Jan Chryzostom Pasek
Motywy literackie z języka polskiego.
Arcydzieła polskie 1. Jan Kochanowski – Treny 2. Adam Mickiewicz – Pan Tadeusz 3. Stanisław Ignacy Witkiewicz – Szewcy 4. Witold Gombrowicz – Ferdydurke 5. Twórczość Wisławy Szymborskiej Artysta i sztuka Antyk i literatura dawna 1....
Na podstawie wybranych utworow omow charakterystyczne cechy Baroku.
W baroku polskim wyróżnić można trzy charakterystyczne nurty: barok kwiecisty, dworski barok sarmacki, dworkowy barok klasyczny, francuski 1. Barok kwiecisty.Jest to styl zwycięskiego kościoła i absolutystycznej monarchii. Charakteryzuje...
Encyklika "Pacem in terris" Jana XXIII- opracowanie
Do czcigodnych braci patriarchów, prymasów, arcybiskupów i biskupów oraz innych ordynariuszy zachowujących pokój i wspólnotę ze stolicą apostolską, do duchowieństwa i wiernych Chrześcijan całego świata oraz do wszystkich ludzi dobrej woli....
Województwo świętokrzyskie
Położenie geograficzne Ziemia kielecka to region położony między Wisłą, a Pilicą, stanowiący północną część historycznej Małopolski. Aktualnie nazwą tą określa się obszar województwa świętokrzyskiego, którego powierzchnia wynosi 11672...
Powtórka z Baroku.
LITERACKIE I IDEOWE WYZNACZNIKI EPOKI. 1. N a z w a: Nazwa „barok” stała się metaforą epoki dziwnej, niezwykłej i odchodzącej od klasycznego wzorca renesansu, harmonii i proporcjonalności (zarzucano jej barbarzyństwo polegające na wypaczeniu...
Dorobek kulturowy baroku w Europie i w Polsce
1. Geneza epoki Barok - z por. barocco – "perła o nieregularnym kształcie", lub z fr. baroque – "bogactwo ozdób") – główny kierunek w kulturze środkowo i zachodnioeuropejskiej. Barok obejmował wszystkie przejawy działalności literackiej i...
Barok - opracowanie epoki
Barok - Epoka uduchowiona, mistyczna, u podłoża filozofii leży poczucie przemijalności życia i kruchości istoty ludzkiej. Zwrot ku Bogu i religii, myśli o życiu pozaziemskim. Niepokój i ozdobność w sztuce (również słowa), celem - wyrażenie uczuć...
Potocki i Pasek wobec sartamatyzmu - podobne czy odmienne stanowisko?
A czym tak właściwie jest sarmatyzm? Krótko mówiąc to wykształcona w końcu XVII wieku formacja kulturowa obejmująca światopogląd, obyczajowość i kulturę polskiej szlachty. Wszystko wzięło się z przekonania przedstawicieli szlachty, że ludy...
Pamiętniki i diariusze Jana Chryzostoma Paska
Pamiętniki i diariusze (dzienniki) zajmowały niemało miejsca w literaturze XVII wieku. Dzięki bezpośredniemu stosunkowi autorów do przedstawianych faktów, dzięki żywości i barwności wysławiania się, pamiętniki są doskonałym źródłem poznawania...
Obraz sarmaty w literaturze baroku i oświecenia
Sarmatyzm jest to ruch społeczno- obyczajowy, a także postawa wywodząca polską szlachtę od rycerza bądź też od koczowniczego ludu zamieszkującego ziemie Polskie. Określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od...
Obraz polskiego Sarmaty - Jan Chryzostom Pasek.
Sarmatyzm był zjawiskiem występującym jedynie w Polsce i cechującym szlachtę Rzeczypospolitej między XVI i XVII wiekiem. Jest to ideologia, obyczajowość oraz kultura duchowa i umysłowa polskiej szlachty. Przedstawiciele tego stanu wierzyli, że...
Powtórka z epok - barok i oświecenie
1. Styl barokowy w sztuce (Malarstwo, architektura) - Termin barok pochodzi z języka portugalskiego „barocco” oznacza nieregularną perłę o dziwnym kształcie, włosi używali tego słowa do określenia czegoś przesadnego. - Termin oznacza...
Pojęcia renesans
Horacjanizm, tendencje poetyckie nawiązujące do myśli i kształtu twórczości Horacego, upowszechnione w Europie w ciągu XVI–XVII w. Poeci tego nurtu, nawiązując do słynnej pieśni Horacego Exegi monumentum, podnosili temat trwałości poezji i...
