"Zbrodnia i Kara" - "Kto ty jesteś człowieku - zbrodniarz czy bohater?"

Zanim przejdę do rozważań na temat sądzenia człowieka jako złoczyńcy czy też herosa, muszę odpowiedzieć na pytanie, które samoistnie się nasuwa i trapi mnie niezmiernie. Czy istota ludzka warta jest swojej wysokiej pozycji w świecie duchowym i materialnym? Twierdzimy, że roboty, maszyny nie dorównują naturze człowieka gdyż jest to twór ograniczony, niezdolny do samowystarczalności, skazany na zależność od człekokształtnych. Istnieje jednak siła wyższa, której my, ludzie jesteśmy poddani. Jest to część naszego umysłu, emocje, podświadomość nie tworząca jedności z ciałem, zdolna do wprowadzenia nas w stan ogłupienia , a nawet mogąca niejednego zabić. Możemy przez to wywnioskować, że życie ludzkie jest niejako transem, z którego tylko nieliczni są w stanie się wyzwolić. Ludzie najczęściej śpią, nie zdając sobie z tego sprawy. Rodzą się pogrążeni we śnie. Żyją śniąc. Nie budząc się zawierają małżeństwa. Płodzą dzieci we śnie i umierają nie budząc ani razu. Pozbawiają się tym samym zdolności zrozumienia, możliwości i piękna ludzkiej egzystencji. Na drodze życia podświadomie wykonują kolejno zadania, na które już wcześniej byli skazani.

Fiodor Dostojewski osobę sprzeciwiającą się ogólnym zasadom społecznym określa mianem zbrodniarza, nie biorąc nawet pod uwagę zamiarów tegoż czynu. Mord Raskolnikowa jest niejako próbą udowodnienia nadczłowieczeństwa. Bohater chce przez to dowieść, nie tyle światu, co samemu sobie, że jest w stanie złamać obecnie panujące reguły. Według mnie błędem jest przyjęcie do świadomości faktu, iż przez ten niemoralny wybryk Rodion osiągnął wyższość nad zdecydowaną częścią społeczeństwa. Bohater powieści określał siebie jako zbrodniarza doskonałego. W rezultacie jednak nie potrafił oszukać nawet samego siebie. Fryderyk Nietzsche, który fundamenty swej filozofii opierał na powieści Dostojewskiego twierdził, że Raskolnikow powinien „...skłonić bliżniego do dobrego mniemania o sobie, a następnie w to mniemanie szczerze uwierzyć...” Na jakiej podstawie Romanowicz śmiał twierdzić, iż Aldona Iwanówna niejednemu dająca możliwość zarobienia na życie, jest społecznie bezużyteczna? Rodion popełnił karygodny błąd przypuszczając, iż ludność od samego początku widziała w nim mordercę Bowiem codzienne słuchanie, co inni o nas mówią, lub na domiar zagłębianie się w przypuszczeniach, co inni o nas myślą, może przyprawić o zgubę nawet najsilniejszego człowieka.

W moich oczach Raskolnikow jest stonką pożerającą ziemniaka symbolizującego ludzkość. Na co jesteśmy skazani obcując z jedna stonką? A jeśli kryje się dorodne stado?