profil

Gospodarka Ukrainy - referat

Ostatnia aktualizacja: 2020-07-07
poleca 85% 1378 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
ukraina


Informacje ogólne w tabeli zostały zaczerpnięte ze strony internetowej Ukrainy (dane z roku 1999)

Położenie

wschodnia Europa, na wybrzeżu Morza Czarnego, pomiędzy Polską a Białorusią

Notka

strategiczne położenie na skrzyżowaniu dróg pomiędzy Azją a Europą; drugie pod względem powierzchni państwo w Europie

Sąsiedzi

Białoruś 891 km, Węgry 103 km, Mołdawia 939 km, Polska 428 km, Rumunia (południe) 169 km, Rumunia (zachód) 362 km, Rosja 1576 km, Słowacja 90 km

Współrzędne geograficzne

49 00 N, 32 00 E

Powierzchnia całkowita

603 700 km2

Powierzchnia - porównanie

prawie dwa razy większa od Polski

Powierzchnia lądu

603 700 km2

Powierzchnia wód

0 km2

Długość granic

4 558 km

Linia brzegowa

2 782 km

Najwyższy punkt

Howerla: 2 061 m

Najniższy punkt

Morze Czarne: 0 m

Zasoby naturalne

rudy żelaza, węgiel kamienny, mangan, gaz ziemny, ropa naftowa, sól, siarka, grafit, tytan, magnez, kaolin, nikiel, rtęć, drewno, żyzne gleby

Użytkowanie ziemi

grunty orne 58%; sady i trwałe plantacje 2%; łąki i pastwiska 13%; lasy i zarośla 18%; inne 9% (1993)

Zagrożenia naturalne

b/d

Problemy ekologiczne

niewystarczające zasoby wody pitnej; zanieczyszczenie wód i powietrza; wycinanie lasów; radioaktywne skażenie północnych terenów (po katastrofie w Czarnobylu w 1986 roku)


Warunki naturalne


Bogactwa naturalne i mineralne
W nizinnej części Ukrainy wyróżniamy trzy poziome strefy roślinności:
- stefa lasów mieszanych obejmuje ukraińską część milf Polesia (północno-zachodnia część kraju) – lasy zajmują tu ok. 60% powierzchni, poza tym występują rozległe obszary bagienne;
- strefa lasostepu rozpościera się z południowego wschodu na północny wschód – ziemie orne zajmują 70% powierzchni, lasy – 12%;
- strefa stepu zajmuje 40% powierzchni kraju i rozciąga się z południowego zachodu na północny wschód – ziemie uprawne zajmują 75% powierzchni escorts, zaś lasy – zaledwie 3%. 7

Ogólnie ziemie uprawne zajmują 58% terytorium państwa, lasy – 18%, pastwiska – 13%.2 2/3 ziem uprawnych to czarnoziemy (ok. 25% całych zasobów światowych).1

Władza radziecka postanowiła wykorzystać energię wodną, co zaowocowało przede wszystkim budową kaskad na Dnieprze. Sztandarową budową komunizmu jest elektrownia wodna Dniprohes koło Zaporoża. Regulacja Dniepru i utworzenie wielkich zalewów było połączone ze zniszczeniem środowiska naturalnego na wielką skalę. Zalano m.in. Porohy – jedyną w swoim rodzaju ostoję wielu gatunków roślin i zwierząt oraz wspaniały zabytek przyrody nieożywionej.

Bogactwa mineralne
Ukrainy to przede wszystkim:
- węgiel kamienny (doniecki okręg przemysłowy),
- węgiel brunatny (naddnieprzański okręg przemysłowy – okolice Dniepropietrowska),
- ropa naftowa i gaz ziemny (okręg doniecki i naddnieprzański, wybrzeże Morza Czarnego i Krym),
- ruda żelaza (Krzywy Róg, Kremenczuk, Biłozerka, Kercz),
- ruda manganu – największe złoża na świecie (Nikopol),
sól kamienna i potasowa, rudy niklu i chromu, rudy rtęci, siarka, a także niewielkie złoża złota.

