Mikołaj Sęp Szarzyński
Renesans Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa – Szarzyńskiego, daleki czy bliski współczesnemu człowiekowi?
Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp – Szarzyński to dwaj wybitni pisarze renesansu. „Ich” epokę cechuje powracanie do myśli starożytnej, do antycznych poglądów na otaczający człowieka świat. Pomimo, iż tworzyli w tym samym okresie, ich spojrzenia na...
"Renesans dramatyczny" - wyjaśnij pogląd odwołując się do wybranych utworów renesansowych.
Renesans dramatyczny obejmuje rodzące się niepokoje natury egzystencjalnej oraz niepokoje na tle sporów w kwestii spraw państwowych. Jan Kochanowski : Przeżycia jednostki wobec bezsilności, która towarzyszy człowiekowi. W cyklu trenów i we...
Motyw cierpienia w literaturze
CIERPIENIE - kwestią podstawową jest pytanie o jego sens. W chrześcijaństwie nie traktuje się cierpienia jako kary za grzechy. Czy więc rzeczywiście cierpienie uświęca (jak pisali w średniowieczu)? Może ono być fizyczne i psychiczne. Można...
"By czas nie zaćmił, i niepamięć" - co z dorobku literatury staropolskiej uważasz za godne ocalenia, utrwalenia w świadomości pokoleń?
"By czas nie zacmil, i niepamiec" - co z dorobku literatury staropolskiej sredniowiecze - oswiecenie) uwazasz za godne ocalenia, utrwalenia w swiadomosci pokolen? Trzeba przyznac, ze ktos, kto zdecydowal sie odpowiedziec na pytanie zawarte w...
Porównaj wizje życia ludzkiego wpisaną w twórczość Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego.
Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp-Szarzyński- dwaj wybitni renesansowi poeci, w których twórczości jednak da się odczuć wyraźne różnice. U Kochanowskiego przeważa renesansowa harmonia, wizja pięknego, doskonałego świata,(szczególnie uwydatnia się to w...
Literackie fascynacje Bogiem w średniowieczu, renesansie i baroku. Dlaczego człowiek potrzebuje Boga i jakiego Boga pragnie poznać: stwórcę, pocieszyciela, brata, przyjaciela...? Twoje rozważania.
Gdyby Bóg nie istniał, Należałoby go wymyślić. Voltaire Zdanie to jest tak samo prawdziwe dla buddystów, chrześcijan i ateistów. Bo w słowie Bóg zawierają się pojęcia takie jak nadzieja, szczęście, przyjaźń, miłość, cel. Wiara jest nam...
"Studiowanie literatury nie jest niczym innym jak studiowanie ludzi" (George Sand). Jakiej wiedzy o człowieku dostarczyły ci poznane utwory literackie
Człowiek jest istotą niezwykle skomplikowaną. Przerasta zwierzęta nie tylko pod względem biologicznym, ale przede wszystkim to on stworzył i rozwinął cywilizację dzięki swemu rozumowi. Powstał system administracji, władzy, państwa, języki oraz, co...
Renesans w Polsce
Renesans (odrodzenie) jest to epoka w dziejach kultury europejskiej. Pierwszy raz termin ten został użyty w XVI w. Przez G. Vasariego w celu scharakteryzowania tendencji w malarstwie włoskim. Termin ten jako nazwa pierwszej epoki doby nowożytnej...
Kultura epoki baroku
W drugiej ćwierci XVI w. renesansowa wizja świata, humanistyczne modele zachowań, nauczanie młodzieży oparte na odrodzonych wzorcach antycznych, odniosły pełen tryumf w całej zachodniej Europie. Tym samym Jednak przestały wyrażać sprzeciw wobec...
Człowiek wobec Boga, świata i własnej egzystencji w twórczości Szarzyńskiego.
Twórczość Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego przynosi nowe spojrzenie na człowieka, na sens ludzkiej egzystencji niż to, które miało miejsce w Renesansie. W poezji Sępa-Szarzyńskiego pojawiają się tony obce renesansowej pogodzie i radości życia, które...
Barokowe widzenie świata i człowieka - analiza porównawcza reprodukcji El Greco „Pogrzeb hrabiego Orgaza" i sonetów Mikołaja Sępa -Szarzyńskiego.
Mikołaj Sęp–Szarzyński, choć żył w czasach renesansu, uważany jest za prekursora baroku w Polsce. Jego twórczość daleka była bowiem od radosnej filozofii odrodzenia. Przyniósł on nowe spojrzenie na świat i człowieka, różne od tego, które widzimy w...
Barokowa wizja świata w poezji Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego.
