Części zdania i zdania złożone wspólrzędnie
CZĘŚCI ZDANIA 1. Rodzaje zdań ZDANIE pojedyncze złożone nierozwinięte rozwinięte...
Problemy fleksyjne i składniowe czasowników
Podstawową funkcją syntaktyczną czasownika jest funkcja orzeczenia. Może on ją pełnić dzięki swoim formom, które wyrażają takie kategorie gramatyczne, jak czas, tryb, osoba, aspekt, strona i liczba, pozwalające na lokalizację zdania w...
Rodzaje użytecznych słowników
1. Słownik wyrazów obcych 2. Słownik synonimów 3. Słownik wyrazów bliskoznacznych 4. Słownik wymowy polskiej Prawidłowa wymowa wyrazów polskich w standardzie międzynarodowym (wymagana znajomość fonetyki. 5. Słownik polskich wyrazów...
Rodzaje błędów językowych
Podstawowy wymóg kultury języka to jego poprawność, czyli zgodność mówienia i pisania z pewnymi prawami, czyli zasadami, regułami i wskazówkami, określającymi, co jest dobre, a co złe. Takie prawo nosi nazwę normy. O normie językowej mówi się w...
Gramatyka - czasownik
Części mowy: odmienne: - czasowniki - rzeczownik - przymiotnik - liczebnik - zaimek nieodmienne: - przysłówek - przyimek - partykuła - spójnik - wykrzyknik...
Zdania złożone współrzędnie
Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rodzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych 1) łączne - spójniki: i, oraz,...
Gramatyka
Omów funkcje języka Wyróżniamy następujące funkcje języka: • komunikatywna • poznawcza • prezentacyjna • ekspresywna • impresywna • reprezentatywna • poetycka Język daje przede wszystkim możliwość porozumiewania się. Możemy...
Środki stylistyczne z przykładami
Aforyzm – zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy. Przykład : Kto krzyczy, ten słabnie. Anakolut – błąd składniowy zniekształcający...
Związki frazeologiczne i kryteria ich podziału
Według Stanisława Skorupki Frazeologia - dział gramatyki określający strukturę składniową połączeń wyrazów. Ale przede wszystkim stara się określić stopień łączliwości tych wyrazów. Jednym słowem frazeologia zajmuje się badaniem stałych lub...
Zdania złożone
Zdania złożone współrzędne Zdanie złożone współrzędnie składa się z dwu wypowiedzeń pojedynczych pozostających w stosunku współrzędnym, czyli wzajemnie się określających (cała treść jednego wypowiedzenia nabiera właściwego znaczenia i staje...
Środki stylistyczne
I. Środki stylistyczne: 1.Fonetyczne: - onomatopeja - wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk, ćwir itp. 2. Słowotwórcze: - neologizm - wyraz nowo utworzony - zdrobnienia - np. kotek, piesek - zgrubienia - np. psisko, kocisko...
Figury retoryczne
Animizacja , ożywienie, rodzaj metafory przypisującej przedmiotom martwym, zjawiskom przyrody oraz pojęciom abstrakcyjnym cechy i właściwości istot żywych, np. ślepy kamień, gniewne morze, czuła noc. Antropomorfizacja , rodzaj...
Fonetyka - ściąga
Jeśli wiązadła głosowe są zsunięte, strumień powietrza wydychanego z płuc siłą toruje sobie drogę, wprawiając wiązadła w drgania. Powstają głoski dźwięczne. Jeśli głośnia jest otwarta, powietrze przechodzi między wiązadłami głosowymi...
Części mowy
Czasownik Czasownik jest odmienną i samodzielną częścią mowy, nazywającą czynności lub stany (czytać, spać). Różni się od innych wyrazów tym, że ma wiele form, w tym część nieodmiennych. Najczęściej spotykamy jednak osobowe formy...
Środki stylistyczne A-Z i ich znaczenie
Środki stylistyczne – środki używane w literaturze (czasem również w filmie), mające na celu wywołanie u czytelnika (lub u widza) określonych emocji, pobudzenie jego wyobraźni. anakolut błąd składniowy zniekształcający budowę zdania,...
Części mowy - przymiotnik i czasownik
Przymiotniki - odpowiadają na pytania: JAKI? JAKA? JAKIE? - oznaczają cechy osób, przedmiotów, zjawisk - w zdaniu łączy się z rzeczownikiem - odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. W liczbie pojedynczej: - rodzaj męski (ten)...
Rodzaje i układ rymów
Rodzaje rymów W poezji polskiej rym jest ściśle związany z akcentem, a zatem wyróżniamy przede wszystkim: - rymy żeńskie (najczęstsze): posługujące się akcentem paroksytonicznym (czyli na przedostatnią sylabę), np. moda - uroda, występują...
Środki językowe
1. Synonimy - wyrazy o podobnym znaczeniu. pieniądze - forsa, kasa, bilon, monety, kapucha. 2. Homonimy - wyrazy o jednakowym brzmieniu, lecz o różnym znaczeniu. Zamek, służba, lód. 3. Antonimy - wyrazy o przeciwnym znaczeniu. czarny -...