Znaczną część powierzchni zajmują niziny i wyżyny, m.in. Wyżyny: Wołyńska, Podolska, Doniecka, Polesie, Niziny: Naddnieprzańska, Czarnomorska, jedynie na południowym zachodzie rozciąga się pasmo Karpat Wschodnich, a na południu Gór Krymskich. Najwyższy szczyt Howerla, 2061 m n.p.m., w pasmie Czarnohory. 
Klimat umiarkowanie ciepły. Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju wynoszą: w styczniu -6°C i 58 mm, w lipcu 20°C i 91 mm.
Główne rzeki: Dniepr, Dniestr. Liczne bagna i moczary. Roślinność stanowią stepy i lasostepy oraz lasy mieszane pokrywające 14% powierzchni.
Wołyńska Wyżyna, kraina naturalna w zachodniej części Ukrainy, między górnym biegiem Bugu na zachodzie i rzeką Słucz na wschodzie. Na północy graniczy z Polesiem, na południu przechodzi w Wyżynę Podolską.

Zbudowana ze skał krystalicznych prekambru, przykrytych płytowo zalegającym kompleksem skał mezozoicznych i kenozoicznych. Powierzchnia pagórkowata (wysokość do 409 m n.p.m.), rozcięta licznymi dolinami rzek. Klimat umiarkowany ciepły, kontynentalny. Główne rzeki: Bug, Styr, Horyń, Słucz.
Podolska Wyżyna, kraina naturalna w zachodniej części Ukrainy, między środkowym biegiem Dniestru i Bohu.
Zbudowana z prekambryjskich granitów i gnejsów, przykrytych płytowo zalegającym kompleksem skał mezozoicznych i kenozoicznych. Powierzchnia falista i pagórkowata, silnie rozczłonkowana głębokimi dolinami rzek o charakterze jarów. Na północnym zachodzie opada stromym i wysokim progiem ku Wyżynie Wołyńskiej.

Najwyższą część stanowią: Gołogóry - z kulminacją Kamuły (471 m n.p.m.) oraz Miodobory (Tołtry) - wał wapiennych skałek, którego wysokość dochodzi do 435 m n.p.m. Klimat umiarkowany ciepły kontynentalny.

Liczne rzeki należą do dorzeczy Dniestru (m.in.: Seret, Zbrucz, Smotricz, Murata) oraz Bohu (m.in.: Rom, Sawranka, Kodyma). Rozwinięty region rolniczy.

Główne miasta: Tarnopol, Winnica, Chmielnicki i Kamieniec Podolski.
Polesie, podprowincja fizycznogeograficzna, stanowiąca południowo-zachodnią część Niżu Wschodnioeuropejskiego, położona na terytorium Białorusi, Ukrainy i Polski. Polesie stanowi płaską równinę, leżącą w dorzeczu Prypeci i Bugu. Rzeki te, poprzez Muchawiec (prawy dopływ Bugu) i Pinę (lewy dopływ Prypeci), łączy kanał Dniepr-Bug.

Na Polesiu znajdują się jedne z największych w Europie obszarów zabagnionych. Występują też liczne płytkie jeziora. Obszar jest stosunkowo słabo zaludniony. Polesie dzieli się na szereg makroregionów, w obrębie Polski znajdują się: Polesie Podlaskie i Polesie Wołyńskie.

Czarnomorska Nizina, położona na terytorium Ukrainy, częściowo także w Mołdawii i Rumunii. Ciągnie się szerokim łukiem wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży Morza Czarnego, od ujścia Dunaju do Morza Azowskiego. Główne miasto - Odessa.

Zbudowana z trzeciorzędowych wapieni, na powierzchni pokryta piaskami, miejscami gliną i lessem. Charakterystycznym elementem krajobrazu są limany w ujściach dolin rzecznych. Stanowi dolny odcinek biegu wielu rzek, które na jej obszarze rozlewają się na znaczną szerokość.
Do największych należą: Dniepr, Dniestr i Bug. Stanowi region rolniczy. Uprawia się tutaj zboża, słoneczniki, winorośl, tytoń, konopie, buraki cukrowe, kukurydzę, warzywa i owoce. Hoduje się bydło, trzodę chlewną i konie.

Klimat
Klimat Ukrainy określa się jako umiarkowany kontynentalny. W północnej części kraju klimat jest bardziej suchy, a amplituda temperatur styczeń-lipiec większa niż w Polsce, tzn. zimy są chłodniejsze, zaś lata – cieplejsze; im dalej na wschód, tym mniej opadów i cieplej. Na południu większy jest wpływ Morza Czarnego, co objawia się większymi opadami, cieplejszą zimą i gorącym latem. Południowa część Półwyspu Krymskiego zalicza się już do subtropikalnej strefy klimatycznej; panuje tam klimat śródziemnomorski.

