Romantycy wobec zastanych systemów wartości - Werter i Giaur.

Analizując wypowiedzi Wertera i Giaura, zwróć uwagę na sposób, w jaki sposób bohaterowie oceniają zachowania, które określa się jako moralnie naganne. Wnioski z lektury fragmentów wykorzystaj w pracy: Romantycy wobec zastanych systemów wartoś

W załączonych do polecenia tekstach, przedstawiono postawy bohaterów utworów romantycznych wobec niesprawiedliwej oceny zachowań. Pokazana została w nich krytyka obłudy, niesprawiedliwości.
Werter buntuje się przeciwko ferowaniu pochopnych wyroków oraz wystawianiu jednoznacznych ocen moralnych. Próbuje dopatrywać się we wszystkich czynach przyczyn i okoliczności, stara się indywidualnie podejść do każdego przewinienia i zbadać jego powody. Rozgoryczony Werter uważa obowiązujące normy moralne i konwenanse za surowe i niesprawiedliwe. Postuluje, by docenić uczucia ludzkie i podążać za głosem sumienia, które najlepiej podpowiada nam jak być dobrym człowiekiem. Wertera irytuje brak zrozumienia i współczucia dla drugiego człowieka, gdyż on lubuje się w poznawaniu historii życiowych innych. Irytuje go również twarde trzymanie się zasad. Nie akceptuje on szufladkowania ludzi oraz wystawiania stereotypowych osądów. Wytyka współczesnym mu ludziom obłudę (Łajecie pijaka, gardzicie obłąkanym (...) dziękujecie Bogu, że nie stworzył was jako jednego z nich). Wbrew powszechnego poglądu społeczeństwa reprezentowanego również przez Alberta uznaje namiętność i uczuciowość za wartości (nie żałuję ani jednego, ani drugiego). Kieruje się uczuciami, jest niezwykle wrażliwy. Nie interesuje go opinia ludzi na jego temat, podziwia szaleńców, czyli tych, którzy są na tyle odważni, by pokonać przeciwności i dokonać rzeczy wielkich.
Giaur jest człowiekiem niepokornym, buntownikiem, który aktywnie dąży do zmiany świata i swojej sytuacji. Nie godzi się z wyrokami losu, chce je za wszelką cenę zmienić (pokornie głowy pod wyrok nie składa). Po śmierci swojej ukochanej traci radość, szczęście i spokój ducha. Nie może pogodzić się z jej niesprawiedliwą śmiercią. Mści się, wymierzając sprawiedliwość (i w zbrodniach szuka męczarniom ulżenia) mordercy ukochanej. Nie baczy na konsekwencje swojego czynu (i w zbrodniach szuka męczarniom ulżenia). Giaur za najważniejsze uznaje swoje uczucia i pragnienia. Cierpiący Giaur samotnie stawia czoła przeciwnościom. Nie chce podporządkować się obowiązującym normom i prawom, nie przejmuje się losem innych (nie dba na żaden cios zewnątrz zadany). Mimo że jest niezwykle odważny, życie sprawia mu cierpienie i ból (...już się nie lęka/Mniejsza, gdzie spadnie, wie, że wszędzie męka).
„Cierpienia młodego Wertera” Johanna Wolfganga Goethego i „Giaur” George’a Gordona Byrona są utworami romantycznymi. Pierwszy z nich został napisany w 1774 roku, a więc dopiero w początkach krystalizowania się nowej epoki literackiej, drugi zaś w okresie jej rozkwitu – w 1813 roku. Mimo różnic w datach powstania, oba teksty są wpisane w konwencję romantyczną, przez co łączą je cechy, z pozoru tak różnych, głównych bohaterów. Zarówno Werter, jak i Giaur nie zgadza się z zastanymi systemem wartości, próbując go zmienić i postępować według własnych norm zachowań.
Romantyczna krytyka i ocena zachowań były bardzo surowe. Bohaterowie dzieł romantycznych jawnie i bez ogródek mówili o zachowaniu, które ich raziło. Przejawy wszelkiego rodzaju dwulicowości, nieszczerości, powierzchownej oceny innego człowieka, czy wreszcie hipokryzji, z pewnością doczekały się odzewu ze strony pisarzy romantycznych, którzy mówili poprzez kreowane przez siebie postacie. Szczególnie bronili osób o odmiennych typach zachowania i różniących się od innych ludzi wyższą wrażliwością. Interesowali ich ludzie niespełna rozumu, gdyż według nich mieli oni specjalny dar i możliwość łączenia się z niewidzialnym światem równoległym.