,,A gdy ten list oglądano, natemieście uznano, iż był syn Eufamijanow…” Wszak, gdy oćec...
Jan Kochanowski od początku swej twórczości daje dowody swego patriotyzmu i obywatelskiego zaangażowania. Z troski o kraj wypływa krytyka szlachty, która zajęła i się handlem, a nie dba o obronę ojczyzny. Taki właśnie charakter ma znana Pieśń V (O...
Fraszka oparta jest na alegorii snu jako śmierci lub stanu, który ma nas do niej przygotować. Według Kochanowskiego, podczas snu dusza uwalnia się z więzów, jakie stanowi dla niej śmiertelne ciało, co pozwala jej swobodnie poruszać się po...
Treny powstały po śmierci córki Jana Kochanowskiego – Urszulki. Śmierć Urszulki była bodźcem do napisania cyklu 19 trenów. Treny są najbardziej autobiograficznym dziełem poety, bowiem on sam jest ich głównym bohaterem przeżywającym dramat ojca....
Jan Kochanowski był to najznamienitszy poeta polskiego renesansu. On jako pierwszy tworzył swą poezję w języku polskim. W pieśniach często nawiązywał do antycznej filozofii. „Pieśń XI” jest utworem złożonym z pięciu strof cztero wersowych...
Cyprian Kamil Norwid urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach na Mazowszu, pomiędzy Radzyminem a Wyżkowem. Większość swojego życia spędził poza granicami ojczyzny. Przebywał głównie w Niemczech, Francji, Ameryce i Anglii. Okres...
Fortepian Szopena to kolejny utwór z cyklu wierszy przedstawiających sylwetki wybitnych jednostek. Oczywiście nie jest to tylko "wiersz - portret", można powiedzieć, że to wiersz - parabola, utwór, który przedstawia wielkiego...
Podmiotem lirycznym w wierszu Wisławy Szymbosrskiej jest kobieta, dłużniczka, która ma niebawem rozliczyć się z zaciągniętych przez siebie długów. Pełni rolę zarówno podmiotu lirycznego, jak i bohatera w wierszu, tak więc mamy tu do czynienia z...
Renesans jest okresem w historii europy obejmujący XV i XVI wiek. Okres ten jest nazywany odrodzeniem. Pojawił się antropocentryzm – pogląd, który stawiał człowieka w centrum. Humanizm spowodował, że literaturze tematem nr jeden był człowiek i...
Wisława Szymborska MILCZENIE ROŚLIN Jednostronna znajomość między mną a wami rozwija się nie najgorzej. Wiem co listek, co płatek, kłos, szyszka, łodyga, i co się z wami dzieje w kwietniu, a co w grudniu. Chociaż moja ciekawość...
Głównym ośrodkiem sentymentalizmu w Polsce były Puławy z Franciszkiem Karpińskim na czele, swego czasu sekretarzem na dworze ks. A. Czartoryskiego. Pisał on wiersze, sielanki, dramaty, elegie ale również pieśni religijne i rozprawy, widział...
Pieśń IX Pierwszą strofę Jan Kochanowski rozpoczyna pozytywną myślą. Pisze, by mieć zawsze nadzieję, być zawsze dobrej myśli, niezależnie od okoliczności i tego co się w życiu zdarza. Ponieważ tak jak każdego dnia słońce wschodzi i zachodzi od...
Innym dobrym przykładem nawiązań jednocześnie do mitu jak i do Homera jest wiersz Konstadinosa Kawafisa pt. Itaka. W wierszu tym imię Odysa uzyskuje szerszy kontekst, staje się znakiem każdego człowieka. Itaka to ojczyzna, dom rodzinny Odysa,...
We fraszce do gór i asów pojawiają się wątki autobiograficzne. Adresatami wiersza są góry i lasy. Wśród gór i lasów została młodość poety. Na początku jest apostrofa, nadaje ona fraszce tonacje smutku i zadumy nad własnym lasem. Kochanowski...
Wiersz pt. „Grób Potockiej” jest ósmym z cyklu „Sonety Krymskie”. Cały zbiór sonetów został napisany przez A. Mickiewicza podczas jego dwumiesięcznej podróży po Krymie. Utwór na pierwszy rzut oka zbudowany jest według klasycznej koncepcji...
„Testament mój” Juliusz Słowacki napisał w 1840 roku będąc chorym na gruźlicę. Utwór ten ma formę testamentu poetyckiego, czyli utworu stylizowanego na testament. Był to charakterystyczny gatunek dla literatury średniowiecznej, z której autor jak...
Kazimierz Przerwa - Tetmajer to jeden z głównych przedstawicieli dekadentyzmu okresu Młodej Polski. Dekadentyzm -pojęcie to wywodzi się od tytułu francuskiego pisma literackiego „Decadent” założonego w 1886r przez Anatola Baju. Termin ten w...
