Łza

dolina łez/płaczu

czysty jak łza

‘kryształowy, nieskazitelnie czysty; niewinny, nieskalany, uczciwy’; wyr. określ.; (…) jeśli chce bronić praw wykorzystywanych pracowników, to powinna być czysta jak łza.

krokodyle łzy

‘nieszczery, obłudny płacz, udawane, fałszywe współczucie’; wyr.rzecz., starożyt. Już u starożytnych Greków i Rzymian używano tego wyrazu, mówiąc o ludziach współczujących nieszczęściu tych, którym sami to nieszczęście zgotowali; wywodzi się z dawnego przesądu, że przed zjedzeniem ofiary krokodylowi ciekną łzy;

łza się w oku kręci

‘ktoś zaczyna płakać, kogoś ogarnia wzruszenie, komuś zbiera się na płacz’; fraza; Aż mi się łza kręci w oku, bo tego nie mogę zdzierżyć.

łzy cisną się komuś do oczu

‘kogoś ogarnia wzruszenie’; zwrot; Łzy cisnęły się do oczu, gdy za pierwsze miejsce w triatlonie i wyścigu kolarskim, stanąłem na najwyższym stopniu podium (…).

mieć łzy w oczach

‘być wzruszonym, zaczynać płakać’; zwrot; Nic dziwnego, że kiedy Jan Paweł II umarł, wielu Izraelczyków miało łzy w oczach. – „Wprost”.

płakać gorzkimi/rzewnymi/krwawymi łzami

‘płakać żałośnie, rozpaczliwie’; ‘rozpaczać’; zwrot; Przy wysyłaniu tej doskonałej biblioteki, przy której spędziłem tak wiele przyjemnych godzin, płakałem gorzkimi łzami. – „Moje Miasto”.

rozbawić kogoś do łez

‘rozśmieszyć, rozbawić, zachowaniem sprowokować do śmiechu’; zwrot; Publikowany dziś fragment autobiografii Jerzego Dudka rozbawił nas do łez.

tonąć we łzach

‘zalewać się łzami; płakać rozpaczliwie, szlochać’; zwrot; We łzach toną też rodziny innych znanych Polaków.