Należy również do właściwości koligatywnych i jest związane z procesem osmozy, czyli samorzutnego przechodzenia cząsteczek rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną po zetknięciu dwóch roztworów o różnych stężeniach z błoną. Ruch cząsteczek rozpuszczalnika odbywa się z roztworu o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężeniu. Przez błonę półprzepuszczalną mogą przenikać tylko małe cząsteczki rozpuszczalnika, a nie duże cząsteczki substancji rozpuszczonej.
- Roztwór hipertoniczny to roztwór o większym stężeniu substancji rozpuszczonych w stosunku do danego roztworu odniesienia.
- Roztwór hipotoniczny to rozwór o niższym stężeniu substancji rozpuszczonych w stosunku do danego roztworu stanowiącego odniesienie.
- Roztwór izotoniczny to roztwór o stężeniu substancji rozpuszczonych identycznym z danym roztworem odniesienia (brak ciśnienia osmotycznego).
Cząsteczki rozpuszczalnika mogą przenikać przez błony komórek roślinnych oraz zwierzęcych. Warto prześledzić zachowanie ziemniaka wrzuconego do roztworów o różnym stężeniu NaCl – roztworu izotonicznego, hipotonicznego i hipertonicznego w stosunku do wnętrza komórek ziemniaka.
