Nerwice

Pojecie nerwicy (neurosis) jest pojęciem zbiorczym i odnosi się do heterogennej grupy zaburzeń obejmującym zespoły czynnościowe z lękiem jako objawem osiowym. U ich podłoża często można odnaleźć świadome i nieświadome wewnętrzne konflikty emocjonalne, dysfunkcjonalne cechy osobowościowe, a także niekorzystne czynniki zewnętrzne (zawód emocjonalny, konflikt ról społecznych itp.). Lekowi towarzysza zachowania o charakterze unikania, poszukiwania wsparcia, objawy myślenia obsesyjnego i rytualizacji funkcjonowania psychicznego oraz objawy przybierające postać somatyczna. Ze względu na niejednorodność objawów i wieloczynnikowy charakter etiologii obecnie odchodzi się od ogólnego pojęcia nerwicy na rzecz innych kategorii opartych na kryteriach wspólnych objawów lub czynników etiologicznych. W amerykańskiej klasyfikacji zaburzeń psychicznych DSM-IV pojecie nerwicy zostało zupełnie wycofane.
Poniżej podano główne zaburzenia określane w psychopatologii jako nerwice i ich obecna przynależność do innych kategorii. W nawiasach podano dawną nazwę odpowiedniej nerwicy.


ZABURZENIA LEKOWE
Fobie
Lek napadowy - lek paniczny, napady paniki
Zaburzenie lękowe uogólnione (nerwica lękową)
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (nerwica natręctw)


REAKCJA NA CIEZKI STRES I ZABURZENIA ADAPTACYJNE
Ostra reakcja na stres
Zaburzenie stresowe pourazowe (nerwica urazowa)
Zaburzenia adaptacyjne
ZABURZENIA DYSOCJACYJNE (nerwica histeryczna lub histeria konwersyjna)
Amnezja dysocjacyjne
Fuga dysocjacyjna
Osłupienie dysocjacyjne
Trans i opętanie
Dysocjacyjne zaburzenia ruchu
Drgawki dysocjacyjne
Dysocjacyjne znieczulenia i utrata czucia zmysłowego
Mieszane zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne)


ZABURZENIA WYSTEPUJACE POD POSTACIA SOMATYCZNA (SOMATOFORMICZNE)
Zaburzenie somatyzacyjne (z somatyzacja)
Zaburzenia występujące pod postacią somatyczna, niezróznicowane
Zaburzenie hipochondryczne (nerwica hipochondryczna)
Zaburzenia (dysfunkcje) wegetatywne występujące pod postacią somatyczna (nerwica wegetatywna i tzw. nerwice narządowe)
Uporczywe bóle psychogenne
Inne zaburzenia występujące pod postacią somatyczna
Zaburzenia występujące pod postacią somatyczna, nie określone


INNE ZABURZENIA NERWICOWE
Neurastenia
Zespól depersonalizacji-derealizacji
Inne określone zaburzenia nerwicowe (obejmuje nerwice psychasteniczna)
Zaburzenia nerwicowe, nieokreślone


UPORCZYWE ZABURZENIA NASTROJU (AFEKTYWNE)
Cyklotymia
Dystymia (nerwica depresyjna)