Pewnego dnia, król Teb Lajos, dowiedział się od wyroczni, że zginie z rąk własnego syna. Władca bardzo obawiał się o swoje życie. Jego zmartwienia związane były także z królestwem. Po narodzinach syna, który otrzymał imię Edyp, władca wraz z...
Epoka starożytności to najstarszy okres w dziejach kultury europejskiej. Za jej początek przyjmuje się ten czas, kiedy człowiek zaczął pozostawiać po sobie ślady kultury materialnej (ok. 2000 r. p.n.e.). Za początek epoki starożytności przyjmuje...
Mity POWSTANIE ŚWIATA Według Hezjoda z Chaosu wyłoniła się najpierw Gaja (Ziemia) oraz Eros, bóg miłości, pierwsza siła nadająca światu uporządkowaną formę. Ziemia zrodziła następnie Uranosa (Niebo). Ze związku tej pary powstali sturęcy...
Cechy dramatu antycznego: 1. Światem kieruje przeznaczenie 2. Tzw. 3 jedności - czasu, miejsc, akacji 3. Występuje maksymalnie 3 aktorów mezczyzn 4. Jednorodność 5. Ciągłość akcji 6. Motywy zaczerpnięte z mitologii i historii 7. Skromne...
Achilles: - syn Tetydy, bogini morskiej i Peleusa - charakteryzuje sie dziewczęcą urodą - jako osoba sprawia wrażenie groźnego przeciwnika - jest mściwy, impulsywny, porywczy - oddany przyjacielowi - sprawny fizycznie - wytrwały w...
Achilles i Hektor to najdzielniejsi bohaterowie „Iliady”. Tak różni, a tak podobni do siebie. Zacznę od Hektora, który jest synem króla Troi Priama i Hekabe a, mężem Andromachy i ojcem Astyanaksa. Był to niestrudzony obrońca swojego państwa....
Homer jest autorem greckiej epopei „Iliady”. Jest to opowieść o wojnie Greków z Trojanami. W „Iliadzie” narrator przedstawił wiele barwnych postaci ze strony Grecji jak i Troi. Jedną z nich była postać Achillesa. Był on synem Peleusa i Tetydy....
Co to jest mit? Mit - opowieść sakralna wyrażająca, uzasadniająca i unifikująca wierzenia społeczności. Jest własnością wszystkich jej członków, obrazuje odwieczne emocje i postawy człowieka. Podział i funkcja mitów. Mity dzieli się...
- Męki Tantala - Tantal miał stać zanurzony w wodzie. Jednak nie dane mu było nigdy ugasić pragnienia, bo kiedy tylko chciał się napić, woda opadała. Tantal cierpiał za swoje czyny, przeżywał okropne męki i nikt nie mógł mu pomóc. Możemy używać...
- węzeł gordyjski - trudny problem - puszka Pandory - źródło nieszczęść - nić Ariadny - nieoczekiwana pomoc - syzyfowa praca - bezsensowny, daremny trud - stajnia Augiasza -nieład, bałagan - pięta Achillesa - słaby punkt - róg...
Organizacja widowisk teatralnych w Atenach: - Były organizowane przez państwo (reprezentował je urzędnik zwany archontem) z okazji wielkich uroczystości religijnych - Liczba pisarzy, którzy mogli wystawiać swoje sztuki było ograniczona....
Antyczna tragedia. Początek tragedii związany jest z kultem Dionizosa, boga winnej latorośli. Co roku odbywały się uroczystości w trakcie których wykonywano chóralną pieśń zwaną dytyrambem. Początkowo ją improwizowano, ale pomiędzy VII a VI w....
Biblijny Hiob żył w ziemi Hus, był wiernym i sprawiedliwym czcicielem Boga. Miał siedmiu synów i trzy córki. Był bardzo bogatym człowiekiem, a jego synowie każdego dnia urządzali uczty, na które zapraszali swoje siostry by jadły i piły z nimi....
Pewnego dnia Bóg ukazał się Abrahamowi i jeszcze raz obiecał, że Sara urodzi syna. Potem udał się do Sodomy i Gomory, by zobaczyć, czy rzeczywiście mieszkający tam ludzie postępują wbrew Jego zasadom. Abraham zdziwił się, że Bóg może zniszczyć...
Miłość, zazdrość, współczycie, chęć zdobycia władzy, egoizm, ból po stracie najbliższych. Są to uczucia, z którymi dzisiejszy człowiek styka się nieustannie, nieustannie musi z nimi walczyć lub o nie zabiegać.Te właśnie uczucia nie były też obce...
1. Słowo apokalipsa pochodzi z języka greckiego (apokalipsis ) i oznaczało odsłonięcie, objawienie. Jest to rodzaj utworu biblijnego, w którym mówi się o tajemnicach dotyczących sensu dziejów i końca świata. Apokalipsa świętego Jana stanowi...
Antygona chce sprzeciwić się rozkazowi Kreona o zakazie grzebania zwłok jej brata, Polinejkesa, uznanego za zdrajcę kraju. Twierdzi, że według prawa bogów dusza niepogrzebanego zmarłego nigdy nie zazna spokoju, a zwłoki na pewno zostaną...