Mikołaj Sęp - Szarzyński (1550 - 1581). Przeżył dramat odejścia od własnej religii, potem nawrócenie. W 1601 wydano tomik pt. "Rytmy albo Wiersze polskie". W cyklu tym dominują sonety - kunsztowne formy stroficzne składające się z czternastu...
Pytania na maturę ustną 2004
Starożytność 1. Na czym polega uniwersalność greckich mitów? 2. Przedstaw motyw niezawinionego cierpienia, odwołując się do Księgi Hioba i mitu o Prometeszu. 3. Na czym polega konflikt tragiczny w „Antygonie” Sofoklesa? 4. Rozważ przesłania...
Cechy stylu liryki Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego.
Poezja intelektualna Poezja Szarzyńskiego to poezja intelektualna, on sam to przykład poety uczonego (poeta doctus). Twórczość Sępa, nawiązująca do wzorców renesansowych i antycznych, a jednocześnie tak oryginalna i wyrafinowana, świadczy o...
Sonet.
SONET - jest to kunsztowna kompozycja stroficzna zlożoną z 14 wersów,dzieli sie na 2 czterowiersze o powtarzajacych się rymach i 2 trójwiersze o rymach odmiennych pocątkowo podwójnych,później potrójnych;tercety są przy tym tak skonstruowane,by nie...
Mikołaj Sęp-Szarzyński jako poeta pogranicza dwóch epok.
Mikołaj Sęp Szarzyński urodził się ok. 1550 roku pod Lwowem. Dokładne miejsce urodzenia poety nie jest znane. Podejrzewa się, że znajdowało się ono w Zimnej Wodzie lub Rudnie. Studiował na uniwersytecie w Wittenberdze i Lipsku. Zmarł...
Śmierć jako temat i motyw w literaturze dawnych wieków i w polskich utworach o drugiej wojnie światowej.
Śmierć jako temat i motyw w literaturze i sztuce przewijała się poprzez wszystkie epoki literackie. Jej obraz i znaczenie ewoluowały razem z rozwojem szeroko rozumianej kultury i sztuki. Wraz ze zmianami kulturowymi szły zmiany cywilizacyjne – i...
„Jak wygląda śmierć? Umieranie człowieka a plastyczne i literackie akty śmierci w epoce staropolskiej i XX wieku.
Śmierć jako temat i motyw w literaturze i sztuce przewijała się przez wszystkie epoki literackie. Jej obraz i znaczenie zmieniały się razem z rozwojem kultury i sztuki. Śmierć to zakończenie ludzkiego życia, istnienia na świecie. Czy wszyscy mieli...
Renesans i jego wyznaczniki
Zarówno średniowiecze jak i renesans były epokami bardzo kontrowersyjnymi pod względem wkładu w rozwój człowieka i świata. Znawcy literatury do dziś spierają się czy epoka ta była postępem czy też regresem w kształtowaniu się kultury europejskiej....
Porównanie światopoglądu człowieka baroku i renesansu
Człowiek renesansu to optymista, jego optymizm ma kilka źródeł: Poczucie bezpieczeństwa jakie daje wiara w hymnie "Czego chcesz od nas Panie" Kochanowski z podziwem patrzy na Boga, widzi w nim Boga artystę; dziękuje Bogu za harmonijny,...
Motyw śmierci
Jak powszechnie wiadomo śmierć towarzyszy człowiekowi od początku jego istnienia, zawsze odbierana jako coś negatywnego, powodującego cierpienie. Chrześcijaństwo traktuje ją jako „ianua vitae” (wrota życia), ucieczkę od ziemskiego cierpienia i...
Motyw buntu w literaturze
Bunt jest wpisany w naturę człowieka. Ludzie są tak skonstruowani, że naturą rzeczy nie będą się godzić na to, co zastaną. Będą szukać, przeciwstawiać się, buntować. To bunt właśnie jest motorem działań ludzkich, to z niego wzięły się...
Barok - synteza.
Koniec XVI w połowa XVIII w Barocco (z jęz. portugalskiego) rzadka i cenna perła, o nieregularnym kształcie; przedmiot artystyczny odbiegający od powszechnie przyjmowanego kształtu....
Wizja Boga w literaturze polskiej od czasów średniowiecza.
"Jestem, który Jestem" Wj 3,14 Stworzenie świata przebiegało stopniowo. I dzięki temu Bóg objawił się jako prawdziwy Artysta. Jego dzieło zostało utrwalone w opisie biblijnym. Dlatego też wobec pytań o sens istnienia Pismo Święte...
