Wybitny powieściopisarz, nowelista, publicysta. Pochodził ze zubożałej rodziny ziemiańskiej. Studiowałw Szkole Głównej, a potem na Uniwersytecie Warszawskim. Już podczas studiów pisał recenzje, zajmował się pracą dziennikarską. Był współwłaścicielem „Niwy”, felietonistą i korespondentem „Gazety Polskiej”. Pierwszym opublikowanym utworem były Humoreski z teki Worszyłły (1872). W czasie licznych podróży po Europie, Ameryce i Afryce powstawały nowele, powieści, listy z podróży, które później były drukowane w czasopismach. Sukcesem okazała się Trylogia – cykl powieści historycznych napisanych „ku pokrzepieniu serc”, a sławę przyniosła mu powieść Quo vadis (1896). W 1900 z okazji 25-lecia pracy pisarskiej i w dowód uznania otrzymał w darze od narodu polskiego dworek w Oblęgorku koło Kielc. W 1905 został nagrodzony literacką Nagrodą Nobla. Oprócz pracy pisarskiej zajmował się także działalnością społeczną. Zmarł w Szwajcarii,a w 1924 jego prochy zostały sprowadzone do Polski i złożone w podziemiach katedry w Warszawie. W dorobku pisarskim autora znajdują się także nowele, np. Janko Muzykant, Latarnik (1882), Szkice węglem (1877), oraz inne powieści, np. Rodzina Połanieckich (1895), Bez dogmatu (1891), Krzyżacy (1900).