rzecz. m
- placówka usługowa zajmująca się wymianą walut poza obrotem bankowym.
- pomieszczenie służbowe na zapleczu sklepu.
- w gminie żydowskiej śpiewak w synagodze wykonujący partie solowe; w kościele protestanckim kapelmistrz i organista; w kościele katolickim przodownik chóru.
(w zn. 1.) Mój sąsiad wyjeżdża do Anglii. W związku z tym wybrał się dzisiaj do kantoru (D. lp), aby kupić funty angielskie. W kantorze (Ms. lp) dowiedział się, że poszukiwana przez niego waluta ma wyjątkowo wysoki kurs. Postanowił odwiedzić jeszcze inne kantory (M. lm, ident. w B. lm) i wybrać najkorzystniejszą cenę.
(w zn. 2.) Kierownik sklepu siedział w swoim kantorze (Ms. lp) i sprawdzał faktury wystawione za towary sprzedane w bieżącym miesiącu.
(w zn. 3.) Gdy zwiedzaliśmy synagogę dowiedzieliśmy się od przewodnika, że kantorzy (a. kantorowie) sprawują bardzo ważną funkcję w prowadzeniu zbiorowych modłów, dlatego wszyscy zgromadzeni w skupieniu słuchali śpiewu kantora (D. lp).
KOMENTARZ
Słynny kompozytor Jan Sebastian Bach był przez 27 lat kantorem kościoła św. Tomasza w Lipsku. Sprawując tę funkcję, napisał bardzo wiele utworów o charakterze religijnym (przede wszystkim kantat kościelnych). Do dzisiaj w publikacjach poświęconych muzyce często pisze się o Bachu – aby nie powtarzać w tekście jego nazwiska – po prostu lipski kantor. Słowo kantor trafiło do j. polskiego za pośrednictwem j. niemieckiego (zn. 1., 2.) oraz łaciny (zn. 3.). Jest to tzw. homonim (SPJ). W zależności od znaczenia występują tu również różne odmiany w D. i B lp. oraz M. i B. lm:
| kantor (w zn. 1., 2.) | kantor (w zn. 3.) |
| D. lp – kantoru | D. lp – kantora |
| B. lp – kantor | B. lp – kantora |
| M. lm – kantory | M. lm – kantorzy, kantorowie |
| B. lm – kantory | B. lm – kantorów |