Balladyna - opracowanie

1. Tytuł utworu. „Balladyna. Tragedia w pięciu aktach.”

2. Autor dzieła. Juliusz Słowacki. Urodzony 4.9.1809 w Krzemieńcu, zmarł 3.4.1849 w Paryżu. Pisarz herbu szlacheckiego Leliwa. Był to jeden z najwybitniejszych poetów romantyzmu. Inne jego ważne dzieła to „Hugo” (debiut), „Kordian”, „Horsztyński”, „Fantazy”. Za najsłynniejszy wiersz można uznać „Pośród niesnasków Pan Bóg uderza...” - był on często cytowany przez papieża Jana Pawła II. Juliusz Słowacki wiele podróżował: odwiedził m.in. Włochy, Grecję i Egipt. Nigdy się nie ożenił. Miał jednak obycie z pieniędzmi, które skrupulatnie pomnażał na francuskiej giełdzie (w 1838 roku emigrował do Paryża). Wszystkie dzieła wydawał własnym sumptem.

3. Wydawnictwo. Biblioteka Narodowa. Miejsce i data wydania. Wrocław 1984.

4. Rodzaj literacki. Dramat. Jest to utwór przeznaczony do wystawiania na scenie; nie ma narratora ani podmiotu mówiącego, bohaterów poznajemy przez działania lub z opinii innych; tekst podzielony jest na akty, sceny i odsłony; głównym składnikiem jest akcja; postacie wypowiadają się bezpośrednie poprzez dialog lub monolog; na rozwój akcji ma wpływ konflikt i intryga; występuje tekst główny i didaskalia.

5. Gatunek literacki. Tragedia. Jest to utwór dramatyczny, w którym występuje silnie zarysowany konflikt między dążeniami bohatera a wartościami i mocami wyższymi, jakim musi się on przeciwstawić, co prowadzi do nieuniknionej katastrofy. Gatunek powstał w starożytnej Grecji.
6. Czas i miejsce akcji. Okolice jeziora Gopło, niedaleko Gniezna. „Za czasów bajecznych”.

7. Postacie:
a) realne: Pustelnik, Kirkor, Wdowa, Balladyna, Alina, Filon, Grabiec, Fon Kostryn, Gralon, Kanclerz, Wawel, Paź, Poseł Ze Stolicy Gnezna, Oskarżyciel Sądowy, Lekarz Koronny, pany, rycerze, służba zamkowa, wieśniacy, dzieci,
b) fantastyczne: Goplana, Chochlik, Skierka.

8. Plan wydarzeń z podziałem na akty.

AKT I
1) Rozmowa Kirkora z Pustelnikiem i rada byłego Króla.
2) Uczucia Goplany wobec Grabca.
3) Wściekłość nimfy i planowanie zemsty.
4) Trafienie Kirkora do chaty Wdowy.
5) Zachwycenie mężczyzny obydwoma córkami i pomysł matki na wybranie kandydatki na żonę.

AKT II
1) Kara Goplany na Chochliku i zamienienie Grabca we wierzbę.
2) Zbieranie malin przez siostry.
3) Zbrodnia Balladyny na Alinie.
4) Znalezienie martwej siostry przez Filona i jego miłość.
5) Zdobycie przez Balladynę upragnionych malin i klątwa krwawej plamy na czole morderczyni.
6) Wytłumaczenie Wdowie nieobecności zamordowanej córki (zmyślenie ucieczki z nowym narzeczonym) i jej rozpacz po stracie dziecka.
7) Ślub Kirkora i Balladyny.

AKT III
1) Spalenie chaty Wdowy.
2) Wyjazd Kirkora i odcięcie się Balladyny od dawnych znajomości.
3) Porada Pustelnika i wysłanie żonie tajemniczej skrzyni przez pana zamku.
4) Udanie się z prośbą o usunięcie znamienia z czoła do Popiela i ucieczka po zaproponowaniu wskrzeszenia zabitej Aliny.
5) Łaska Goplany wobec Grabca: zamienienie go we władcę przyrody posiadającego dawną koronę króla.
6) Poznanie sekretu żony Kirkora przez Kostryna i wspólne zabójstwo posłańca ze skrzynią.

AKT IV
1) Uczta na zamku i wyparcie się Wdowy przez jej córkę.
2) Wieść o wygraniu Kirkora nad Popielem IV.
3) Chęć ludu na mianowanie zwycięzcy królem i brak zgody zainteresowanego.
4) Wizje Balladyny i jej omdlenie na widok ducha Aliny
5) Kolejny wyjazd Kirkora w celu odnalezienia aktualnego właściciela korony królewskiej
6) Żalenie się Matki Pustelnikowi i jego postanowienie.
7) Kolejna zbrodnia władczej córki Wdowy – tym razem na Grabcu.
8) Znalezienie przez Kostryna symbolu władzy i jego plany z Balladyną o morderstwie na jej mężu.
9) Zlecenie przyszłej królowy w związku z Pustelnikiem.

AKT V
1) Opuszczenie okolic Gnezna przez przerażoną własnymi czarami Goplanę.
2) Odnalezienie powieszonego Pustenika przez posłańców Kirkora.
3) Walka Balladyny i Kostryna przeciw Kirkorowi i ich wygrana.
4) Otrucie Kostryna przez jego pozorną sojuszniczkę.
5) Tradycja nakazująca królowej osądzenie winnych zbrodni.
6) Tortury i śmierć Wdowy nie chcącej podać imienia swej wyrodnej córki.
7) Wydanie wyroków przez Balladynę.
8) Śmierć zbrodniarki z woli Nieba.