Poziome i pionowe formy ukształtowania Ziemi.

(1.) Poziome formy:
- wyspy
- półwyspy
- przylądki

(2.) Pionowe formy:
- formy różniące się wysokością nad poziomem morza

(3.) Krzywa hipsograficzna - obrazuje zależność między wysokością danego obszaru, a jego powierzchnią. Przedstawia ona wysokościową strukturę powierzchni Ziemi.

(4.) Formy ukształtowania powierzchni lądów:

● niziny [do 300 metrów nad poziomem morza] - obejmują depresje i kryptodepresje, zajmują 44% powierzchni lądów; najbardziej nizinnym kontynentem jest Europa [73% powierzchni całego kontynentu stanowią niziny], natomiast najmniej nizinna jest Antarktyda
● wyżyny [od 300 do 500 metrów nad poziomem morza, tereny o małych wysokościach względnych] - zajmują 38% powierzchni lądów; najbardziej wyżynnym kontynentem jest Afryka [27% wyżyn], a najmniej wyżynna jest Europa [10% wyżyn]. Najwyższą wyżyną na Ziemi jest Tybet.
● góry [obszary wznoszące się ponad 500 metrów nad poziomem morza, o dużych wysokościach względnych] - zajmują 28% powierzchni lądów; najbardziej górzystym kontynentem jest Azja, a najmniej górzystym - Europa.
● kotliny [wklęsłe formy terenu, występujące w obrębie nizin, wyżyn i gór] - mogą być skutkiem ruchów górotwórczych i procesu deflacji.

(5.) Ukształtowanie dna oceanicznego:

● szelf - jest to strefa dna morskiego o głębokości do 200 metrów
● stok kontynentalny - strefa przejściowa pomiędzy szelfem a basenem oceanicznym
● baseny oceaniczne - są to rozległe obszary o urozmaiconej rzeźbie, o głębokości od 4 tysięcy do 6 tysięcy metrów.
● grzbiety oceaniczne - powstają wzdłuż granic płyt litosfery w strefach tensji; tworzą się w strefach rozrostu dna oceanicznego, jako efekt krążenia magmy we wnętrzu Ziemi
● rowy oceaniczne - powstają w strefach subdukcji, gdzie pochłaniany jest nadmiar litosfery; znajdują się w pobliżu wybrzeży kontynentów i archipelagów wysp

(6.) Podział form ukształtowania powierzchni Ziemi:

a) cokoły kontynentalne - obejmują one lądy, szelf, oraz płytkie morza przybrzeżne
b) baseny oceaniczne - obniżenia leżące powyżej szelfu