Nazwa pierwiastka Skrót Wartościowość Aktyn Ac III Ameryk Am III,IV,V,VI Antymon Ab III,V Argon Ar 0 Arsen As III,V Astat At I,II,V,VI Azot N I,II,III,IV,V Bar Ba II Berkel Bk III,IV Beryl...
1. Wiązania chemiczne-tworzy się przez oddawanie, przyjmowanie lub uwspólnianie elektronów walencyjnych reagujących ze sobą atomów. Rodzaje wiązań: kowalecyjne(atomowe), kowalecyjno-polarne(atomowe spolaryzowane), jonowe, metaliczne, koordynacyjne...
W załączniku tablica układu okresowego w wyższej rozdzielczości
Wzór sumaryczny: NAOH Wzór strukturalny: Na-O-H Wodorotlenki otrzymuje się głównie dwiema metodami: 1. W reakcji metalu z wodą (głównie wodorotlenek sodu i potasu) np.: 2Na + H2O → 2NaOH + H2 2. W reakcji tlenku metalu z wodą np.:...
1. Co to jest mydło? 2. Dlaczego woda zwykle nie wystarcza do usunięcia brudu? 3. Do czego służą detergenty? 4. Co to jest twarda woda? 5. Produkcja detergentów 6. Wniosek Substancje mydło pochodne znano już 2800 lat p.n.e. Według...
Budowa cząsteczki metanu Wszystkie wiązania w cząsteczce metanu są równocenne. Każde z nich jest utworzone dzięki parze wspólnych elektronów. Jeden z elektronów tworzących to wiązanie pochodzi od atomu węgla, drugi zaś od atomu wodoru. Są to...
wiązanie atomowe – występuje podczas łączenia się atomów tego samego niemetalu, O2, H2 Cl2, F2 I2 Br2 itp., , w cząteczce wody, ; wiąz. at. ( kowalencyjne ) polega na wytworzeniu elektronowych par wiążących, powstałych w wyniku uwspólnienia...
Duże zróżnicowanie soli występuje w przyrodzie, przybierając postać minerałów, które są składnikami skał. Sole, które możemy rozpuścić w wodzie wchodzą w skład wód naturalnych. Niektóre z soli zawarte w dużych ilościach w wodach naturalnych nadają...
Maria Skłodowska-Curie(urodzona 7 listopada 1867 - zmarła 4 lipca 1934) wybitna uczona urodzona w Polsce, większość życia i kariery naukowej spędziła we Francji. Zajmowała się badaniami z zakresu fizyki i chemii. Do jej największych dokonań...
Reaktory jądrowe wytwarzają olbrzymie ilości izotopów promieniotwórczych. Izotopy promieniotwórcze powstają z nuklidów nie radioaktywnych poddanych głównie działaniu neutronów, które wnikając do jąder atomowych tworzą nowe jądra tego samego lub...
próba z płynem Lugola Hipoteza – jeden z produktów A i B zawiera skrobię; Notatki – produkt A umieszczamy w probówce I, a produkt B w probówce II; do obydwu probówek wkraplamy po 1-2 krople płynu Lugola; w tym przypadku produkt A barwi się na...
Elektrolity i nieelektrolity Elektrolity są to kwasy, zasady i sole, których roztwory wodne przewodzą prąd elektryczny. Analiza elektrochemiczna, zespół metod analizy chemicznej, w których wyzyskuje się...
Otaczające nas materiały są bardzo zróżnicowane zarówno pod względem budowy, jak również własności fizycznych, mechanicznych i chemicznych. Bardzo różne są także ich podziały klasyfikacyjne, zależne od przyjętego kryterium klasyfikacyjnego....
Sole znalazły liczne zastosowania, przede wszystkim jako nawozy sztuczne, a ponadto w budownictwie (CaCO3 i CaSO4), komunikacji (NaCl i CaCl2 do zabezpieczania dróg przed zamarzaniem), w przemyśle spożywczym (NaCl i NaNO3 jako konserwanty) i...
ROPA NAFTOWA, czyli olej skalny, jest najważniejszym surowcem węglowodorowym do otrzymywania cennych produktów przemysłowych, np. benzyny, nafty, olejów smarowych, parafiny. Ropa naftowa jest ciemnobrunatną cieczą o gęstości 0,79 - 0,96 g/ml i...
Alkany, Alkeny, Alkiny i Polimery ALKANY (parafiny) • nasycone węglowodory acykliczne, o wzorze ogólnym CnH2n+2 • stanowią szereg homologiczny najprostszego alkanu – metanu CH4 • alkany, których cząsteczki zawierają co najmniej 4 atomy...
Tlenki Tlenki to dwuskładnikowe związki tlenu z innymi pierwiastkami. Wzór ogólny tlenków: XaOb X - atom dowolnego pierwiastka, O - atom tlenu, a - ilość atomów pierwiastka X, b - ilość atomów tlenu Nazwy tlenków: tlenek (nazwa...