Stylizacja językowa i jej odmiany
Stylizacja polega na świadomym wprowadzeniu do stylu utworu literackiego środków językowych, właściwych językowi dawnych epok - jest to wprowadzenie do utworu elementów gwarowych, środowiskowych. Rodzaje stylizacji : - archaizacja -...
Trzy nurty w literaturze barokowej: dworski, sarmacki i plebejski.
Barok jest kierunkiem we wszystkich dziedzinach sztuki, występujący w Europie, a następnie w Ameryce Łacińskiej od końca XVI do I połowy XVIII wieku. Najwcześniej został ukształtowany we Włoszech (manieryzm, marinizm) i w Hiszpanii (konceptyzm,...
Interpretacja fragmentu "Pamiętników" J. Ch. Paska pt. "Bitwa".
Epika Paska należy do nurtu sarmacko-szlacheckiego. Poeta napisał "Pamiętniki" około roku 1690.Pamiętniki i diariusze zajmowały dość znaczną pozycję w literaturze XVII w. Dzięki bezpośredniemu stosunkowi autorów do przedstawionych faktów...
Barok najważniejsze pojęcia i twórcy
Barok - jest to epoka kulturowa obejmująca okres między renesansem a oświeceniem. Jej nazwa pochodzi od portugalskiego wyrazu barocco, który oznacza perłę o dziwnym, nieregularnym kształcie. (XVI - XVIII wiek) • Wczesny Barok (lata ok....
Barok - charakterystyka epoki.
Nazwa epoki i granice czasowe Nazwa "barok" pochodzi prawdopodobnie od portugalskiego słowa "barocco", oznaczającego rzadką i cenną perłę o nieregularnym kształcie. Miano epoki byłoby więc zarazem metaforą jej samej:...
Pisarze i utwory Baroku.
Jan Andrzej Morsztyn "Cuda miłości" Ani cierpienie, ani łzy nie są w stanie zgasić uczucia. Miłość jest uczuciem, które czyni cuda. "Niestatek", "Do trupa", "Na Tomka". Morsztyn jest przedstawicielem...
Wojna - motyw literacki
Wojna - Zorganizowana walka zbrojna między państwami, narodami, klasami lub grupami społecznymi wywołana dla osiągnięcia określonych celów politycznych, ekonomicznych lub ideologicznych albo zmierzająca do obrony własnych interesów. W przenośni -...
Sarmatyzm - opracowanie
Czym był sarmatyzm? Scharakteryzuj jego źródła. Jakie elementy składały się na mit sarmacki? Omów wpływy sarmatyzmu na kulturę szlachecką i kształt życia, a także na literaturę i sztukę epoki. W wieku XVII sarmatyzm stał się podstawą...
Różne oblicza sarmatyzmu w literaturze i kulturze polskiego baroku – Wacław Potocki i Jan Chryzostom Pasek
Czym w ogóle jest sarmatyzm i dlaczego można przedstawić jego różne odcienie tylko w literaturze i kulturze polskiego baroku? Sarmatyzm jest pojęciem złożonym. Określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej...
Wzór idealnego Polaka w oparciu o literaturę różnych epok.
Jaki jest wzór idealnego Polaka? Jak Polacy oceniają siebie i innych? Postaraj się odpowiedzieć na to pytanie odwołując się do znanych Ci utworów literackich z różnych epok. Polska to państwo w środkowej Europie, ale Polska to także naród –...
"Pytasz co w moim życiu ze wszystkich rzeczą główną" - o potrzebie autorytetów.
Człowiek w swoim życiu nieustannie boryka się z problemami. Niektóre dotyczą codziennych, prozaicznych spraw, inne są wręcz życiowymi tragediami. Jednostka ludzka często jest na tyle słaba, ze nie potrafi poradzić sobie z niezrozumiałą...
Dwa wizerunki szlachcica Sarmaty u Paska i Krasickiego.
Jan Chryzostom Pasek (1636 – 1700) Jest postacią realną, stąd na jego przykładzie możemy zbudować bardzo prawdopodobny obraz szlachcica Sarmaty XVII wieku. Pochodził z niezamożnej rodziny szlacheckiej, kształcił się w kolegium jezuickim w Rawie....
Człowiek wobec Boga, życia i śmierci w literaturze średniowiecza, renesansu i baroku.
Bohater literacki posiada zawsze pewne cechy człowieka epoki, w której autor powołał go do is- tnienia. Posiada je także wtedy, gdy twórca dzieła uczynił go człowiekiem czasów dawnych lub gdy utoż- samił go ze znaną postacią historyczną, o której...
