Rola świata nadprzyrodzonego w III cz. „Dziadów”. W opracowaniu wykorzystaj wnioski z interpretacji fragmentu prologu.

Siły dobra i zła - siły nadprzyrodzone to często wykorzystywany w twórczości romantycznej motyw, a nie wątpliwie do takiej należy utwór A. Mickiewicza pt. ?Dziady?. Szczególnie silnie rysuje się zaś on w III części, choć w pozostałych częściach jest równie,
a niekiedy nawet bardziej widoczny.
W cytowanym fragmencie autor konstruuje świat przedstawiony na 2 płaszczyznach: realnej i metafizycznej, które przenikają sie nawzajem w snach głównego bohatera. Mamy tu też do czynienia z opisem przeżyć wewnętrznych więźnia, który obcuje z siłami nadprzyrodzonymi, takimi jak anioły i duchy (dobre i złe). Twórca przedstawia nam działania sił nadprzyrodzonych i skutki, jakie wywierają one na życie więźnia. Na wstępie uwypuklony jest wpływ dobrych duchów oraz wstawiennictwa ludzi żyjących i zmarłych, którzy modląc się za uwięzionego wyprosili dla niego łaski. Aniołowie pojawiają się tutaj jako posłańcy wieści od Boga, co uwidacznia cytat: ?Ty będziesz znowu wolny, my oznajmić przyszli?. Więzień zastanawia sie, czy zapowiedź jego rychłego uwolnienia, jaką ?wyśnił? jest możliwa do spełnienia i od kogo pochodzi. Ma wrażenie posiadania możliwości doznawania wizji od Boga, bycia kimś na kształt proroka. Tworzy się tu również swego rodzaju dialog między siłami nadprzyrodzonymi a więźniem, gdyż odbywający się w sferze snów. Poza wymianą informacji między więźniem a duchami istnieje też problem osobistych przemyśleń uwięzionego, jego refleksji nad swym losem oraz postacią tyrana (cara), który skazał go na takie położenie za to, że ośmielił się walczyć o wolność i niepodległość swej ojczyzny. Bohater w myślach zastanawia się nad uczuciami i psychiką tyrana. Nurtuje go to czy ma on w głębi duszy ludzkie odruchy? Czy nie widzi swej niegodziwości? I czy nie śni tak samo jak bohater, a jeśli tak, to co z tych snów rozumie i pamięta? Aby przybliżyć to zagadnienie czytelnikowi twórca stosuje pytania retoryczne. Ponownie zapadając w sen, bohater znów doświadcza działania sił nadprzyrodzonych. Pośredniczy między światem realnym a metafizycznym. Dobre i złe moce kształtują jego przeżycia wewnętrzne. W dalszej części przytoczonego fragmentu wywiązuje sie walka sił dobra z siłami zła o duszę bohatera. Tutaj najdobitniej, jak zresztą same duchy potwierdzają swym zachowaniem ukazuje sie znaczenie mocy nadprzyrodzonych i ich wpływ na losy ludzkie. Doskonałym tego potwierdzeniem są słowa: ?Pilnujmy tylko, ach pilnujmy myśli. Między myślami bitwa jest stoczona?. Obie strony dobro i zło starają się przeciągnąć bohatera na swoją stronę. Dobro, czyli duchy z prawej strony, które wygrywają za dnia, ściera się ze złem- duchami z lewej strony górującymi nocą. Bitwa o sumienie bohatera ma skutkować nazajutrz w jego czynach i nastawieniu do życia, a każde, nawet pozornie nieistotne posunięcie jednej ze stron może zaważyć na losie więźnia. Należy również podkreślić fakt umieszczenia bohatera utworu w warunkach sprzyjających do poddawaniu go próbom . Jest on bowiem odosobniony, zdany na łaskę i niełaskę cara. To wszystko skłania go do refleksji nad sobą i swym przeznaczeniem. Co ostatecznie może skłonić go do wybrania swojej drogi, wyboru między opowiedzeniem się za dobrem lub złem.
Z pewnością w sytuacji, w jakiej twórca umieścił swego bohatera, siły nadprzyrodzone mają duże znaczenie dla rozwoju charakteru więźnia, jego psychikę i przyszłość. Nie mniej jednak nie można mówić tu o fatum i skazaniu postaci na taki lub inny los, jak w przypadku dramatu greckiego. Wydaje mi się, że ostatecznie to człowiek
o sobie decyduje, chociaż na jego wybór wpływ mają różnorodne czynniki, także nadprzyrodzone. Nie jestem wyznawca poglądu, iż nasze życie jest z góry przesądzone i od nas niezależne. Człowiek zaś, to nie tylko marionetka, która tak jak postać dramatu poddaje się zabiegom twórcy, ale posiada samodzielny i niezależny byt.