1. Utlenienie i redukcja. Reakcją utlenienia-redukcji nazywamy proces, w którym następuje wymiana elektronów między substancją utleniającą a substancją redukującą, na skutek czego atomy pierwiastków biorących udział w reakcji zmieniają swój...
PRACA KONTROLNA Znaczenie i zastosowanie wybranych soli ( proszę wybrać 3 z podanych: azotan sodu, azotan potasu, azotan wapnia, chlorek potasu, azotan srebra, siarczan VI wapnia, siarczan VI miedzi II, węglan sodu, węglan wapnia, węglan...
Kwasy H2SO4 - Kwas siarkowy (VI) H2SO3 - Kwas siarkowy (IV) HNO3 - Kwas azotowy (V) HNO2 - Kwas azotowy (III) H3PO4 - Kwas fosforowy (V) HClO - Kwas chlorowy (I) HClO2 - Kwas chlorowy (III) HClO3 - Kwas chlorowy (V) HClO4 - Kwas...
BUDOWA ATOMU Atomistyczno cząsteczkowa teoria budowy materii Pojęcie atomu pojawiło się w IV w p.n.e. Wprowadził je grecki filozof Demokryt z Abdery. Pochodzi ono od greckiego słowa „atomas” (niepodzielny). W XIX wieku dokonano odkryć...
Twardość wody Określenie twardości wody pierwotnie było rozumiane jako, że jest ona miarą własciwości wody, która uwidacznia się w zużywaniu mydła, bez wytwarzania piany przy skłócaniu. Mydło jest wytrącane głównie przez jony wapniowe i...
Polimery są to związki, których cząsteczki składają się z bardzo wielu mniejszych, powtarzających się ugrupowań atomowych zwanych merami. Polimery dzieli się na: a) naturalne np. białka, celuloza, kauczuk b) syntetyczne. Ze względu na ogólną...
Związkami organicznymi nazywa się związki węgla. Wyjątkiem są: tlenki węgla, sole kwasu węglowego (węglany) oraz kilka innych, rzadziej spotykanych związków. Terminem „chemia organiczna” określa się gałąź chemii zajmującą się badaniem i...
ALKOHOLE 1) Alkohole wykazują zjawisko rzędowości. CH3-CH2-OH alk. I-rzędowy CH3-CH-CH3alk. II-rzędowy OH CH3 CH3-C-CH3alk. III-rzędowy CH3 2) Właściwości fizyczne alkoholi: - alk. Od 11 atomów węgla w cząsteczce są...
SMOG [ang.], utrzymujące się nad terenami wielkich miast i okręgów przem. zanieczyszczenia powietrza atmosf.; smog tworzą zanieczyszczenia pierwotne (pyły, gazy i pary emitowane przez zakłady przem., energ., silniki spalinowe pojazdów mech. itp) i...
Kwasy Są to substancje, których roztwory wodne zawierają charakterystyczne kationy wodorowe H+, niektóre z nich: HCl – kwas solny (chlorowodorowy) H2S – kwas siarkowodorowy HNO3 – kwas azotowy H2CO3 – kwas węglowy H2SiO3 –...
Geneza nazw tworzyw Tworzywa sztuczne to ogólnie i powszechnie przyjęta nazwa materiałów, których podstawowym (a nieraz wyłącznym) składnikiem są substancje wielkocząsteczkowe. Ich dawną nazwą jest masa plastyczna, ale i obecnie stosowany...
Mieszanina - zmieszane ze sobą co najmniej dwie substancje chemiczne. Mieszanina jednorodna - mieszanina, której składników nie można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. Np.: powietrze, roztwór soli w wodzie,...
WODOROTLENEK- związek chemiczny składający się z metalu i tylu grup wodorotlenowych ilu wartościowy jest metal 1. Wzór ogólny MeOH 2. Nazewnictwo stare i nowe Nowe nazewnictwo wodorotlenków. Do sowa wodorotlenek dodajemy nazw metalu w...
Promieniotwórczość - co to takiego? Promieniowanie jest to wysyłanie i przekazywanie energii na odległość. Promieniowanie dzieli się na dwie zasadnicze grupy: jonizujące oraz niejonizujące. Do tej ostatniej możemy zaliczyć promieniowanie...
Materia ma budowę ziarnistą i składa się z maleńkich cząsteczek, będących w ciągłym ruchu. Atom to najmniejsza cząstka pierwiastka. Atom składa się z jądra i elektronów. Jądro atomowe zawiera nukleony, czyli protony i neutrony. Liczba atomowa to...