Zapożyczenia językowe
Zapożyczenia językowe polegają na wprowadzaniu do języka różnych elementów obcych. Rodzaje zapożyczeń 1. właściwe – dotyczą wydarzeń historycznych (przechodzi cały wyraz) a. bezpośrednie – wyrazy, które znalazły się w polszczyźnie w związku...
Gramatyka języka polskiego
1. Części zdania - orzeczenie czasownikowe i imienne a) Orzeczenie naj częściej jest wyrażone czasownikiem w formie osobowej w różnych czasach i trybach, np. Arek kłócił się z Radkiem. Niektórzy uczniowie brudzą w klasie. Ania pragnęłaby...
Związki frazeologiczne i ich modyfikacje w różnego typu tekstach
Mianem frazeologii danego języka określa się zasób jego stałych i bliskich stabilizacji związków wyrazowych. Są one do wypowiedzi wprowadzane jako pewne całości, gotowe "segmenty", a nie tworzone każdorazowo ze składników słownych, które podlegają...
Interpunkcja
Kropka – kończy zdanie. Po kropce każdy wyraz piszemy wielką literą. Przecinek : - oddzielamy nim zdania współrzędne nie połączone spójnikiem - poprzedzamy spójniki: a, ale, lecz, więc, aby, żeby, że, ponieważ; oraz zaimki: który, kto, co,...
Środki artystyczne i stylistyczne
1. ALITERACJA – rozpoczynanie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami - przykład: „(…)moreny, mureny i morza i zorze(…)”(W. Szymborska „Urodziny”) - funkcje: * uwypuklenie danego fragmentu tekstu; * podkreślenie melodyjności wiersza...
Archaizmy
Archaizmy są to wyrazy nienależące do czynnego zasobu słownego współczesnych Polaków Archaizmy dzielimy na : - słownikowe . Są to wyrazy, które znikły z języka, mimo istnienia przedmiotów, zjawisk, które opisywały. Np.: rzeczownik...
Komunikacja językowa i funkcje tekstów językowych
KOMUNIKACJA JĘZYKOWA Nadawca to osoba, która nadaje (mówi lub pisze) komunikat. Nadawcą może być pojedyncza osoba albo grupa ludzi, instytucja, urząd, a także osoba jedynie pośrednicząca w przekazie, np. lektor w telewizji czy aktor w...
Funkcje tekstów językowych
Każda wypowiedź (także analizowany tekst) służy porozumieniu między nadawcą a odbiorcą, czyli pełni funkcję komunikatywną. Tak więc podstawową funkcją wypowiedzi pisanej lub mówionej jest funkcja komunikatywna. Ma ona różne odmiany w zależności...
Zdania złożone
Zdania współrzędne Zdania współrzędne łączne (spójniki: i, oraz, a, ani, to - to, tudzież) _______ _ _ _ _ _______ Zdania współrzędne rozłączne (spójniki: albo, czy, lub, bądź) ______ ______ Zdania współrzędnie przeciwstawne...
Neologizm
Neologizm, wyraz nowo utworzony, zwykle na podstawie słowa będącego juz w użyciu, zgodnie z obowiązującymi zasadami słowotwórstwa. Neologizmy pojawiają sie zarówno w utworach literackich, jak w słownictwie naukowym, publicystyce itp. Czasem...
Style językowe
Styl to ogół środków językowych charakterystycznych dla konkretnego autora, epoki, utworu literackiego, stosowanych w ścisłych okolicznościach. Styl naukowy – charakterystyczny dla dzieł specjalistycznych – podręczników, encyklopedii,...
Części mowy
Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co? Odmienia się przez przypadki, liczby. Mianownik kto? co? Liczba pojedyncza i mnoga. Dopełniacz kogo? czego? Rodzaj męski, żeński,...
Przypadki
Mianownik (kto?co?) Dopełniacz (kogo?czego?) Celownik (kogo?co?) Biernik (komu?czemu?) Narzędnik (z kim?z czym?) Miejscownik (o kim?o czym?) Wołacz (wołamy!)
Części mowy - powtórka
Części mowy - rzeczownik, przysłówek, - przymiotnik, zaimek przysłowny, - czasownik, przyimek, - liczebnik spójnik, - zaimek: wykrzyknik, - rzeczowy; partykuła. - przymiotny; - liczebny. Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co?...
Fleksja
Fleksja - dział gramatyki zajmujący się opisem form wyrazowych Wyróżniamy 10 części mowy, z których 5 odmienia się (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek), a 5 jest nieodmiennych (przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik,...
Środki stylistyczne z przykładami
ŚRODKI STYLISTYCZNE (INACZEJ JĘZYKOWE BĄDŹ POETYCKIE) Środki poetyckie są podstawową jednostką stylu artystycznego utworu lirycznego. Wyróżniamy: fonetyczne (dźwiękowe), morfologiczne, słowotwórcze, składniowe, leksykalne oraz figury...