Pierwszy opisał epos Arystoteles. Wyróżnił on: - dramatyczne ułożenie fabuły - wiersz bohaterski (heksametr) - naśladownictwo świata rzeczywistego - zaskoczenie - swoboda doboru motywów - obiektywizm narracji (dystans wobec postaw i zdarzeń...
Epos to główny gatunek epicki ukształtowany w starożytności. Jego twórcą jest Homer. Epos to rozbudowany utwór wierszowany przedstawiający dzieje bohaterów mitologicznych lub historycznych na tle wydarzeń przełomowych dla danego narodu. Cechy...
Tytułową bohaterką dramatu Sofoklesa pt. „ Antygona ” jest właśnie Antygona z rodu Labdajkidów, córka Edypa i Jokasty. Antygona jest siostrą Ismeny oraz tragicznie zmarłych Polinejkesa i Eteokla. Jest ona młodą dziewczyną, narzeczoną Hajmona....
1. Początki teatru greckiego Przedstawienia teatralne w starożytnej Grecji były ściśle związane z bogiem wina, przyrody i zabawy – Dionizosem. Na jego cześć obchodzono w Atenach święto nazywane Wielkimi Dionizjami, trwające przez cztery dni,...
Cechy eposu antycznego: Epos jest to gatunek epiki, który reprezentuje dzieła Homera: „Iliadę” i „Odyseję”. Budowa eposu - rozpoczyna się inwokacją do muz lub bóstwa, posiada liczbę ksiąg podzielną przez 6 - opowiada o bohaterach w...
Herakles to grecki heros, syn boga Zeusa i śmiertelnej kobiety Alkmedy. Był najbardziej lubianym i najsławniejszym bohaterem Greków, słynnym z wykonania dwunastu ciężkich prac. Wygląd zewnętrzny Heraklesa stanowił odzwierciedlenie jego...
Po Amfionie i Dzetosie władzę nad Tebem posiadł Lajos, od którego wyszło pokolenie najnieszczęśliwszych władców. Przepowiednia bowiem mówiła, że zginie z ręki własnego syna, a ten ożeni się z jego żoną, a swoją matką, Jokastą. Kiedy więc Lajosowi...
Mitologia - to zbiór mitów ,czyli opowieści Greków wyrażających wierzenia tej społeczności,wyjaśniającyh powstanie świata(mity kosmogoniczne) , opowiad. o bogach (mity teogoniczne) , o człowieku (mity antropogen.) i opisujących dzieje rodów...
Budowa teatru. Teatr grecki wywodzi się z tradycji obrzędów religijnych, zwłaszcza związanych z obchodami ku czci Dionizosa. Widowiska te musiały być łatwo dostępne dla ludności, pierwsze sztuki wystawiano więc na wytyczonym u stóp wzgórza...
Teatr starożytnej Grecji powstał z uroczystości religijnych ku czci Dionizosa. W VI w. p.n.e. chór uczestniczący w obrzędach wyłonił z siebie koryfeusza, przewodnika chóru. Następnie pojawili się aktorzy (pierwszego aktora wprowadził Tespis). W...
I. Informacje ogólne Nazwa antyk pochodzi od łacińskiego słowa antiquus i oznacza dawny. Za początek antyku (inaczej starożytności) przyjmuje się przełom wieków IX i VIII p.n.e., za koniec - okres pomiędzy IV a VI wiekiem n.e., najczęściej...
DZIEJE DOMU EDYPA Edyp był synem Lajosa i Jokasty. Wyrocznia delficka przepowiedziała Lajosowi, że zginie z ręki własnego syna, który ożeni się ze swoją matką. Rodzice przekłuli Edypowi pięty żelaznymi kolcami, związali i porzucili w górach....
Sofokles należy do grona trzech najwybitniejszych dramaturgów greckich, obok Ajschylosa i Eurypidesa. Tragedia "Antygona" opiera się na micie dotyczącym dynastii tebańskiej, bohaterką tytułową jest nieszczęsna córka Edypa. Ojciec Antygony...
ANTYK, BIBLIA 1. W czym tkwi istota tragizmu "Antygony" Sofoklesa? 2. Wybrane przykłady z mitologii inspiracją dla twórców różnych epok. 3. Motywy biblijne w znanych Ci utworach literatury polskiej. ŚREDNIOWIECZE 4. Dokonaj klasyfikacji...
W mitach motyw miłości i śmierci często wzajemnie się przenikają. Miłość prowadzi do śmierci, śmierć zostaje przez miłość pokonana albo też okazuje się od niej silniejsza. Wreszcie może być i tak, że miłość odsuwa śmierć, pozwala człowiekowi...
Zasada trzech jedności - czasu – wydarzenia rozgrywają się w ciągu jednej doby - miejsca – akcja toczy się w Tebach - akcji – jeden wątek: spór Antygony i Kreona wraz z konsekwencjami tego sporu Budowa utworu i rozwój wydarzeń Utwór...
