Walenie - opis

Walenie powstały na drodze ewolucji z czworonożnych ssaków, które zeszły z lądu do morza miliony lat temu. Przez ten czas stopniowo przystosowały się do środowiska wodnego - futro stało się gładkie, ciało nabrało opływowych kształtów. Ogony przekształciły się w płetwy ogonowe, a przednie kończyny w płetwy. Otwory nosowe przesunęły się na wierzch głowy, by ułatwić oddychanie. Obecnie znamy 77 gatunków waleni, należących do dwóch grup: fiszbinowców i zębowców.

Fiszbinowce są największymi zwierzętami świata. Żywią się skorupiakami, które odcedzają z wody morskiej. Zębowce polują głównie na ryby i głowonogi. Pomimo ogromnych rozmiarów fiszbinowce żywią się maleńkimi zwierzętami. Zamiast zębów mają rogowate płaty, zwane fiszbinami, które zwisają z górnej szczęki i są wystrzępione na końcach. Fiszbiny są używane do odcedzania z wosy dużych ilości małych skorupiaków, zwanych krylem, a także małych ryb. W przeciwieństwie do zębowców, fiszbonowce mają dwa otwory nosowe na czubku głowy.

Znanych jest 11 gatunków fiszbinowców. Do zębowców należą m.in. delfiny, morświny i kaszaloty. Jak sugeruje ich nazwa, zębowce mają ostre zęby, których używają do chwytania zdobyczy, takiej jak ryby i głowonogi. Zębowce zazwyczaj lokalizują swój łup, wysyłając specjalne dźwięki i nasłuchując ich odbicia. Sposób ten nazywa echolokacją. Większość gatunków posiada w przedniej części głowy duży narząd, który pomaga w echolokacji. Zębowce mają na szczycie głowy tylko jeden otwór nosowy.

Znamy 66 gatunków zębowców. Walenie potrafią nurkować na duże głębokości - kaszalot nawet głębiej niż 2000 m. Szukając pożywienia, mogą pozostawiać na dużych głębokościach nawet godzinę. Przed nurkowaniem waleń napełnia płuca powietrzem tylko częściowo, ponieważ z płucami powietrza miałby zbyt dużą wyporność. Podczas nurkowania zwalnia się tempo bicia serca, a krew jest kierowana do mózgu i mięśni, by zachować tlen aż do następnego wdechu.