Jak postrzega sytuację człowieka w świecie literatura polskiego baroku? Rozważ problem analizując wybrane utwory literackie.
Barocco - w wolnym tłumaczeniu znaczy dziwny, oryginalny. Epoka ta nosi nazwę perły dziwnej i nietuzinkowej, lecz jednocześnie ogromnie wartościowej. Wiek XVII to okres na który przypada barok, jest to czas nie najszczęśliwszy dla świata i Europy....
Motyw ojczyzny.
Dla każdego człowieka pod słowem ojczyzna kryją się zupełnie inne treści. Jeden uważa, że ojczyzna to miejsce, w którym przyszło się człowiekowi urodzić i którego w takim układzie, z oczywistych wzglądów, nie może sobie wybrać. Kto inny będzie...
Sarmatyzm.
Polską szlachtę wieku XVII i XVIII cechowało poczucie narodowej potęgi, świadomość tradycji i przekonanie o pochodzeniu Polaków od starożytnych Sarmatów. Duma była nieodłączną cechą barokowej mentalności. Z czasem pojęcie sarmatyzmu nabrało...
Analiza porównawcza tekstów „Zwiad” Jana Chryzostoma Paska oraz "Pospolite ruszenie" Wacława Potockiego.
Teksty Jana Chryzostoma Paska „Zwiad” i „Pospolite ruszenie” Wacława Potockiego to utwory niezwykle do siebie podobne pod względem tematycznym, pomimo odmienności gatunkowej. Utwór Paska pisany jest prozą. Występuje w nim narracja...
Dwa obrazy polskiej szlachty - u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza - podobne czy różne?
W okresie późnego renesansu i baroku szlachta polska często wywodziła swoją genealogię od rodów sarmackich. W związku z tym przypisywała sobie cechy takie jak: odwaga, męstwo, waleczność. Obraz szlachty w literaturze polskiej nie zawsze zgadza się...
Niepokój o przyszłość RP w pamiętnikach Paska (krytyka sarmatyzmu).
Obraz sarmackiego życia drobnoszlacheckiego: zamiłowanie do gospodarowania na ziemi; lubowanie się w zabawach, biesiadach i uroczystościach z różnych okazji; wygłaszanie uroczystycz przemówień; cenienie sobie wysoko sztuki krasomówczej;...
Matura z polakiego ustny
1.Charakterystyka zjawiska Sarmaty na podstawie „Pamiętników” J. Ch. Paska i utworów W. Potockiego. Ideologia sarmatyzmu oparta była na tezie renesansowych kronikarzy – historyków Miechowity i Marcina Bielskiego, którzy przypisywali polskiej...
Polska i Polacy - naród, tożsamość narodowa
Komentarz: Kto podjął się prezentowania tematu o Polsce i Polakach – nie będzie narzekał na brak materiału! Konkretne sformułowania tematu: 1. Literatura XIX wieku jako strażniczka „narodowego pamiątek kościoła”. Stosunkowo wąskie...
Opracowanie baroku
Człowiek- istota krucha;jedyna potęga to Bóg;religijność;metafizyka;mistycyzm;przemijanie Descrates- KARTEZJUSZ-twórca racjonalizmu Blaise Pascal ,,człowiek jest tylko trzciną, ale trzciną myślącą” Sonet- gatunek zawsze składa się z 14 wersów...
Barok - opracowanie epoki.
BAROK - koniec XVI w. – połowa XVIII w. 1. Kontrreformacja - lista ksiąg zakazanych, nakaz pokazywania scen religijnych, upadek piśmiennictwa, nietolerancja religijna. 2. Dwoistość postaw - zgoda na świat nietrwały szukanie wartości...
"By czas nie zaćmił, i niepamięć" - co z dorobku literatury staropolskiej uważasz za godne ocalenia, utrwalenia w świadomości pokoleń?
"By czas nie zacmil, i niepamiec" - co z dorobku literatury staropolskiej sredniowiecze - oswiecenie) uwazasz za godne ocalenia, utrwalenia w swiadomosci pokolen? Trzeba przyznac, ze ktos, kto zdecydowal sie odpowiedziec na pytanie zawarte w...
Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że literatura baroku to przerost formy nad treścią?
Barok to epoka literacka między odrodzeniem a oświeceniem, obejmująca w zasadzie wiek XVII, choć także zjawiska z końca XVI. Nazwa Barok pochodzi prawdopodobnie od portugalskiego słowa "barocco" oznaczającego rzadką i cenną perłę o nieregularnym...
Sarmatyzm.
