TROPY: 1. EPITET – to tyle co określenie; określa cechę przedmiotu albo stosunek wypowiadającego do przedmiotu; występuje najczęściej w postaci przymiotników, rzadziej zaś w postaci imiesłowów, np.: „szklana...
Wielką literą piszemy: 1. Imiona własne, ludzi i zwierząt np.: Barbara, Adam Mickiewicz, Maks. 2. Przydomki, pseudonimy i przezwiska ludzi np.: Bolesław Chrobry, Sokole Oko, Huba 3. Nazwy świąt, dni, okresów świątecznych np.: Narodowe...
Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co? Odmienia się przez przypadki, liczby. Mianownik kto? co? Liczba pojedyncza i mnoga. Dopełniacz kogo? czego? Rodzaj męski, żeński,...
EPIKA świat przedstawiony epiki zawiera wszystkie zdarzenia i elementy rzeczywistości odnoszące się do bohaterów utworów, narracja to wypowiedź narratora, może być trzecioosobowa (narrator poza światem przedstawionym) lub pierwszoosobowa...
ORZECZENIE Czasownikowe – forma osobowa czasownika lub nieosobowa zakończona na –no lub -to. Zrobisz to jutro rano. Zebranie zakończono o czwartej. Imienne – składa się z łącznika (być, stać się, zostać) oraz orzecznika (rzeczownik,...
1. Łączne Treści obu zdań łączą się np. Wanda jest zdolna i uczy się dobrze. Spójniki: i, oraz, ani, jak również. Wykres: ____...____ 2. Przeciwstawne --||-||- przeciwstawiają się sobie. np. Turyści byli już zmęczeni, ale nie chcieli...
ODMIENNE CZĘŚCI MOWY: I. Czasownik 1. Odmiana czasowników to koniugacja. 2. Odpowiada na pytania: co robi? co się dzieje? 3. Odmienia się przez: - osoby (ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one) - liczby (pojedyncza i mnoga) - czasy...
Imiesłowy dzielimy na: - przymiotnikowe : czynne np. fruwające bierne np. pisany - przysłówkowe : współczesne np. słuchając uprzednie np. zrobiwszy 1. Imiesłów przymiotnikowy jest nieosobową formą czasownika. Ma znaczenie zbliżone do...
1. ALITERACJA – rozpoczynanie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami - przykład: „(…)moreny, mureny i morza i zorze(…)”(W. Szymborska „Urodziny”) - funkcje: * uwypuklenie danego fragmentu tekstu; * podkreślenie melodyjności wiersza...
Fleksja - dział gramatyki zajmujący się opisem form wyrazowych Wyróżniamy 10 części mowy, z których 5 odmienia się (czasownik, rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, zaimek), a 5 jest nieodmiennych (przysłówek, przyimek, spójnik, wykrzyknik,...
Zdania złożone z podrzędznym przydawkowym a)pełni taką samą funkcje jak przydawka w zdaniu pojedyczym b)jest określeniem rzeczownika ze zdania nadrzędnego c)odpowiada na pytania przydawki(jaki?który?czyje?ile?czego?z czego?) Zdania złożone...
Zdanie współrzędne: *łączne(a,i,oraz,ani,ni)— ...— *wynikowe(wiec,zatem,totez,dlatego)—>...>— *przeciwstawne(ale,a,lecz,jednak,zaś)—>... — Zdanie podrzędne: *podmiotowe(kto?co?) *orzecznikowe(co robi?co się z nim dzieje?)...
Rodzaje literackie: Liryka, Epika, Dramat. Liryka: - osoba mówiąca to podmiot liryczny, - treść: osobiste uczucia, nastroje i refleksje autora, - forma wypowiedzi- monolog liryczny, - podział na zwrotki, - występowanie rymów i...
ŚRODKI STYLISTYCZNE APOSTROFA-bezpośredni zwrot do kogoś lub czegoś, szczególnym rodzajem apostrofy jest inwokacja (uroczysty zwrot do Boga, bóstwa z prośbą o natchnienie) ANAFORA- poszczególne wersy rozpoczynają się tym samym wyrazem, zwrotem...
Zdania złożone współrzędnie - zdanie, w którym poszczególne zdania składowe można łatwo rodzielić. Żadne ze zdań składowych nie określa drugiego, stanowią gramatyczną całość. Rodzaje zdań współrzędnie złożonych 1) łączne - spójniki: i, oraz,...
Styl to ogół środków językowych charakterystycznych dla konkretnego autora, epoki, utworu literackiego, stosowanych w ścisłych okolicznościach. Styl naukowy – charakterystyczny dla dzieł specjalistycznych – podręczników, encyklopedii,...