Stosunek do Boga, świata i człowieka w Średniowieczu.
W epoce średniowiecza Bóg zajmował szczególne miejsce, był w centrum ludzkich wartości i zainteresowań. Święty Augustyn twierdził, że celem życia człowieka jest poznanie Boga i swojej duszy, która jest obrazem Stwórcy i nosi w sobie jego idee. A...
Antyk, barok i odrodzenie
Antyk XIX wiek pne do V wieku naszej ery. Babilon: 2000 pne, "Gilgameusz i Eunmalisz" Grecja: 1. epika - Homer, rapsodowie, oidowie- śpiewacy 2. liryka - Symonides, Tyrtejos, Safona, Tespis 3. dramat - Ajschylos, Sofokles, Eurypides,...
Pytania na ustny polski 2005 z gramatyką
STAROŻYTNOŚĆ 1.Etymologiczne i realne znaczenie stałych związków frazeologicznych wywodzących się z Mitologii i z Biblii. Mitologia: ZŁOTE JABŁKO- jabłko, które było przyczyną kłótni Hery, Ateny, Afrodyty; rzucone na stół przez Eris z...
Koncepcja ludzkiego losu w literaturze wybranych epok
Ludzie od początku istnienia zastanawiali się "po co". Po co zostali stworzeni, przez kogo, jak i, jeżeli odpowiedzi na te pytania nie istnieją, po co się nad tym w ogóle zastanawiają. Szczególnie nurtowały i, do dziś, nurtują człowieka pytania o...
Biblia i antyk jako dwa filary kultury europejskiej. Czy wspierają one przez wieki również kulturę polską?
Biblia oraz kultura antyczna (w tym mitologia) to korzenie kultury europejskiej, w tym i polskiej. To one na przestrzeni wieków ukształtowały naszą świadomość, światopogląd, system wartości. W wielu elementach naszego otoczenia nie dostrzegamy już...
Czas bóstwem epoki Baroku.
Zanim zajmę się tematem, chciałbym podać jedną z różnic pomiędzy barokiem, a renesansem. Chodzi mi tutaj o postrzeganie człowieka. W renesansie człowiek był w centrum myśli - potężny plan natury. Jednym z prądów Renesansowych był właśnie humanizm....
Twarze i imiona diabła i świty Wolanda a ikonografie kulturowe przedstawiające diabłów.
„Diabeł, diabeł, diabeł...” Mamrocząc pod nosem przerzucam kolejną kartkę jakiegoś albumu z reprodukcjami. Jest! Niezbyt wyraźny, czarno biały szkic w dolnym rogu kartki. Nagi, nadmiernie umięśniony mężczyzna, o zbyt długich paznokciach, szponach...
Świat wartości człowieka renesansu i baroku. Scharakteryzuj analizując wybrane utwory
Nadejście kolejnej epoki wiąże się z kryzysem wartości prezentowanych przez epokę poprzednią. Tak jest także w przypadku renesansu i baroku. Idee renesansowego humanizmu, przekonanie o harmonii i ładzie świata, o tym, że człowiek przy niewielkim...
Mikołaj Sęp-Szarzyński "O wojnie, którą wiedziemy z szatanem i ciałem".
Sonet Szarzyńskiego jest monologiem skierowanym do Boga. Występują w nim apostrofy np.”[…] o nasz Panie”, których zadaniem jest podkreślenie wyniosłości próśb oraz samego Boga. W pierwszych dwóch strofach autor stosuje podmiot zbiorowy, natomiast...
Problemy człowieka baroku na przykładzie utworów Mikołaja Sępa–Szarzyńskiego.
Mikołaj Sęp–Szarzyński (ok. 1550 – 1581) - poeta, prekursor liryki barokowej. Studiował w Wittenberdze i Lipsku, najprawdopodobniej odwiedził Szwajcarię i Włochy ze Stanisławem Starzechowskim. Po powrocie do kraju stał się gorliwym katolikiem....
Epoki literackie
Sredniowiecze: Epoka historii i kultury europejskiej, między starożytnością a czasami nowożytnymi. Nazwy tej używano już w XVI w. Początek jej wiąże się najczęściej z r. 476 n.e., tj. z upadkiem cesarstwa zachodnio rzymskiego, schyłek zaś z...
Analiza wiersza Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego "Epitafium Rzymowi"
1. Mikołaj Sęp-Szarzyński Epitafium Rzymowi Ty, co Rzym wpośród Rzyma chcąc baczyć, pielgrzymie, A wżdy baczyć nie możesz w samym Rzyma Rzymie, Patrzaj na okrąg murów i w rum obrócone Teatra i kościoły, i słupy stłuczone: Te są Rzym....