Średnia temperatura stycznia to –1,4 °C, lipca +22,7 °C; najłagodniejszy klimat (najcieplejsza zima i najchłodniejsze lato) posiada Zakarpacie. Roczna suma opadów na Niżu Wschodnioeuropejskim waha się w zależności od regionu od 300 mm na stepie do 700 mm na Polesiu, na Nizinie Węgierskiej wynosi ok. 1000 mm, w górach Krymskich – 1100 mm, w Karpatach – powyżej 1500 mm.2

Gospodarka rolno – przemysłowa na Ukrainie


Informacje gospodarcze w tabeli zostały zaczerpnięte ze strony internetowej Ukrainy (dane z roku 1999)

Opis ekonomii kraju

Ukraina była tuż po Rosji najważniejszą pod względem gospodarczym republiką byłego ZSRR. Wartość produkcji Ukrainy czterokrotnie przewyższała...»

PKB

109 miliardów USD

Wzrost PKB

-0,4%

PKB na 1 mieszkańca

2 200 USD

Inflacja

20%

Zatrudnienie

przemysł i budownictwo 32%, rolnictwo i leśnictwo 24%, służba zdrowia, edukacja i kultura 17%, handel i dystrybucja 8%, transport i komunikacja 7%, inne 12%

Bezrobocie

4,3%

Produkcja energii elektrycznej

171 000 mln. kWh

Źródła energii

paliwa kopalne: 52%; energia wodna: 5,9%; energia atomowa: 42,1%

Rolnictwo - uprawy

zboża, buraki cukrowe, słonecznik, warzywa

Rolnictwo - hodowla

wołowina, mleko

Eksport - surowce i produkty

metale żelazne i nieżelazne, paliwa i produkty, maszyny i pojazdy, żywność

Import - surowce i produkty

energia, maszyny i części, sprzęt transportowy, chemikalia

Waluta

1 hrywna = 100 kopiejek

Eksport - najważniejsi partnerzy

Rosja 20%, UE 17%, Chiny 7%, Turcja 6%, USA 4%

Import - najważniejsi partnerzy

Rosja 48%, UE 23%, USA 3%



Obszary użytkowe zajmują (1928): 40,059.000 ha, z czego na role wypada 83%, na lasy 8%, na łąki i pastwiska 7%. Obszary zasiane miały (1928): 24,050.000 ha, w tym 23% pszenica, 17% żyto, 10% kukurydza, 9% owies, 7% jęczmień, 5% słonecznik i 5% ziemniaki. Dobrze również rozwinięta jest uprawa buraków cukrowych i tytoniu, ogrodnictwo oraz chów bydła (5,409.000 koni, 8,497.000 bydła rogatego, 8,006.000 kóz i owiec, 6,930.000 trzody chlewnej w 1928 r.). Ogromną rolę w gospodarce odgrywa również przemysł i górnictwo, którego głównymi ośrodkami są: zagłębie Donieckie (kopalnie mangamu) oraz Charków, Dniepropetrowsk, Mikołajów, Kijów (przemysł metalurgiczny i maszynowy). Dobrze rozwinięty jest również przemysł rolniczy zwłaszcza na płn. – zach.







Rośliny uprawne




Pow. w tys. ha 1973


Zbiory w tys. ton

Plony w q/ha



Średnia

1966-70



1973



% zbiorów ZSRR



Średnia 1966-70






1973

Pszenica ozima




Kukurydza na ziarno




Jęczmień jary




Buraki cukrowe




Słonecznik




Len na włókno




Ziemniaki




Winorośl

8 330




2 220




2 503




1 701




1 728




237




1 901




267

16 193




6 337




7 966




46 731




2 830




86,6




20 294




1 065

26 608




7 815




6 673




47 520




3 154




139




22 167




1 254

24,3




59,1










54,6




42,7




31,4




20,5




27,4

23,6




27,9




24,5




267




16,4




3,8




100




42,2

31,9




35,1




26,7




279




18,1




5,9




116




60,9

Źródła
  1. Encyklopedia Powszechna PWN tom. IV
  2. Encyklopedia Powszechna GUTENBERGA
  3. Encyklopedia Multimedialna
  4. Internet – Strony poświęcone UKRAINIE
Załączniki:
Czy tekst był przydatny? Tak Nie
(0) Brak komentarzy

Treść zweryfikowana i sprawdzona

Czas czytania: 10 minut

Ciekawostki ze świata