Antyczna tragedia Początek tragedii związany jest z kultem Dionizosa, boga winnej latorośli. Co roku odbywały się uroczystości w trakcie, których wykonywano chóralną pieśń zwaną dytyrambem. Początkowo ją improwizowano, ale pomiędzy Vii a VI w....
Bez wątpienia największą wojną mitologicznej Grecji była wojna trojańska. Jedną z legend z nią związanych jest mit o jabłku Eris. Imię to należało do bogini niezgody. Niespodziewanie zjawiła się ona na uczcie weselnej boginki Tetydy i człowieka,...
Jedną z legend kreteńskich jest mit o Dedalu i Ikarze. Dedal pochodził z Aten. Był on wybitnym rzemieślnikiem i artystą. Przebywał na Krecie, na dworze króla Minosa. Zbudował labirynt dla potwornego potomka króla, Minotaura, tworzył posągi i...
Do kręgu legend korynckich należy mit o Syzyfie. Był on założycielem i królem miasta Korynt. Jako że bogowie go lubili, Zeus zapraszał go na uczty na Olimpie. Wadą Syzyfa było to, że lubił plotkować. Zawsze opowiadał ludziom różne nowinki,...
Z mitów można odczytać dwie różne wersje pojawienia się na ziemi człowieka. Pierwsza z nich dotyczy historii o wiekach : złotym, srebrnym, brązowym i żelaznym. Druga wersja opowiada o stworzeniu człowieka przez jednego z herosów – Prometeusza ....
Z mitu o powstaniu świata dowiadujemy się, że: „Na początku był chaos”. Do końca nie wiadomo, jak dokładnie to rozumieć. Najprawdopodobniej jednak chaos był pierwszym bogiem, który nie posiadał jeszcze kształtu i fizycznej postaci lub wielką,...
Celem mitów było uporządkowanie otaczającej człowieka rzeczywistości. Opisywały one tę jej część, której nie dawało się wytłumaczyć w sposób racjonalny. Dawały też odpowiedzi na najważniejsze dla ludzi pytania. Mity opowiadały, jak powstał świat...
Pochodzenie W języku greckim mythos , mythologia oznacza „legendę”, „opowieść”. Mity w swojej pierwotnej formie, przekazie ustnym, powstawały o wiele wcześniej niż w starożytnej Grecji. Znane są takie, które dotyczą cywilizacji egipskiej...
Geneza mitów Mity greckie pierwotnie przekazywane były ustnie. Starsi opowiadali historie młodszym, a następnie ci powtarzali je swoim potomkom. Powodowało to, że powstawało wiele różnych wersji tych samych mitów, przenikały się one lub...
Izaak i Rebeka – Izaak to wspomniany już syn Abrahama. Zgodnie z wolą ojca, gdy miał czterdzieści lat, ożenił się z Rebeką, która była córką kuzyna Abrahama. Izaak pokochał ją od pierwszego wejrzenia. Małżonkowie długo modlili się, prosząc Boga...
Po tym, jak Bóg zawarł przymierze z Abrahamem i obiecał, że Sara w wieku dziewięćdziesięciu lat urodzi syna, który da początek rodom królewskim, miłość Abrahama do Boga została wystawiona na próbę. Pewnego dnia, gdy Izaak był w zasadzie jeszcze...
Abram był potomkiem Sema, pierwszego syna Noego. Ojcem Abrama był Terach, który miał jeszcze dwóch synów: Nachora i Harana (ojca Lota). Terach wraz z Abramem, jego żoną Seraj i Lotem (wnukiem) wyruszył do kraju Kanaan. Dotarli jednak do Charanu,...
Hebrajskie słowo „balal” oznacza zamęt, zamieszanie. Biblia mówi, że mieszkańcy całej ziemi posługiwali się jednym językiem. Wędrujący od wschodu napotkali równinę Szinear i zamieszkali na niej. Ludzie ci posiadali umiejętność wypalania cegieł, a...
Ojcem Noego był Lamek, jeden z potomków Seta. Tak więc Noe wywodził się z linii trzeciego syna Adama i Ewy. Lamek powitał syna na świecie słowami: Ten niechaj nam będzie pociechą w naszej pracy i trudzie rąk naszych na ziemi, którą Pan...
Kain i Abel byli synami Adama i Ewy. Kain był starszym synem i zajmował się uprawą roli, Abel natomiast był pasterzem trzód. Kain składał Bogu w ofierze płody rolne, natomiast Abel „pierwociny ze swej trzody i z ich tłuszczu”. Bogu milsza była...
Po stworzeniu świata Bóg zasadził ogród w Eden na wschodzie i w nim umieścił człowieka. W ogrodzie tym rosły drzewa dające smaczne owoce, a w środku rosło drzewo życia, drzewo poznania dobra i zła. Z Edenu wypływała rzeka, która nawadniała całą...
Dzień pierwszy – Bóg oddziela światło od ciemności, które nazywa dniem i nocą. Dzień drugi – Bóg tworzy sklepienie, które ma oddzielić wody, a następnie sklepienie nazywa niebem. Dzień trzeci - Bóg nakazuje wodom spod nieba zebrać się...