Mikołaj Sęp-Szarzyński życie i twórczość
Mikołaj Sęp Szarzyński urodzony w 1552 roku. Jego wiersza nie zostały wydane za życia. Dopiero 20 lat po śmierci ujrzały światło dzienne. Tomik poetycki ukazał się w 1601 roku Rytmy abo Wiersze polskie. Znane wiersze to między innymi: -...
Koncepcja Boga i człowieka w epoce renesansu i baroku na przykładzie wybranych utworów literackich.
Każda epoka począwszy od starożytności a skończywszy na czasach współczesnych miała swój własny styl i własne ideologie. Tak było również w przypadku renesansu i następującej po nim epoce barokowej. Epoka renesansowa pełna była wielu nowych...
Renesans i barok - wizja świata
Podczas badań nad literaturą kolejnych epok zauważono, że epoki, które nie następowały bezpośrednio po sobie posiadają pewne cechy dla siebie wspólne. Natomiast okresy, które następowały bezpośrednio po sobie bardzo się od siebie różnią. Nie...
Stylizacje i parafrazy biblijne
Wstęp: Biblia jako źródło kultury europejskiej - księga religijna - bogactwo gatunków literackich: list, parabola, apokalipsa, kazanie, lamentacja, saga rodu, pieśń, modlitwa - wzorce osobowe: Hiob, Jezus...
Renesans i Barok w pytaniach i odpowiedziach. Charakterystyka Epok.
1. Renesans - odrodzenie, trwał we Włoszech od XIV w. do XVI w., a w krajach północnej Europy od końca XV w. do końca XVI w. (w Polsce od XVI w. do lat trzydziestych XVII w.). 2. Tło polityczno - kulturowe Renesansu: Renesans - "złoty...
Renesansowa i barokowa wizja świata, Boga i człowieka
Renesansowa i barokowa wizja świata, Boga i człowieka różnią się między sobą w zasadniczy sposób. Renesans był okresem w którym człowiek i jego godność wysunięte były na pierwszy plan. Humanizm jako główny prąd umysłowy odrodzenia sytuował...
Literatura baroku
Literatura tego okresu wykazująca związki z eur. zjawiskami baroku, wywodziła się z rozmaitych nurtów kulturowych, czerpała wzory z tradycji renes. (J. Kochanowski) i kultury sarmackiej; u źródeł jej rozwoju był kryzys renes. wizji świata,...
Wpływ kultury włoskiego renesansu na kultury innych państw europejskich
Renesans to stadium rozwoju kultury europejskiej, trwający we Włoszech od końca XIII w. do początku XVI w. W krajach Europy zachodniej, północnej i środkowej — od XV w. do końca XVI w. Termin wprowadzony w czasach humanizmu renesansowego we...
Cechy literatury barokowej.
Człowiek - "trzcina myśląca" - odzwierciedlenie niepokojów egzystencjalnych epoki baroku w literaturze. W renesansie człowiek postrzegał świat jako uporządkowane dzieło boskie, w którym miał on realizować swoje pragnienia, ambicje....
Motywy i symbole biblijne w różnych utworach literackich.
Spotykane są one dość często. Zdecydowanie najwięcej nawiązań odnosi się do biblijnych motywów Starego Testamentu. I tak: - do opisu stworzenia świata i człowieka nawiązują tacy twórcy, jak Jan Kochanowski ("Czego chcesz od nas, Panie")...
Mikołaj Sęp-Szarzyński - twórczość
M. Sęp-Sarzyński to poeta tworzący w latach siedemdziesiątych XVI wieku. Zmarł mając 31 lat. Jego twórczość stoi na pograniczu renesansu i baroku. Renesansowe zainteresowanie się człowiekiem jest połączone z refleksjami filozoficzno- religijnymi....
Mikołaj Sęp - Szarzyński: twórca na przełomie dwóch epok
Twórczość Mikołaja Sępa Szarzyńskiego umieszczona jest na przełomie dwóch epok - renesansu i baroku. W jego wierszach mieszają się ze sobą wartości typowe dla pierwszej i dla drugiej. Choć żyje jeszcze w okresie renesansu, to dostrzec można wiele...
Motywy przemijania, śmierci i marności w polskiej poezji Baroku.
Wraz z nastaniem epoki baroku diametralnie zmieniła się koncepcja ludzkiego losu. Renesansowe przekonanie o harmonii i celowości zostało zastąpione zwątpieniem w siłę rozumu oraz przekonaniem o słabości i ułomności ludzkiej natury. W kulturze...