Tkanka poprzecznie prążkowana szkieletowa zbudowana jest z długich wielojądrowych komórek (syncytiów), powstających w wyniku zlania się w rozwoju zarodkowym jednojądrowych komórek zwanych mioblastami. We włóknach mięśniowych występują białka: aktyna i miozyna, które tworzą filamenty (włókienka). W skład cienkich filamentów wchodzi aktyna. W filamentach grubych znajduje się miozyna. Filamenty te łączą się w miofibryle (włókienka kurczliwe), które ułożone są regularnie we włóknach mięśniowych, co uwidocznia się w mikroskopie w postaci poprzecznego prążkowania. Wypełniają one wnętrze włókna, natomiast bardzo liczne jądra znajdują się przy błonie komórkowej. W cytoplazmie, zwanej tutaj sarkoplazmą, znajduje się mioglobina (mięśniowy odpowiednik hemoglobiny), wiążąca zapas tlenu. Liczne są też mitochondria, w których podczas oddychania tlenowego wyzwala się energia potrzebna do wykonania skurczu. Materiałem zapasowym jest glikogen.
Wzajemne przesuwanie się filamentów powoduje w konsekwencji skurcz mięśni. W przypadku tkanki poprzecznie prążkowanej skurcz jest szybki, krótkotrwały, zależny od woli.
Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca zbudowana jest z włókien mięśniowych zawierających jedno lub dwa centralnie położone jądra. Włókna wykazują poprzeczne prążkowanie i są widlasto rozgałęzione, dzięki czemu tworzą przestrzenną sieć. W miejscach połączeń włókien zwanych wstawkami liczne połączenia międzykomórkowe umożliwiają zespolenie włókien mięśnia sercowego w funkcjonalną całość.
Włókna mięśniowe poprzecznie prążkowane serca kurczą się niezależnie od woli. Skurcz jest dłuższy niż włókien mięśni szkieletowych, rytmiczny.