Rodzaje środków stylistycznych Każdy wiersz może obfitować w rozmaite środki stylistyczne (zob. wiersze poetów baroku), może być ich również prawie całkowicie pozbawiony. Czasem już pobieżna analiza tekstu wystarczy, by określić, co jest w nim...
Przymiotniki - odpowiadają na pytania: JAKI? JAKA? JAKIE? - oznaczają cechy osób, przedmiotów, zjawisk - w zdaniu łączy się z rzeczownikiem - odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje. W liczbie pojedynczej: - rodzaj męski (ten)...
1.IMIESŁOWY PRZYMIOTNIKOWE – wyrazy utworzone od czasowników, ale będące określeniami rzeczowników to imiesłowy przymiotnikowe. Jest to nieosobowa forma czasownika która podobnie jak przymiotnik, odmienia się przez przypadki liczby i rodzaje.W...
Przy akompaniamencie połyskujących w słońcu trąb grzmiących niczym spiżowe dzwony, znienacka ruszyły zbrojne hufce króla błystka. Dźwięki trąbiących heroldów mieszały się z ogłuszającym hukiem ciężkich dział które bombardowały osłupionych...
Na przykładzie nazw brodnickich ulic możemy prześledzić historię i rozwój miasta oraz regionu. Przynależność do Państwa Krzyżackiego, a potem Cesarstwa Prus, odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918r., hitlerowska okupacja i losy kraju po...
Wyrazy podstawowe – wyrazy, od których się tworzy inne wyrazy, np. kopać, wiercić, oblatywać, orbita. Wyrazy pochodne – wyrazy, które zostały utworzone od innych wyrazów, np. koparka, wiertarka, oblatywacz, kolejarz, orbitować. Słowotwórstwo –...
Środki stylistyczne Fonetyczne - Aliteracja (Rozpoczęcie sąsiednich wyrazów tymi samymi głoskami), Onomatopeja (wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk), Eufonia (Przyjemne, harmonijne brzmienie głosek), Instrumentacja głoskowa, paranomazja...
alegoria- obraz lub opowiadanie, które w całości ma sens przenośny. Alegorię różni od symbolu jednoznaczność przenośni. Może być wplatana w utwór literacki lub usamodzielniona stanowić odmianę bajki. Typowym choć uproszczonym przykładem alegorii...
1. Czasownik - os,l,cz,r,tr,str,dk/ndk, zrobił-3os,l.poj,r.m,tr orz,str czyn,cz prze,dk 2. Rzeczownik - kto?co? żywotne(koń),nieżywotne(gruszka),własne(Wisła),pospolite(facet),osobowe(facet), 3. nieosobowe(kaczka), przyp,l,r, Bogdanami – N.l.mn...
ŚRODKI STYLISTYCZNE (INACZEJ JĘZYKOWE BĄDŹ POETYCKIE) Środki poetyckie są podstawową jednostką stylu artystycznego utworu lirycznego. Wyróżniamy: fonetyczne (dźwiękowe), morfologiczne, słowotwórcze, składniowe, leksykalne oraz figury...
Podstawowy wymóg kultury języka to jego poprawność, czyli zgodność mówienia i pisania z pewnymi prawami, czyli zasadami, regułami i wskazówkami, określającymi, co jest dobre, a co złe. Takie prawo nosi nazwę normy. O normie językowej mówi się w...
Zapożyczenia językowe polegają na wprowadzaniu do języka różnych elementów obcych. Rodzaje zapożyczeń 1. właściwe – dotyczą wydarzeń historycznych (przechodzi cały wyraz) a. bezpośrednie – wyrazy, które znalazły się w polszczyźnie w związku...
Czasowniki: -przechodnie ( strona czynna ) -nieprzechodnie ( strona bierna i zwrotna ) Ola pisała list. - strona czynna List był pisany przez Olę. - strona bierna Idę do kina. - strona zwrotna Aspekt czasownika: -dokonany...
Twoja opinia o zapożyczeniach językowych. Omów przykłady udanych – Twoim zdaniem – i nieudanych zapożyczeń Bibliografia: 1. Encyklopedia języka polskiego, pod red. Stanisława Urbańczyka, Wrocław-Warszawa-Kraków 1992, hasła: Wpływy obce,...
Podmiot to wykonawca czynności w zdaniu Rodzaje podmiotów: - Gramatyczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w mianowniku). - Logiczny (wyrażony rzeczownikiem lub zaimkiem w dopełniaczu). - Domyślny (nie ma go w zdaniu, ale można się...
Czasownik-osoby, liczby, czasy, tryby i strony Tryb: -orzekający -rozkazujący - przypuszczający 1.rysuję 1.czekaj 1.pisałbym, pisałabym 2.rysujesz 2.niech czeka 2.pisałabyś, pisałbyś Strony: -czynna:...
