Fryderyk II Wielki

W młodości przejął idee oświecenia, próbował uciec za granicę spod despotycznego panowania ojca, Fryderyka Wilhelma I (króla-sierżanta). Skazany za ucieczkę na pobyt w twierdzy Kostrzyń. Uczył się tam wojskowości i mechanizmów biurokracji. Przejął władzę po śmierci ojca w 1740. Dążył do wzrostu potęgi militarnej i ekonomicznej państwa, wzmocnił rządy absolutne, powiększył armię, rozwijał przemysł, prowadził ekspansję terytorialną. Zrealizował postulaty oświeceniowe: skodyfikował prawo, wprowadził tolerancję religijną i powszechny system oświaty, zniósł tortury. W latach 1740–42 opanował Śląsk (I wojna śląska), pokonał także Austrię w II wojnie śląskiej 1744–45. Stawił czoła koalicji państw: Austrii, Francji, Rosji i Saksonii w wojnie siedmioletniej 1756–63. Zwyciężył Austriaków w 1756 pod Lobositz, Francuzów pod Rossbach w 1757, przegrał bitwę z siłami koalicji pod Kunowicami w 1759. W 1760 Rosjanie zajęli Berlin. Uratowała go zmiana władców na tronie Rosji (cud domu brandenburskiego). W traktacie pokojowym w 1763 Austria zrzekła się Śląska. Inicjator I rozbioru Polski w 1772, zajął Pomorze Gdańskie (bez Gdańska i Torunia), część Wielkopolski i Kujaw. Wprowadził Prusy do grona mocarstw europejskich.

Wymagając wiele od ludzi, przynajmniej coś się zyskuje.
Fryderyk II