profil

Przyrost wtórny łodygi

poleca 58% 124 głosów

Na grubość zachodzi u starszych roślin dwuliściennych i nagonasiennych, dzięki wtórnym tkankom twórczym – kambium i fellogenowi.

Dzięki wytworzeniu pasm kambium między wiązkami przewodzącymi i ich połączeniu z kambium obecnym w wiązkach między drewnem a łykiem pierwotnym formuje się regularny cylinder, utworzony z tkanki twórczej. Dzielące się komórki kambium odkładają elementy drewna i łyka. Drewno wtórne odkłada się do wewnątrz od miazgi, a łyko wtórne tworzy jednolitą koncentryczną warstwę na zewnątrz od miazgi. Powiększająca swoją objętość łodyga przyrasta na grubość, co powoduje rozrywanie skórki. Dlatego też w korze pierwotnej powstaje fellogen, który wytwarza na zewnątrz komórki korka, a do środka komórki fellodermy. Powstaje w ten sposób otaczająca łodygę korkowica, złożona z korka, fellogenu i fellodermy. U wielu drzew tworzące się kolejne warstwy komórek korka odcinają dopływ wody i pokarmu do komórek leżących od nich na zewnątrz, stąd formuje się tzw. martwica korkowa (w potocznym języku określana jako kora drzewa).

U drzew występujących w klimacie z porami roku obserwuje się w drewnie pierścienie (słoje) przyrostu rocznego. Ich powstanie uwarunkowane jest zmianami w aktywności miazgi twórczej podczas sezonu wegetacyjnego. Tak zwane drewno wiosenne jest jaśniejsze, a komórki przewodzące są duże o cienkich ścianach. Drewno letnie – ciemniejsze – ma cewki i naczynia mniejsze, o grubszych ścianach komórkowych. Ponieważ zimą działalność miazgi ustaje, między przyrostami z kolejnych lat istnieje wyraźna granica, co pozwala określić wiek pnia lub gałęzi.

Przyrost wtórny umożliwia roślinie sprawny transport substancji i zwiększa odporność mechaniczną na skutek silnego rozwoju drewna wtórnego. Dlatego też drzewa mogą utrzymać dużą koronę.

Kolejne etapy przyrostu wtórnego łodygi
Kolejne etapy przyrostu wtórnego łodygi

U wielu roślin, u których przyrost na grubość nie występuje (jednoliścienne) lub jest mały (wiele roślin zielnych okrytonasiennych), właściwości mechaniczne zwiększają się dzięki zanikowi tkanki miękiszowej w centralnej części łodygi i powstaniu tam pustej przestrzeni, np. u łubinu, u traw w międzywęźlach.

U nielicznych jednoliściennych występuje przyrost na grubość, ale odbywa się w inny sposób niż u roślin dwuliściennych i nagonasiennych. Kambium powstaje w miękiszu na zewnątrz od rozproszonych wiązek przewodzących i wytwarza nowe wiązki otoczone przez komórki miękiszowe. Tworzy się też korek. Taki nietypowy przyrost wtórny występuje np. u palmy, aloesu, draceny.

Zapamiętaj

Przyrost wtórny zarówno korzenia, jak i łodygi zachodzi dzięki aktywności kambium (powstaje drewno i łyko wtórne) oraz fellogemu (tworzy się korkowica).

Podoba się? Tak Nie
Podobne teksty:

Materiał opracowany przez eksperta

Czas czytania: 2 minuty