Części zdania
ORZECZENIE Czasownikowe – forma osobowa czasownika lub nieosobowa zakończona na –no lub -to. Zrobisz to jutro rano. Zebranie zakończono o czwartej. Imienne – składa się z łącznika (być, stać się, zostać) oraz orzecznika (rzeczownik,...
Trzy odmienne części mowy i ich charakterystyka
I Wstęp Właściwością polszczyzny, między innymi jest to, że liczne polskie wyrazy odmieniają się przez przypadki, liczby, osoby, czasy. Właściwość ta pozwala ustalić powiązania między wyrazami w zdaniu oraz łączyć słowa w większe grupy, to zaś...
Zdania złożone podrzędnie i współrzędnie
RODZAJE ZDAŃ PODRZĘDNYCH 1. PODMIOTOWE - kto? Co? 2. ORZECZNIKOWE - jaki jest? Jaki był? Kim był? Kim został? 3. PRZYDAWKOWE - jaki? Który? Czyj? 4. DOPEŁNIENIOWE - pytania przypadków oprócz M. i W. D. Kogo? czego?...
Strona czasownika
Do wyrażania zależności między wykonawcą czynności a jej obiektem służy strona czasownika. Wyróżniamy stronę czynną i bierną. Strona czynna - wyrażona jest czasownikiem w formie osobowej. Do strony czynnej zalicza się również formy zwrotne...
Imiesłowy - ściąga
Imiesłów to nieosobowa forma czasownika. Wyróżniamy dwa rodzaje imiesłowów: przymiotnikowe i przysłówkowe. Imiesłowy przymiotnikowe Odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. - czynne -> zakończone na: -ący, -ąca, -ące np. chwalący...
Środki stylistyczne oraz rodzaje i gatunki literackie
Środki stylistyczne Fonetyczne - Aliteracja (Rozpoczęcie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami), Onomatopeja (wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk), Eufonia (Przyjemne, harmonijne brzmienie głosek), Instrumentacja głoskowa, paranomazja...
Funkcje języka - krótko
Funkcje języka : - komunikatywna (dzięki językowi członkowie społeczności przekazują sobie informacje związane z różnymi aspektami życia.) - socjalizująca (Język pozwala zbudować poczucie jedności z ludźmi porozumiewającymi się tym językiem.)...
Konkurs gramatyczny - składnia
Pytania 1. Ile jest części zdania? Wymień je. 2. Które z nich tworzą tzw. związek główny (związek zgody) w zdaniu? 3. Jakie znasz rodzaje orzeczeń? 4. Wymień rodzaje podmiotu. 5. Określ rodzaj podmiotu lub wskaż jego brak w podanych niżej...
Rodzaje podmiotów
Podmiot to wykonawca czynności w zdaniu Rodzaje podmiotów: - Gramatyczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku). - Logiczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu). - Domyślny (nie ma go w zdaniu, ale można się...
Imiesłowy - podział, tworzenie, końcówki imiesłowów
Imiesłowy dzielimy na: - przymiotnikowe : czynne np. fruwające bierne np. pisany - przysłówkowe : współczesne np. słuchając uprzednie np. zrobiwszy 1. Imiesłów przymiotnikowy jest nieosobową formą czasownika. Ma znaczenie zbliżone do...
Zaimek
Zaimek - to część mowy zastępująca inne części mowy. Zaimki wskazują na osoby, przedmioty, cechy itd.bez dokładnego ich nazywania. Zaimkami są również wyrazy, którymi pytamy o części mowy. Podział Zaimków: ZAIMKI RZECZOWNE (zastapują...
Odmienne i nieodmienne części mowy
ODMIENNE CZĘŚCI MOWY: I. Czasownik 1. Odmiana czasowników to koniugacja. 2. Odpowiada na pytania: co robi? co się dzieje? 3. Odmienia się przez: - osoby (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one) - liczby (pojedyncza i mnoga) - czasy...
Części mowy
I. Rzeczownik - jest odmienny, odmienia się przez przypadki, liczby, rodzaje. Przypadki Mianownik – Kto? Co? Dopełniacz – Kogo? Czego? Czyj? Celownik – Komu? Czemu? Biernik – Kogo? Co? Narzędnik – (z)Kim? (z)Czym? Miejscownik – O...
Środki artystyczne
Epitety - określają rzeczowniki - przymiotnika; działają na wyobraźnię Przykład : drewniana szafa, biały ptak Porównanie - udowadnia pewne właściwości rzeczy, zjawisk itp. na podstawie jakiegoś podobieństwa; łączniki jak, jakby, niby,...
Części zdania - przykłady
CZĘŚCI ZDANIA - podmiot, orzeczenie, dopełnienie, przydawka i okolicznik. METRYCZKA ORZECZENIA Do czego służy ta część zdania? Wyraża czynność lub stan podmiotu. Jak szukać orzeczenia? Pytaj tak jak o czasownik: co robi? w jakim jest...