Dworski nurt barokowy w kulturze: poezję salonową, wiersze miłosne, czerpanie wzorców z zachodu, charakterystyczną postawą jest cieszenie się z miłości i piękna kobiet] Nurt ten reprezentują : Jan Andrzej Morsztyn i Daniel Naborowski. Ich...
Wiersz Jana Lechonia pt. "Herostates" jest manifestem poglądów autora na temat swojej ojczyzny .Zawiera w nim pesymistyczną oraz katastroficzną wizję Polski. Tytuł utworu nawiązuje do historycznej postaci szewca z Efezu, który aby zapisać się w...
Twórcy romantyczni odwoływali się do twórczości Szekspira, kontynuując jego koncepcję miłości. Szekspir ukazywał miłość nieszczęśliwą. Na drodze kochanków - Romea i Julii - stało przeznaczenie oraz nienawiśc między ich rodzinami. Aluzja do...
Charakterystyczne było dla Młodej Polski zainteresowanie wsią, które wypływało z chęci ucieczki ze znienawidzonego miasta – terenu egzystencji mieszczucha – filistra.. Modne stały się wyjazdy na wieś, korzystanie ze świeżego powietrza, leczniczego...
JAKI OBRAZ POLSKI WYŁANIA SIĘ Z PIERWSZYCH CZTERECH STROF WIERSZA? -Polska jest wszędzie, w Europie, Afryce, Azji, Ameryce, lecz wszędzie, gdzie docierają emigranci, wraz z nimi dociera cierpienie, rozpacz, ból. Polska to kraj ludzi kalekich i...
W życiu każdego z nas przychodzi moment, w którym zaczynamy zastanawiać się nad życiem po śmierci. Czasem bodźcem do tego jest przerażające zdarzenie, strach lub wstyd, pragnienie izolacji. Innym razem refleksyjny nastrój, smutna piosenka,...
Barok to epoka w historii kultury europejskiej trwająca od połowy XVI stulecia do końca XVII. W Polsce tendencje barokowe pojawiają się bardzo wcześnie, już w ćwierćwieczu XVI stulecia i trwają znacznie dłużej – do połowy...
Utwór Exegi monumentum jest wierszem regularnym, składa się z czterech strof po cztery wersy trzynastozgłoskowe w każdej. Nie posiada on rymów. W utworze średniówka występuje po siódmej sylabie. Warto zauważyć, iż w wierszu brak jest znaków...
Wiersz składa się z dwóch części. W pierwszej p. lir. zwraca się do poety, a w drugiej podmiotem lit. staje się sam poeta. P. lir. z wyrzutem pyta poetę: "Co czynisz na gruzach katedry Świętego Jana, poeto, W ten ciepły, wiosenny dzień?"...
Wiersz Horacego "Do Leukonoe" Interpretacja Jest to przykład liryki inwokacyjnej (zwrot do adresata). Podmiot liryczny zwraca się do dziewczyny o imieniu Leukonoe, co znaczy radosna, pogodna. Podmiot liryczny w tym utworze ukazuje się...
Tren X rozpoczyna się od apostrofą do Urszulki, zmarłej córki Jana Kochanowskiego. Bardzo silny żal i rozpacz, a także poczucie beznadziei prowadzą w końcu pisarza do postawienia sobie rozpaczliwego pytania na temat miejsca, w którym przebywa jego...
Juliusz Słowacki w utworze „Testament mój” realizuje dwa przesłania. Pierwszym z nich jest nawoływanie do wytrwałej walki w obronie ojczyzny. Według niego nie można tracić nadziei, trzeba zawsze wierzyć w swoje możliwości. Jeżeli nadejdzie czas...
Boże miłościwy, coś stworzył ten świat, Daj nam wieczną łaskę i zbawienia czas, Gdy śmierć nas otoczy, rękę swoją daj, Weż nas do siebie, pokonaj nasz strach. Podziękować pragniemy z serc naszych małych, Za Twą miłość i wszelakie dary,...
W epoce pozytywizmu samotny bohater walczący o wyzwolenie ojczyzny przekształcił się w człowieka, którego celem jest uświadomienie najniższych warstw społecznych. Bohater epoki pozytywizmu musiał stać się nauczycielem. Utwór Adama Asnyka „Do...
„Człowiek boże igrzysko” Nie rzekł jako żyw żaden więtszej prawdy z wieka, Jako kto nazwał bożym igrzyskiem człowieka. Bo co kiedy tak mądrze człowiek począł sobie, Żeby się Bóg nie musiał jego śmiać osobie? On, Boga nie widziawszy,...
Ludzkość, która z biegiem lat i wieków coraz pełniej wkracza w świat przepełniony postępem cywilizacyjnym, pogonią za pieniądzem i żądzą władzy, nieświadomie, lecz znacznie oddala się od drogi wyznaczonej sobie przez matkę Naturę. Człowiek...
Romantyczna koncepcja miłości - odwołując się do koncepcji średniowiecznej miłości dworskiej, tradycji platońskiej, neoplatońskiej oraz chrześcijańskiej, a także miłości sentymentalnej – ukazywała miłość jako uczucie łączące ludzi: kochanków,...
