Żyjemy w świecie różnorodnych substancji chemicznych.Każda z nich charakteryzuje się ściśle określonymi i w danych warunkach stałymi właściwościami fizycznymi i chemicznymi.
Do właściwości fizycznych należy: stan skupienia, barwa, gęstość, przewodnictwo cieplne i elektryczne, rozpuszczalność, temperatura topnienia i wrzenia i inne, charakterystyczne już tylko dla gazów, cieczy lub ciał stałych. Właściwości chemiczne substancji ujawniają się w reakcjach chemicznych z jej udziałem.
Istnieją różnorodne sposoby klasyfikacji substancji chemicznych, np.
| Kryterium klasyfikacji | |||||
| Czy ulegają reakcji rozkładu? | Stan skupienia | Rozpuszczalność w wodzie | Przewodnictwo elektryczne | Odkształcalność | |
| pierwiastki chemiczne(substancje proste) | metale, niemetale | ciała stałe, | rozpuszczalne w wodzie, | izolatory, | kruche, |
| związki chemiczne (substancje złożone z 2 lub więcej różnych pierwiastków) | nieorganiczne, organiczne | ciecze, | nierozpuszczalne w wodzie | półprzewodniki, | plastyczne, |
| gazy | przewodniki | sprężyste | |||
Substancja chemiczna w określonych warunkach (temperatura,ciśnienie) występuje w danym stanie skupienia. Poniżej podano krótką charakterystykę stanu stałego, ciekłego i gazowego:
| Ciało stałe | Ciecz | Gaz |
|
|
|
W praktyce rzadko spotykamy się z substancjami chemicznymi, częściej są to ich różnorodne mieszaniny. Mieszanina powstaje przez zmieszanie co najmniej dwóch substancji, z których każda zachowuje swoje właściwości. Wyróżniamy dwa rodzaje mieszanin:
a) jednorodne fizycznie (homogeniczne) – składników mieszaniny nie można odróżnić wzrokiem ani nawet pod mikroskopem,
b) niejednorodne fizycznie (heterogeniczne) – składniki mieszaniny można odróżnić wzrokiem lub za pomocą mikroskopu.