Urodziła się w Warszawie 7 listopada 1867 r,.jako ostatnia z pięciorga dzieci. Ojciec - Władysław Skłodowski, matka- Bronisława Boguska. 1876 r. umiera matka Marii Skłodowskiej - Bronisława Boguska. 1882 r. Maria Skłodowska ukończyła gimnazjum ( w...
NAZEWNICTWO WYBRANYCH KLAS ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH 1 ALKANY Pierwsze cztery nierozgałęzione alkany mają nazwy zwyczajowe: metan, etan, propan, butan. Nazwy wyższych członów szeregu homologicznego składają się z rdzenia liczebnikowego (w języku...
Mieszanina – to układ co najmniej dwóch składników. Mieszaniny mogą być a) homogeniczne - jednorodne których nie można gołym okiem rozróżnić poszczególnych jej składników np. woda z cukrem. b) heterogeniczne czyli niejednorodne które da...
Tłuszcze są jednym z najpopularniejszych związków na świecie i jednym z podstawowych składników spożywczych. Są estrami gliceryny i kwasów karboksylowych. Ponieważ cząsteczka gliceryny ma trzy grupy hydroksylowe w cząsteczce jej estru pojawią się...
Już w pierwszej połowie XIX wieku zauważono, że pewne substancje znajdujące się w układzie reagującym mogą istotnie wpływać na szybkość reakcji, mimo że w jej wyniku nie ulegają przemianom chemicznym. Substancje zwiększające szybkość reakcji...
Chromatografia to metoda chemicznej analizy instrumentalnej, w której dokonuje się podziału substancji (w przeciwprądzie) między fazę nieruchomą (bibuła filtracyjna, cienka warstwa adsorbentu naniesiona na płytkę, wypełnienie kolumny) i fazę...
Węgiel aktywny : 1) 80-95% węgla pierwiastkowego 2) wytwarzany z węgla drzewnego ,kamiennego i brunatnego, półkoksu kości itp. Metodą aktywacji gazowej : - zwęglony materiał poddawany jest działaniu gazów najczęściej przegrzanej pary...
Odczyn wody to cecha roztworu elektrolitu określana przez wartość stężenia jonów wodorowych; jeżeli przeważają odszczepione w procesie dysocjacji elektrolitycznej wolne jony wodorowe (H+), mówimy o odczynie kwaśnym, jeżeli wodorotlenowe (OH-) - o...
Właściwości i zastosowanie soli Chlorek sodu NaCl - bezbarwna substancja krystaliczna - rozpuszczalna w wodzie - w postaci oczyszczonej nie jest higroskopijny - stosowany do celów spożywczych - jako środek konserwujący - przemyśle...
MOL- jest to taka ilosc gramow substancji ktora zawiera liczbe Avagadra 6,02*10 do 23 atomow lub czasteczek MASA MOLOWA-jest to taka ilosc gramow substancji rowna liczbowo masie atomowej lub czasteczkowej. MASA ATOMOWA- jest to masa atomu...
Korozją nazywa się stopniowe niszczenie tworzywa pod wpływem chemicznego oddziaływania środowiska. W przypadku metali rozróżnia się korozję chemiczną i elektrochemiczną. Korozja chemiczna jest spowodowana oddziaływaniem suchych gazów lub cieczy...
Woda królewska – mieszanina 3 objętości stężonego kwasu solnego i 1 objętości kwasu azotowego (V); "rozpuszcza” niektóre metale – także złoto. Woda gulardowa – bezbarwna ciecz o słodkawym smaku, trująca. Nazwa pochodzi od nazwiska Goulard....
Substancje chemiczne i związki chemiczne. Substancje chemiczne - są to wszystkie związki i pierwiastki chemiczne wyróżnia się około 10 mln związków chemicznych Substancje chemiczne charakteryzują się zespołem cech ( właściwości) które...
CO TO JEST IZOTOP??? Izotop - stanowi odmianę jąder atomowych o jednakowej liczbie protonów (a więc liczbie atomowej) a różnej liczbie neutronów, czyli różniących się liczbą masową. Terminem izotopy oznacza się atomy, w skład których wchodzą...
ZANIECZYSZCZENIA GLEB Chemiczne zanieczyszczenia gleb powodują niekorzystne zmiany aktywności biologicznej, zmiany właściwości fizycznych oraz zwiększenie podatności na erozję (L. Pawłowski, Z. Kozak, 1988). Jednym z przejawów zachwiania...
Kwasy karboksylowe to związki organiczne o wzorze ogólnym R-COOH, przy czym –COOH to grupa karboksylowa, a R-COO to reszta kwasowa. Dysocjują w wodzie, w reakcji z wodorotlenkami tworzą sole, z alkoholami i fenolami – estry. Szeroko...