Chemiczne dodatki do żywności ? związki chemiczne dołączane do żywności (najczęściej w liczbie od kilku do kilkunastu) w celu stworzenia wrażenia smaku, zapachu podobnego do naturalnego, zmiany jej konsystencji i koloru oraz przedłużania terminu...
1. Kwas mrówkowy Właściwości - Bezbarwna, klarowna ciecz - Ostry, drażniący zapach - Temperatura topnienia ok. 8 C - Temperatura wrzenia 100,7 C - Temperatura zapłonu 69 C - Gęstość 1,22 g/cm3 - Jest palny - Dobrze...
Korozja, proces stopniowego niszczenia zachodzący na powierzchni metali i ich stopów oraz tworzyw niemetalowych (np. betonu, drewna) wskutek chemicznego lub elektrochemicznego oddziaływania środowiska. Korozja chemiczna polega na chemicznym...
wzór ogólny alkanów: C(n) H(2n+2) wzór ogólny alkenów: C(n) H(2n) wzór ogólny alkinów: C(n) H(2n-2) reszta - patrz załącznik
W roku 1934, dzięki genialności państwa Joliot-Curie, ludzkość zaczęła zgłębiać wiedzę o promieniotwórczości. Promieniotwórczość jest to "emisja promieniowania jądrowego wynikająca z rozpadu promieniotwórczych jąder atomów". Jest to energia...
Nazwa pierw Symbol Wartość. wodór H 1 lit Li 1 sód Na 1 potas K 1 rubid Rb 1 cez Cs 1 frans Fr 1 beryl Be 2 magnez Mg 2 wapń Ca 2 stron Sr 2...
Woda jest jedną z bardziej rozpowszechnionych substancji w przyrodzie. Oceany, morza, jeziora i rzeki to prawie 3/4 powierzchni Ziemi. Astrofizycy odkryli obłoki wodne w przestrzeniach kosmicznych. Masy wód oceanów i mórz stanowi rodzaj...
Każda substancja składa się z malutkich cząsteczek, zwanych atomami. Są one tak małe, że w główce od szpilki mieści się ich miliony. Łączą się one w grupy zwane cząsteczkami, z których największe są złożonymi strukturami, składającymi się z...
WĘGLOWODORY - są to związki organiczne o cząsteczkach zbudowanych wyłącznie z atomów węgla i wodoru. Ogólnie dzieli się je na węglowodory acykliczne — łańcuchowe, zwane też alifatycznymi, i cykliczne — pierścieniowe, wśród których rozróżnia się...
Nieprzemyślana działalność człowieka powoduje wzrost zanieczyszczenia środowiska, tj. powietrza, wód i gleby. Zanieczyszczenia są związane z rozwojem, przemysłu i rolnictwa, wytwarzaniem energii, odpadami komunalnymi. Do zanieczyszczeń zalicza się...
Węgiel w przyrodzie występuje w postaci węgla kamiennego i brunatnego, ponadto w postaci odmian alotropowych: diamentów i grafitu. Węgiel występuje również w postaci związków: dwutlenek węgla, węglan wapnia, węglan sodu, kwas węglowy, czad, gaz...
METAL + NIEMETAL ----> SÓL BEZTLENOWA (sól kwasu beztlenowego) Jest **najprostsz**y sposób otrzymywania soli beztlenowych. Należy jednak pamiętać, iż nie wszystkie metale przereagują w powyższej reakcji. Chodzi tu głównie o metale szlachetne...
Mieszanina – to układ co najmniej dwóch składników. Mieszaniny mogą być a) homogeniczne - jednorodne których nie można gołym okiem rozróżnić poszczególnych jej składników np. woda z cukrem. b) heterogeniczne czyli niejednorodne które da...
Skały wapienne zawierają CaCO3.Skały wapienne wy-krywamy za pomocą HCl: 2HCl + CaCO3 ---- CaCl + CO2 + H2O.Reakcja CO2 z wodą wapienną: CO2 + Ca(OH)2 ---- CaCO3 + H2O .Skały wa-pienne wykorzystuje się w prze-myśle do otrzymywania wapna palonego...
Gleba – najbardziej zewnętrzna powłoka litosfery składająca się z luźnych cząsteczek mineralnych i organicznych, powietrza i wody. Cechą charakterystyczną gleby są procesy glebotwórcze takie jak: klimat, woda, drobnoustroje glebowe, rośliny,...
Detergenty są to syntetyczne środki piorące oraz mydlące, nie zawierające mydła. Są to głównie sole sodowe kwasów sulfonowych, oraz wodosiarczanów wyższych alkoholi. Detergenty są składnikami proszku do prania, płynów do mycia naczyń, są również w...
Metale szlachetne Symbol chemiczny Zawartość procentowa w skorupie ziemi Właściwości Zastosowanie Srebro Ag 0,000046% Srebrzystobiała kowalna, ciągliwa t.top 961°C, t. wrz. 22120°C, gęstość 10,49g/cm3 W Fotografii, w...