Sarmatyzm Kulturę, światopogląd i obyczajowość szlachty polskiej od schyłku XVI do połowy XVIII w. określa się pojęciem sarmatyzmu. Po łacinie Sarmata oznacza 'członek koczowniczych plemion irańskich, zamieszkujących w starożytności stepy...
Sarmata o sobie i my o Sarmacie
W wieku XVII całą szlachtę polską jednoczyło poczucie narodowej potęgi, przekonanie o świetności polskiego ustroju, monarchii ograniczonej prawami stanu szlacheckiego, nadto świadomość tradycji rodowej i starodawności sarmackiej, co wiązało się z...
Dwa obrazy polskiej szlachty – u Jana Chryzostoma Paska i Henryka Sienkiewicza – podobne czy różne?
Czy obraz polskiej szlachty u Jana Chryzostoma Paska jest porównywalny do tego który spotykamy w twórczości Henryka Sienkiewicza? A może jest on całkiem heterogoniczny? Spróbuję znaleźć odpowiedź na to pytanie porównując dwa utwory tych znanych...
Różnice między barokiem szlacheckim Potockiego; barokiem sarmackim Paska i barokiem dworskim Morsztyna.
1. Wacław Potocki (1621-1696) pochodził ze średniozamożnej szlachty, wykształcenie zdobył przy zborze ariańskim w Raciborzu. Pod groźbą edyktu z 1658 r., skazującego arian na wygnanie, przeszedł na katolicyzm, lecz mimo to pozostał wierny swej...
Nurty poezji barokowej. Scharakteryzuj na przykładach.
Barok ma dwa podstawowe nurty tj.: dworkowy i dworski. Ten pierwszy oparty na sarmatyźmie, czyli typie kultury szlacheckiej ukształtowanej w okresie baroku, chociaż zapoczątkowanej w latach 80-tych XVI w. Jego podstawą było uznanie, że...
Matura ustna z j. polskiego.
1 Cechy poematu heroikomicznego na przykładzie. Poemat heroikomiczny, jak już wskazuje sama nazwa tego gatunku literackiego, jest połączeniem poematu heroicznego (eposu) z komicznym (o tematyce błahej, zwykle o charakterze satyrycznym). Jest to,...
Przedstaw literackie i malarskie portrety sarmatów w kulturze różnych epok
Literatura przedmiotu Repetytorium z j. polskiego – Agata Gąsior i Monika Salomońska, Agencja Wydawn. Greg, Kraków 1994 – hasło sarmatyzm, sarmata Starożytność-oświecenie – Maria Adamczyk, Bożena Chrząstowska, Józef Tomasz Pokrzywniak, WSiP,...
Omów wybrane fragmenty "Pamiętników" Jana Chryzostoma Paska - jako dokument epoki i dzieło literackie.
Wiek XVII w literaturze polskiej pozostawiał spuściznę literacką wprawdzie nie utrwaloną drukiem, ale barwną i zróżnicowaną. Szlachta pisała wtedy chętnie wiersze (Wacław Potocki, Zbigniew Morsztyn, Szymon Zimorowic), listy (te najsłynniejsze,...
Wskaż i określ cechy sarmackiego światopoglądu, odwołując się do literatury pamiętnikarskiej epoki baroku.
Tematem niniejszej prezentacji jest wskazanie i określenie cech sarmackiego światopoglądu w odniesieniu do literatury pamiętnikarskiej epoki baroku. Celem mojego wystąpienia jest ogólna charakterystyka sarmatyzmu ze szczególnym uwzględnieniem...
Pamiętniki Paska zwierciadłem epoki.
Poezja Paska należy do nurtu sarmacko-szlacheckiego.Poeta napisał "Pamiętniki" około roku 1690.Pamiętniki i diariusze zajmowały dość znaczną pozycję w literaturze XVII w. Dzięki bezpośredniemu stosunkowi autorów do przedstawionych faktów...
Portret polskiej szlachty w "Pamiętnikach"
Pasek interpretuje w "Pamiętnikach" to, co widzi z pozycji przeciętnego żołnierza i szlachcica. Stefan Czarniecki i jego wojsko w "Pamiętnikach" przedstawieni są jako kwiat polskiego rycerstwa, które walczy...
Sarmatyzm, sarmaci - charakterystyka
Sarmatyzm określa obyczajowość oraz kulturę duchową i umysłową Rzeczypospolitej szlacheckiej od schyłku wieku XVI, aż po czasy rozbioru. Sarmatyzmowi przypisuje się również swoisty sposób bycia bujność obyczaju czy mentalność polskiej szlachty....