Kopciuszek - opracowanie

Elementy świata przedstawionego

Czas akcji
Czas akcji nie jest określony. Wiadomo tylko, że działo się to „dawno, dawno temu”. Ramy czasowe utworu są niejednoznaczne. Utwór kończy się słowami: „żyli długo i szczęśliwie”. W zasadzie najważniejsze wydarzenia mają miejsce od ślubu ojca Kopciuszka do wesela Kopciuszka na zamku.

Miejsce akcji
Miejsce akcji nie jest jasno określone. Wiadomo, że większość wydarzeń toczy się w domu Kopciuszka. Nie wiadomo jednak, gdzie on się znajduje. Wydarzenia jednego wieczoru dzieją się na zamku księcia, tam też kończy się akcja utworu.

Bohater tytułowy i pierwszoplanowy:
Kopciuszek. Nie wiadomo, jak dziewczyna ma na imię. Gdy ją poznajemy, jest już dorosła. Ma tylko ojca. Jej matka zmarła dawno temu. Chrzestna matka mieszka niedaleko i pomaga chrześnicy. Dziewczyna jest piękna, choć na co dzień trudno dostrzec jej urodę, gdyż jest brudna i zaniedbana – dlatego przyrodnie siostry nazywają ją Kopciuszkiem. Jest bardzo dobra. Służy wszystkim i z pokorą znosi złe traktowanie. Gdy zostaje narzeczoną księcia, wybacza macosze i siostrom. Ma w sobie wewnętrzną siłę. Dzięki chrzestnej matce i jej czarom zaczyna znów wierzyć w swoje piękno. Realizuje swoje marzenia. W ciągu jednego wieczora swoją urodą i urokiem osobistym oczarowuje księcia, który bierze ją za żonę.

Bohaterowie drugoplanowi:
• Macocha. To wdowa, która ma dwie córki. Bardzo je kocha. Ciężko jej samej, dlatego postanawia wyjść powtórnie za mąż. Nie robi tego z miłości, a jedynie z wygody. Chce zapewnić dobre życie sobie i swoim córkom. Pasierbicę traktuje bardzo źle – robi z niej służącą. Choć nie jest to jasno powiedziane, można przypuszczać, że się zmienia. Powiedziane jest tylko, że Kopciuszek sprowadził „na zamek całą swoją rodzinę”, a tam „wszyscy żyli długo i szczęśliwie”.
• Siostry przyrodnie. Nie wiadomo, jak miały na imię, ani ile miały lat. Wiadomo, że były brzydkie i nie miały wdzięku. Pierwsza z nich była piegowata i miała zeza, a druga posiadała wielki nos. Dla swojej siostry były bardzo niedobre. Traktowały ją jak służącą. Były wobec niej złośliwe. Nazywały Kopciuszkiem. Dopiero, gdy dziewczyna została narzeczona księcia, poprosiły ją o wybaczenie swojego zachowania.
• Wróżka. Jest to chrzestna matka Kopciuszka. Mieszkała w małym, schludnym i przytulnym domku, który znajdował się wśród sadów i ogrodów w kotlinie u stóp zamku. Była zadowolona ze swojego życia. Cieszyła się z tego, co ma i nie troszczyła się o bogactwo. Pojawia się zawsze, gdy Kopciuszek jej potrzebuje. Dzięki niej dziewczyna odzyskuje wiarę w siebie i zmienia się jej życie.
• Ojciec Kopciuszka. Niewiele o nim wiadomo. Jest szczęśliwym wdowcem. Zaczyna myśleć o swoim życiu dopiero, kiedy Kopciuszek jest dorosły. Sama dziewczyna namawia go, by rozejrzał się za nową żoną. Prawdopodobnie nie ma go często w domu, bo dziewczyna nie chce go martwić i nie skarży się mu na złe traktowanie przez macochę i przyrodnie siostry.
• Książę. Poznajemy go dopiero na balu. Jest oczarowany Kopciuszkiem. Jak zapowiedziała wróżka „utonął w blasku oczu” dziewczyny. Nie odstępuje jej na krok. Gdy ta ucieka przed północą, postanawia ją odnaleźć i poślubić.

Bohaterowie poboczni: Dworzanie, Herold, Sługa.

Narrator
Narrator trzecioosobowy. Jest wszechwiedzący. Relacjonuje wydarzenia. Nie jest ich uczestnikiem. Nie jest obiektywny.

Problematyka

Wątek główny
Dobro, które jest ciche i skromne, wygrywa ze złem. Zostaje wynagrodzone szczęśliwym i długim życiem.

Elementy fantastyczne
Chrzestna matka Kopciuszka jest wróżką. Ma czarodziejską różdżkę, dzięki której brudny i poszarpany strój dziewczyny w jednej chwili przemienia się w piękną suknię.

Czarodziejskie mydło, dzięki któremu skóra dziewczyny staje się alabastrowa.

Czary trwają określony czas – dlatego Kopciuszek musi wrócić do domu przed północą.

Gatunek literacki
Kopciuszek to baśń. Występują tu elementy realistyczne i fantastyczne. Czas nie jest jasno określony – działo się to „dawno, dawno temu”. Podobnie nie wiadomo, gdzie się to działo – miejsce nie jest jasno określone. Akcja toczy się w domu Kopciuszka i na zamku. Charakterystyczne jest zakończenie – „żyli długo i szczęśliwie”. Bohaterowie muszą zmierzyć się w swym życiu z problemami, które dzięki ingerencji czarów zostają zażegnane. Los bohaterów odwraca się. Dzięki czarom, ale i swojemu dobru, ich życie jest długie i szczęśliwe. Dobro zostaje wynagrodzone, a zło ukarane.

Plan ramowy
1. Szczęśliwy wdowiec i jego córka.
2. Ożenek z wdową.
3. Wprowadzenie się wdowy z córkami do domu dziewczyny i ojca.
4. Usługiwanie siostrom przez Kopciuszka.
5. Przygotowania do balu.
6. Ingerencja wróżki.
7. Kopciuszek na balu.
8. Zgubienie pantofelka.
9. Obwieszczenie herolda i mierzenie bucika.
10. Zabranie Kopciuszka na zamek.
11. Ślub i szczęśliwe życie.