Literackie objawy szaleństwa. Analizując podane fragmenty "Makbeta" Szekspira i "Romantyczności" Mickiewicza, określ przyczyny i przejawy obłędu bohaterek w kontekście romantycznego światopoglądu.

Szaleństwo to częsty i charakterystyczny motyw występujący w utworach romantycznych. Można go również dostrzec w dramacie Williama Szekspira pt. "Makbet" i w balladzie "Romantyczność" Adama Mickiewicza. Przedstawiony jest on jednak w różny sposób, także przyczyny obłędu bohaterek utworów są inne.

W pierwszym fargmencie przytoczone zostały wydarzenia, które dzieją się już po zabójstwie Dunkana. Rozgrywają się one w komnacie w zamku, a czynom Lady Makbet przygładają się lekarz i jedna z dam pałacowych. Żona tytułowego bohatera dziwnie się zachowuje, wydaje się być obłąkana. Lunatykując, mówi do siebie, chodzi po komnatach. Zdaje się również bać ciemności, gdyż zawsze przy jej łożu musi stać zapalona świeca. Pozostając pod wpływem snu, myje swe ręce. Jest to związane z poczuciem winy - obmycie rąk jest pewnego rodzaju znakiem zmycia swej winy. Przyczyną obłędu Lady Makbet jest bowiem zabicie dawnego króla, za co teraz ponosi karę w postaci szaleństwa. Mówi również o zabójstwie Dunkana, zwraca się do swego męża, którego jednak nie ma w pobliżu. Poza tym wciąż czuje zapach krwi, widzi ją na swych dłoniach, doświadcza więc pewnego rodzaju halucynacji.

W następnym fragmencie - balladzie Adama Mickiewicza "Romantyczność: akcja rozgrywa się w miasteczku. Obłąkanej Karusi towarzyszą mieszkańcy o narrator, opisujący wydarzenia. Główna bohaterka utworu biega po mieście, krzyczy i wciąż woła swego zmarłego ukochanego - Jasieńka. Wita się z nim, stara się go dotknąć. Inni ludzie nie widzą go, dlatego twierdzą, że Karusia oszalała. Próbują mimo wszystko zrozumieć jej zachowanie, ogromną tęsknotę za swą dawną miłością. Dziewczyna wydaje się nie słuchać innych ludzi, nie zrwaca na nich uwagi. Towarzyszą jej również skrajne emocje - płacze, a za chwilę zaczyna się śmiać. Rozmawia z Jasieńkiem, mówi mu, że trochę się go boi, chociaż nie powinna. Karusia chce umrzeć, podobnie jak jej ukochany. Nie chce już żyć sama, bez niego. Źle czuje się wśród innych ludzi, którzy nie potrafią jej zrozumieć, szydzą z niej. Przyczyną obłędu dziewczyny jest więc utrata miłości, tęsknota za Jasieńkiem. Karusia nie potrafi się z tym pogodzić, jest bardzo wrażliwa.

W przytoczonych fragmentach ukazane są dwie całkowiecie odmienne wizje obłędu bohaterek. W pierwszym szaleństwo Lady Makbet związane jest ze złym uczynkiem, który popełniła - z morderstwem Dunkana. Obłęd jest więc swego rodzaju karą za złe uczynki, które popełniła za życia. W drugim przypadku ukazana jest miłość, która towarzyszy Karusi nawet po śmierci ukochanego. Chociaż nie uczyniła nic złego, teraz cierpi po stracie ukochanego. Jest to więc miłość nieszczęśliwa. W czasach romantyzmu osoby podobne doKarusi, były bardzo cenione przez resztę społeczeństwa, gdyż według romantyków potrafiły one porozumiewać się ze światem metafizycznym, który był wówczas bardzo ważny.

Podsumowując, choć przyczyny i przejawy obłędu bohaterek są różne, oba fragmenty dotyczą szaleństwa w kontekście światopoglądu romantycznego. Był to jeden z charakterystycznych motywów tego okresu, często wykorzystywany w literaturze. Mickiewicz, inspirowany twórczością Szekspira, wykorzystał podobny motyw w swej balladzie.