Teorie kwasów i zasad. Teorie kwasów i zasad są to koncepcje tłumaczące właściwości kwasowo – zasadowe związków chemicznych. Uwzględniają one budowę cząsteczek oraz wpływ rozpuszczalnika na ich właściwości. Teoria Arrheniusa Teoria...
Skala porostowa - za jej pomocą, poprzez obserwacje porostów rosnących na drzewach, można ocenić skalę zanieczyszczenia powietrza na danym terenie. Porosty pełnią tu rolę gatunku wskaźnikowego.
Metale lekkie:litowce, berylowce, skand, tytan, gli, itr. Litowce – I-sza grupa głowna aktywnośc chemiczna rośnie w dół. Sód metal bardzo miękki i lekki, lżejszy od wody. Reaguje z wodą tworząc wodorotlenek sodu i wodór reakcja egzotermiczna....
Woda jest jednym z najważniejszych i najbardziej rozpowszechnionych związków chemicznych na kuli ziemskiej. Znajduje się w stałym obiegu w przyrodzie, stanowi jedną z geosfer (hydrosferę), zajmuje ponad 2/3 powierzchni Ziemi, woda znajduje się...
1. Jak powstały złoża węgla? 2. Podział węgla kopalnego. 3. Zastosowanie węgla kopalnego. 4. Jak powstała ropa naftowa i gaz ziemny? 5. Zastosowanie ropy naftowej i gazu ziemnego....
Oto wzory powstawania i nie tylko kilku popularniejszych Kwasów: KWAS CHLOROWODOROWY -Wzór sumaryczny: HCL -Wzór strukturalny: H-CL -Wzór Reszty kwasowej: CL -Wzór powstawania: H2+CL2->2HCL(gaz) 2HCL(gaz)->2HCL(po...
Właściwości FIZYCZNE alkanów - wraz z długością łańcucha gęstość alkanów wzrasta - alkany są nierozpuszczalne w wodzie, ale rozpuszczalne w rozpuszczalnikach horganicznych - C1-4: gazy; C5-15: ciecze; C15+ ciała stałe - lżejsze od powietrza...
1.Utlenianie pierwiastków (synteza, spalanie metalu bądź niemetalu w tlenie): Pierwiastek(metal lub niemetal) + tlen tlenek S + O2 SO2 4Al + 3 O2 2Al2O3 2. Utlenianie niższych tlenków: niższy tlenek + tlen wyższy tlenek 2CO + O2 2CO2...
Izotopy to atomy o takiej samej liczbie protonów w jądrze, lecz o różnej liczbie neutronów. Radioizotopy to izotopy, które ulegają rozpadowi promieniotwórczemu, w wyniku którego ilość substancji promieniotwórczej w czasie maleje. Radioizotopy...
Izotopy są to odmiany tego samego pierwiastka o takiej samej liczbie atomowej Z, ale różnej liczbie masowej A. Atomy tego samego pierwiastka muszą mieć taka samą liczbę neutronów, ale mogą mieć różną liczbę protonów. Izotopy dzielimy na Izotopy...
I. KWASY 1. Kwasy beztlenowe: a.) Przykłady: HF – kwas fluorowodorowy HCl - kwas chlorowodorowy HB – kwas borowodorowy HJ – kwas jodowodorowy H2S – kwas siarkowodorowy b.) Otrzymywanie: wodór +...
Co to są kwasy? Kwasy są to substancje, które przewodzą prąd elektryczny i powodują takie samo zabarwienie danego wskaźnika np. lakmusu na kolor czerwony. Kwasy dzielą się na kwasy tlenowe i beztlenowe. Co to są elektrolity? Elektrolity...
Maria Skłodowska-Curie jest jedyną kobietą, która zdobyła dwie Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii. Zyskała sławę jako badaczka promieniotwórczości i odkrywczyni dwóch nowych pierwiastków - radu i polonu. Doświadczenia, które przeprowadzała...
Węgiel jest pierwiastkiem najczęściej występującym w przyrodzie. Węgiel (carbon) jest to niemetal o liczbie atomowej równej 6, masie atomowej równej 12,01. Pierwiastek ten należy do IV grupy układu okresowego. Należy do grupy węglowców, jest...
Etan: - Całkowite spalanie: \[2 C_2H_6 + 7O_2 \rightarrow 4CO_2 + 6H_2O\] - Półspalanie: \[2 C_2H_6 + 5O_2 \rightarrow 4CO + 6H_2O\] - Niecałkowite spalanie: \[2 C_2H_6 + 3O_2 \rightarrow 4C + 6H_2O\] Pentan: - Całkowite...
Woda - bezbarwna, bezwonna, pozbawiona smaku i kalorii jest niezbędna do życia wszystkim organizmom na ziemi. Bez niej nie przetrwałby żaden człowiek, żadne zwierzę, żadna roślina. Potrzebuje jej i słoń, i bakteria; nie można jej niczym zastąpić....