cały boży dzień
‘od rana do wieczora, bez przerwy, bez odpoczynku’; wyr. określ., relig.; W tym markecie pracowaliśmy cały boży dzień. – „Cogito”.
ciche dni
‘okres, podczas którego bliskie sobie osoby, najczęściej małżonkowie, nie rozmawiają ze sobą, są na siebie obrażone, gniewają się na siebie’; wyr. rzecz.; Wszystkim parom zdarza się przeżywać kryzys, czyli tzw. ciche dni. – „Cogito”.
czyjeś dni są policzone
‘nadchodzi bliski koniec czyjegoś życia, kariery, działalności’; zwrot; Patrząc na niego, wiedziałam, że jego dni są już policzone. Miał to wypisane na twarzy. – TVP 3.
dzień wolny
‘dzień, w którym się nie pracuje’; wyr. rzecz.; Jeśli mam dzień wolny – a to rzadkość – zaczynam go chyba jak każdy. – „Nowy Dzień”.
mieć dobry/zły dzień
‘przeżyć dzień radosny, udany, pełen sukcesów; przeżyć dzień smutny, przykry, nieudany, trudny’; zwrot; Jaki dziś miałaś dzień? Bardzo dobry, wszystko udało mi się załatwić. – Internet.
na dzień dobry
‘na samym początku, na wstępie, od razu’; wyr. określ., pot.; Kuba na dzień dobry zostanie oskarżony o gwałt na swojej koleżance. – SE; To było tak poruszające, że na dzień dobry mnie rozwaliło. – „Nowy Dzień”.
nie chwal dnia przed zachodem słońca
‘nie ciesz się z czegoś przedwcześnie, poczekaj aż sprawa się zakończy’; fraza, przysł. wykorzystane w wypowiedzeniu; Wie pan, ja nie chwalę dnia przed zachodem słońca. – TVN.
nie znać dnia ani godziny
‘nie wiedzieć, kiedy coś się stanie, żyć w niepewności, w niepokoju’; zwrot; bibl. (Mt 25, 13: „Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny.”); Prezes nie znał dnia ani godziny. – TVN.
sądny dzień
‘okres wielkiego zamieszania, chaosu, popłochu’; wyr. rzecz., bibl. (Według religii chrześcijańskiej dzień sądu ostatecznego, mający nastąpić przy końcu świata. Mt 11, 22: „Toteż wam powiadam: Tyrowi i Sydonowi lżej będzie w dzień sądu niż wam”. Wyrażenie używane w związkach odkładać, czekać do sądnego dnia; sądny dzień ci się przyśni .); w stp. też ‘dzień, w którym odbywały się sądy’; Będą zazdrościć aż do dnia sądnego/Jeden drugiemu. A czego? – Niczego. – J. Sztaudynger.
w biały dzień
‘jawnie, otwarcie, nie ukrywając niczego’; wyr. określ.; To było w biały dzień, po południu, więc zrobiło się zbiegowisko. – J. Domagalik.
z dnia na dzień
‘stopniowo, powoli, ale systematycznie’; ‘szybko, nagle, niespodziewanie’; wyr. określ.; Chyba każdy widzi, że ten chłopak robi postępy z dnia na dzień.
żyć z dnia na dzień
‘żyć beztrosko, nie myśląc o przyszłości, nie martwić się niczym’; zwrot; Zastanawiałam się, jak długo można tak żyć z dnia na dzień, nie troszcząc się o pracę, naukę, o nic. – Internet.
Materiał opracowany przez eksperta