Z cukrami spotykamy się ciągle w życiu codziennym, są szeroko rozpowszechnione w przyrodzie i odgrywają bardzo dużą rolę w procesach życiowych organizmów żywych. Cukry powstają w przyrodzie w zielonych częściach roślin z dwutlenku węgla i wody w...
Przez korozję rozumie się proces działania środowiska na tworzywo, a więc każdego środowiska na każde tworzywo. Ta uniwersalność zjawiska powoduje, że korozja stanowi poważny, ogólnopaństwowy problem gospodarczy. Korozji ulegają z różną...
Drewno. Podstawowym kierunkiem przetwórstwa drewna jest przemysł papierniczy, drewno jest również surowcem w przemyśle włókienniczym. Drewno stanowi największy surowiec odnawialny pod względem tonażowym na Ziemi. Większość drewna idzie na...
Elektrolity to substancje ulegające dysocjacji jonowej po rozpuszczeniu w wodzie (i innych rozpuszczalnikach) lub stopieniu. Powstają wówczas przewodniki elektryczne, przewodzące prąd elektryczny dzięki przemieszczaniu się jonów. Kwasy...
Chlor Symbol: Cl Nazwa polska: Chlor Nazwa łacińska: Chlorum Grupa: VII A (17) - fluorowce Okres: 3 Liczba atomowa: 17 Masa atomowa: 35.4527 Stan skupienia (20C, 1 atm.): gaz Kolor: żółto-zielony Zapach: drażniący,...
Początkowo wiedza chemiczna stanowiła zbiór pewnych informacji na temat różnych poznanych substancji.. Nagromadzenie znacznego materiału, sprawiło, że chemicy XVIII/XIX wieku odczuli potrzebę uporządkowania tego zbioru i dokonania pewnych...
W obecnej dobie kataliza jest jednym z najwazniejszych działów wielkiej syntezy, organicznej. O ważności i rozmiarach tego działu dowodzi literatura patentowa ostatnich lat oraz narastająca z roku na rok literatura nowoczesnej syntezy. Literatura...
Atom zbudowany jest z cząsteczek elementarnych: - proton + - elektron – - neutron nie ma ładunku. Atom jest elektrycznie obojętny ponieważ zawiera jednakową liczbę protonów i elektronów. Masa protonów jest w przybliżeniu różna masie...
Kwasy Beztlenowe HCl – kwas chlorowodorowy (chlorek wodoru) H2S – kwas siarkowodorowy (siarczek diwodoru) HCN – kwas cyjanowodorowy (cyjanek wodoru) Kwasy Tlenowe H2SO3 – kwas siarkowy (IV) H2SO4 – kwas siarkowy (VI) H2CO3 – kwas...
1. Stan skupienia (stały, ciekły, gazowy) : Określa formę, w jakiej występuje substancja. Stany te zależą od temperatury i ciśnienia. Stany skupienia mają charakterystyczne właściwości, takie jak objętość i kształt. 2. Postać (dotyczy tylko...
Białka - są polimerami aminokwasów białkowych połączonych wiązaniami peptydowymi. -peptydy zawierające od 2 do 10 reszt aminokwasowych to OLIGOPEPTYDY, powyzej 10 to POLIPEPTYDY, a powyżej 100 to BIAŁKA -główne składniki białek to : węgiel...
Stałe składniki powietrza: azot, tlen, argon, neon, hel, metan, krypton, wodór Zmienne składniki powietrza: para wodna, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, ozon Najważniejsze gazy wchodzące w skład powietrza. Rodzaj /...
Mikroelementy i makroelementy - pierwiastki chemiczne występujące w bardzo małych (śladowych) ilościach w organizmach roślinnych i zwierzęcych. Pomimo ich niewielkiej ilości są one niezbędne do prawidłowego funkcjonowania tych organizmów. Niedobór...
KWASY KARBOKSYLOWE są to związki organiczne, których cząsteczki składają się z grup węglowodorowych i nadających im charakterystyczne właściwości grup karboksylowych –COOH Ogólny wzór alifatycznych kwasów karboksylowych Gruba karbonylowa(bez...
Węglowodory nasycone to związki zawierające tylko węgiel i wodór, przy czym wszystkie atomy węgla w cząsteczce są połączone wiązaniem pojedynczym (C-C). METAN - CH4 ETAN - C2H6 PROPAN - C3H8 BUTAN - C4H10 PENTAN - C5H12 HEKSAN - C6H14...