwatorium , m.in. u J. Moschelesa (fortepian) i C. Reineckiego (kompozycja).W 1863 osiadł w Kopenhadze, skąd po trzech latach przeniósł się do Christianii (obecnie Oslo),gdzie zajął się organizacją koncertów, prowadzeniem miejscowej orkiestry oraz nauczaniem. W 1880 powrócił do rodzinnego Bergen. Jako pianista i dyrygent koncertował w całej Europie, z czasem poświęcając się przede wszystkim prezentowaniu własnych utworów i w tej podwójnie roli –twórcy i wykonawcy – zdobywając międzynarodową sławę. W ojczyźnie za zasługi dla rozwoju norweskiej sztuki przyznano Griegowi dożywotnią pensje; wśród licznych zagranicznych dowodów najwyższego uznania znalazły się doktoraty honoris causa przyznane przez uniwersytety Oxford i Cambridge oraz francuska Legia honorowa.
Uważany za najwybitniejszego przedstawiciela norweskiej szkoły narodowej, chętnie nawiązujący do norweskich pieśni i tańców ludowych, przez Hansa von Bulowa obwołany ,,Chopinem Północy’’, Grieg ceniony jest obecnie przede wszystkim za swą twórczość instrumentalną :Koncert fortepianowy a-moll, dwie suity orkiestrowe Peer Gynt oraz liczne miniatury fortepianowe ; w repertuarze zachowały się też jego pieśni , a spośród utworów kameralnych –Kwartet smyczkowy.
Jan Sebastian Bach
1685-1750

Jan Sebastian był niekoronowanym królem rodziny Bachów, która od końca szesnastego stulecia, poprzez cały wiek siedemnasty i znaczną część osiemnastego władała muzyką w kilku prowincjach niemieckich .Encyklopedie muzyki wymieniają aż 15 Bachów i to tylko tych najwybitniejszych. U kilku powtarzały się imiona , toteż historia doczepiła im przydomki , pochodne od nazw miast , w których rozwijali swą artystyczną działalność . Stąd też przydomek Jana Sebastiana ,,lipski”

Urodził się w małym miasteczku Eisenach , pierwszego dnia wiosny 1685 roku. Jan Sebastian uczęszczał do liceum i pod kierunek brata poznawał sekrety muzyki . Mając 15 lat należał do chóru kościelnego , grał biegle na skrzypcach, altówce i klawikordzie .Po ukończeniu liceum pełnił obowiązki organisty w kilku mniejszych miastach. Wspaniale zwłaszcza improwizował na organach. Wybierał jakąś melodię i mógł nawet przez dwie godziny opracowywać ją na różne sposoby. W pewnym momencie umiera jego żona , osierocając tym samym siedmioro dzieci. Bach pojął za żonę nadworną śpiewaczkę,
Annę Magdalenę i przyjechał z rodziną do Lipska. Główną jego posadą był kantorat w kościele Św. Tomasza , to znaczy grywanie na organach podczas nabożeństw i intonowanie religijnych pieśni , jak też lekcje śpiewu i łaciny w szkole przy tym kościele.

Bach stworzył wiele tańców, menuetów, gawotów, kurantów. Pisał na klawesyn , fortepian, skrzypce solo i z fortepianem, wiolonczelę, organy.


Karol Szymanowski
1882-1837

Polski kompozytor i pianista. Naukę muzyki pobierał u ojca, w szkole Neuhausów, a następnie prywatnie w Warszawie u M. Zawirskiego i Z. Noskowskiego. Zaczął komponować w wieku 7 lat.W 1905 r wspólnie z G. Fitelbergiem, L. Różyckim i A. Szelutą utworzył spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich, zwaną ,,Młodą Polską „.Od 1906 dużo podróżował- był w Niemczech , Włoszech, na Sycylii i w Afryce – ta ostatnia skierowała jego uwagę na kulturę Wschodu. Po rewolucji, w 1919 opuścił Ukrainę i zamieszkał w Warszawie. W następnym roku wraz ze skrzypkiem Pawłem Kochańskim odbył podróż do Anglii i Ameryki. W 1921 Szymanowski po raz pierwszy odwiedził Zakopane i zainteresował się folklorem górali podhalańskich. W 1927 objął stanowisko dyrektora konserwatorium warszawskiego, lecz wskutek intryg środowisk konserwatywnych po dwóch latach zmuszony był podać się dymisji ; w 1930 został pierwszym rektorem Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie- jednakże już w lutym zrezygnował z tego stanowiska i przeniósł się do Zakopanego. Gruźlica gardła wymagała w tych latach od Szymanowskiego częstych kuracji w Szwajcarii.

W dorobku Szymanowskiego centralne miejsca zajmują dzieła instrumentalne, w tym 4 symfonie, 2 koncerty skrzypcowe, liczne utwory fortepianowe oraz szczególnie ważne i odkrywcze dzieła na skrzypce z fortepianem (Mity i in.).