Narrator w epice i jego różne funkcje w literaturze (jego wiedza o przedstawionym świecie, dystans, stosunek do bohatera). Narrator, opowiadacz, podmiot – narracji, bądź pośrednio kreowany przez autora w roli opowiadającego, bądź pośrednio...
CZĘŚCI ZDANIA 1. Rodzaje zdań ZDANIE pojedyncze złożone nierozwinięte rozwinięte...
Mianem frazeologii danego języka określa się zasób jego stałych i bliskich stabilizacji związków wyrazowych. Są one do wypowiedzi wprowadzane jako pewne całości, gotowe "segmenty", a nie tworzone każdorazowo ze składników słownych, które podlegają...
Odmiany Rzeczownik - przypadki - liczby Czasownik - osoby - liczby - rodzaje - tryby - strony - aspekty Przymiotnik - przypadki - liczby - rodzaje (+stopniowanie) Przysłówek - nieodmienna część mowy Liczebnik:...
Rodzaje okoliczników Z racji tego, że okoliczniki odnoszą się do cech czynności, okoliczności lub innych cech, mogą one mieć wiele znaczeń; stąd wyodrębnia się na ogół ze względu na znaczenie następujące rodzaje okoliczników: - miejsca:...
Przyjaciela warto mmiec dla tego zeby nam pomagal naprzyklad w lekcjach albo tez jak sie wywalimy na : rolkach, rowerze, chulajnodze, deskorolce i duzo duzo innych reczach. Moze nam pomuc tez w odrabianiu lekcji albo naucz nas czegos naprzpyklad...
„Esej, reportaż, felieton – cechy gatunku, funkcje”. Epoka pozytywizmu charakteryzuje się powstaniem i rozwojem prasy, która wychowuje czytelnika, przekazuje mu wiedzę i kształtuje jego poglądy, demokratyzując tym samym stosunki społeczne. Obok...
Zdania współrzędne Zdania współrzędne łączne (spójniki: i, oraz, a, ani, to - to, tudzież) _______ _ _ _ _ _______ Zdania współrzędne rozłączne (spójniki: albo, czy, lub, bądź) ______ ______ Zdania współrzędnie przeciwstawne...
Aforyzm – zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy. Przykład : Kto krzyczy, ten słabnie. Anakolut – błąd składniowy zniekształcający...
Zaimek - to część mowy zastępująca inne części mowy. Zaimki wskazują na osoby, przedmioty, cechy itd.bez dokładnego ich nazywania. Zaimkami są również wyrazy, którymi pytamy o części mowy. Podział Zaimków: ZAIMKI RZECZOWNE (zastapują...
I. Środki stylistyczne: 1.Fonetyczne: - onomatopeja - wyraz dźwiękonaśladowczy, np. puk, puk, ćwir itp. 2. Słowotwórcze: - neologizm - wyraz nowo utworzony - zdrobnienia - np. kotek, piesek - zgrubienia - np. psisko, kocisko...
Części mowy: odmienne: - czasowniki - rzeczownik - przymiotnik - liczebnik - zaimek nieodmienne: - przysłówek - przyimek - partykuła - spójnik - wykrzyknik...
Dopełnienie - część zdania, określa czasownik (czasem przymiotnik lub przysłówek), odpowiada na pytania przypadków zależnych (wszystkich oprócz mianownika) Przydawka - jest określeniem rzeczownika, odpowiada na pytania: jaki? który? ile? czyj?...
Funkcje języka : - komunikatywna (dzięki językowi członkowie społeczności przekazują sobie informacje związane z różnymi aspektami życia.) - socjalizująca (Język pozwala zbudować poczucie jedności z ludźmi porozumiewającymi się tym językiem.)...
Teoria - Zmiany w dziedzinie fonetyki Charakterystyczną cechą budowy wyrazów polskich jest częste występowanie oboczności samogłosek i spółgłosek w tematach odmieniających się wyrazów i w rdzeniach wyrazów pokrewnych, np. niosę - niesiesz...
1) Funkcja informacyjna (informatywna) - polega na powiadomieniu o różnych stanach rzeczy dotyczących świata zewnętrznego lub strefy psychicznej. 2) Funkcja ekspresywna - polega na wyrażaniu poprzez wypowiedź emocji i stanów wewnętrznych osoby...
1. Porownaj dwa poniższe teksty. Określ ich funkcje, wyodrebnij i nazwij środki językowe dominujące w obydwu. a). W nocy i w ciągu dnia była spora burza, ale prz. wieczorem ucichła i morze się uspokoiło b). Morze w nocy - łamało siebie -...
Części mowy - rzeczownik, przysłówek, - przymiotnik, zaimek przysłowny, - czasownik, przyimek, - liczebnik spójnik, - zaimek: wykrzyknik, - rzeczowy; partykuła. - przymiotny; - liczebny. Rzeczownik odpowiada na pytania kto? co?...