Niezawinione cierpienie. "Księga Hioba" - szkic interpretacji.

KSIĘGA HIOBA to jedna z ksiąg dydaktycznych (mądrościowych) STAREGO TESTAMENTU. Składa się ze wstępu i zakończenia (pisanych prozą) oraz poematu obejmującego przemowy Hioba (tzw. lamentacje), jego przyjaciół i Boga.


(obowiązuje znajomość tekstu)


"Niech przepadnie dzień mego urodzenia
i noc, gdy powiedziano: >>Poczęty mężczyzna<<." - przeklęcie dnia swoich urodzin i nocy, w której został poczęty

"Dlaczego nie umarłem po wyjściu z łona,
nie wyszedłem z wnętrzności, by skonać? [...]
Nie żyłbym jak płód poroniony,
jak dziecię, co świata nie znało." - zazdrości losu poronionemu płodowi, żałuje, że nie umarł w łonie matki lub zaraz po urodzeniu

"Chcę spytać. Racz odpowiedzieć!
Dotąd Cię znałem ze słyszenia,
obecnie ujrzałem Cię wzrokiem,
stąd odwołuję, co powiedziałem,
kajam się w prochu i popiele" - zrozumiał, że cierpienie jest wartością, ale wartością trudną do zrozumienia, pozornie wymierzoną przeciwko człowiekowi


Cierpienie ludzkie, cierpienie nieoczekiwane, cierpienie, które mówi Bogu "dlaczego"? - to KSIĘGA HIOBA.
(Jan Paweł II [19])


HIOBOWA WIEŚĆ - w sensie przenośnym: zła, przerażająca, tragiczna wiadomość.
POCIESZYCIEL HIOBA - w sensie przenośnym: osoba, która pocieszając w nieszczęściu próbuje przekonać, że wynikło ono z naszej winy, czym potęguje jeszcze bardziej rozpacz i zgryzotę.


K O N T E K S T Y


"Hiob i młodzieniec" ANNA KAMIEŃSKA (liryka bezpośrednia, zwrot do adresata)

Hiobie przyszedłem się uczyć od ciebie
ufny jak chłopię z tabliczką
i pocałunkiem matki na policzku
Otwórz usta
i ucz mnie
jak znosić ból śmierć samotność
stratę przyjaciół obelżywe słowa
a nade wszystko starość

Kiedy zasypiam
czy potrafię umrzeć jak inni [...]

Powiedz mi czym jest choroba
czym jest obrzydliwość własnego ciała
czym jest ja które cuchnie

Czy gdy cierpiałeś duch twój był czysty
i ulatywałw rzeźwy oddech lasów

Naucz mnie Hiobie żyć
ucz mnie upływu czasu
bo wszystko w nas jemu zaprzecza
jak kłoda położona w poprzek rzeki

Hiobie ucz mnie cierpliwości
ucz mnie posłuszeństwa
którym sie brzydzę [...]

1974


"stratę przyjaciół obelżywe słowa
a nade wszystko starość" - umiejętność znoszenia starości, chorób

"czy potrafię umrzeć jak inni" - umiejętność znoszenia śmierci

"Powiedz mi czym jest choroba
czym jest obrzydliwość własnego ciała
czym jest ja które cuchnie" - umiejętność znoszenia cierpienia

"ucz mnie upływu czasu" - umiejętność znoszenia upływu czasu

"Hiobie ucz mnie cierpliwości
ucz mnie posłuszeństwa
którym sie brzydzę" - Hiob jako wzorcowa postawa wobec cierpienia, z której powinniśmy brać przykład, ale który jest nam bardzo trudno przyswoić


ŚRODKI STYLISTYCZNE:
- apostrofa - "Powiedz mi", "Naucz mnie".