Bolesław Leśmian w wierszu używa dużo neologizmów np. *wszechleśny-dwa zestawione wyrazy,prefiks wschech-leśny-coś jest leśne w najwyższym stopniu *rozkwity-l.mn od wyrazu rozkwit , rozkwity roślin następowały jednocześnie *bezśmiech-bez...
Interpretacje Trenu IX u czyń punktem wyjścia rozważań dotyczących rozrachunku ze stoicyzmem w twórczości Jana Kochanowskiego. Bezpośrednią przyczyną napisania „Trenów” była śmierć 2,5 letniej córki Urszulki. Kochanowski, wstrząśnięty wtedy tą...
Wiersz pt. Rozłączenie został napisany w roku 1834 w Szwajcarii. Początkowo uważano, że adresatką wiersza jest Maria Wodzińska, przyjaciółka Słowackiego. Później zwrócono uwagę na to, że treść wiersza nie zupełnie odpowiada takiej interpretacji....
"Pieśń o spustoszeniu Podola" mówi o szczególnie dotkliwym dla Polaków najeździe tatarskim, który miał miejsce w 1575 r. Podmiot liryczny ukazuje się nam w trzech różnych odsłonach, mówiąc w III os.,I os.l.mn. i na końcu w I os.l.poj....
"Oda do młodości" Mickiewicza, jest to pieśń pochwalna na cześć młodości, która może dużo zrobić. Poeta pokazuje nam jak wiele możliwości staje przed człowiekiem na progu jego życia. Ideą wiersza jest przeobrażenie świata. Młodość jest...
Rozpoczynając lekturę wiersza nie sposób nie zauważyć nawiązania jego tematyki do tradycji biblijnych. Już sam tytuł informuje czytelnika, jeśli zaznajomiony jest oczywiście z Pismem Świętym, o powiązaniu treści utworu z historią Sodomy i Gomory,...
Bohaterem utworu jest kaleki Szcewczyk. Żyje on w nędzy, jest "obłędny", zatraca się w swojej pracy. Bohater wiersza szyje buty dla Boga, ponieważ chce mu się w ten sposób odwdzięczyć. W utworze tym trud jest sakralizowany (podniesiony do rangi...
"Oda do mlodosci" jest jednym z najslynniejszych utworow Adama Miciewicza. Powstala ona w 1820 roku. Zostala napisana do filomatów i stala sie utworem bardzo popularnym. W utworze tym przeciwstawione sa sobie dwa scierajace sie ze...
Temat wiersza Wisławy Szymborskiej pt. „Kobiety Rubensa” jest bardzo ściśle związany z dzieł znanego malarza flamandzkiego - Rubensa, który w doskonały sposób wyrażał ideę baroku. Myślą przewodnią utworu jest ukazanie postaci kobiety żyjącej w...
Utwór Kazimierza Przerwy-Tetmajera jest przykładem liryki roli, a zbiorowym podmiotem lirycznym są mgły nocne: „Cicho, cicho nie budźmy śpiącej wody w kotlinie” Tematem opisu wiersza jest pejzaż górski uchwycony w specyficznej porze świtu,...
„Stepy akermańskie” Adama Mickiewicza to typowy sonet. Została zachowana budowa charakterystyczna dla tego gatunku. Pierwsze dwie strofy to część opisowa, a dwie końcowe to część moralna. Utwór posiada 14 wersów. Pierwsza strofa ukazuje...
SKAMANDER "Bal w operze".Julian Tuwim Obraz beztroskiej, wręcz rozpustnej zabawy elity rządzącej w gmachu dokładnie obstawionym oddziałami tajnej policji kontrastuje z obrazem nędzy, czy też szarej, codziennej pracy. Z niezwykłą zaciekłością...
Utwór Wisławy Szymborskiej „Liczba Pi” to ironiczne rozważania na temat sensu wiecznego trwania z konieczności oraz istoty nieuniknionego przemijania. Fascynacja fenomenem liczby pi staje się w utworze punktem wyjścia dla postawienia sobie...
Lascaite ogni speranza Voi ch’entrate Porzuccie wszelka nadzieje Którzy tu wchodzicie Napis nad pieklem w Boskiej komedii Dantego Odwagi! Za tą brama nie ma piekla Pieklo zostalo zdemontowane przez teologow i psychologow glebi...
Podmiot liryczny w tej pieśni snuje postepowania na temat człowieka i jego wartości w zyciu. Pretekstem do rozważani jest przyroda w okresie wiosny "Teraz drzewa liscie na sie wzieły,...
Jak ma żyć człowiek? Kto, komu, jakich i jak udziela rad w Pieśni XI i innych pieśniach Jana Kochanowskiego? Wykorzystaj konteksty filozoficzne i historycznoliterackie. Pytania egzystencjonalne niezależnie od okresu dziejów zajmują istotne...