„Sztuka... Uspokaja umysł, ułatwia wzlot myśli, a gdy trzeba – pobudza do walki”. Myśl Agrypy uczyń mottem swoich rozważań o miejscu i roli sztuki w życiu człowieka. Realizując temat odwołaj się do różnych tekstów kultury.

Sztuka towarzyszy człowiekowi niemal od zarania dziejów. Jej rozwój postępował wraz z ewolucją oraz kształtowaniem ludzkiego umysłu i inteligencji. Znane są nam przecież malowidła wykonywane w jaskiniach przez naszych praprzodków. Na początku były to proste i mało skomplikowane twory, które trudno nazwać w dzisiejszych czasach sztuką. Bez wątpienia jednak był to zaczątek rozwoju kulturalnego ludzi.

Za okres rozpoczynający gwałtowny rozwój sztuki uznać można czasy starożytności, kiedy to wraz z rozwojem i rozpowszechnieniem pisma możliwe stało się zapisywanie jak dotąd ustnych przekazów różnych opowieści, wierzeń i obyczajów. W tych czasach szczególnie rozwinęła się również rzeźba, malarstwo oraz teatr. Początkowo obiektem zainteresowania artystów były miejscowe wierzenia. W swych dziełach przedstawiali oni bogów i sytuacje związane z kultem religijnym. Dzieła przyozdabiały zazwyczaj świątynie wzniesione ku czci bogów oraz w przypadku teatru były częścią obchodów różnych uroczystości .

Sztuka znalazła szerokie zastosowanie w życiu ludzi. Hymny zawierały pochwały dla bogów i bohaterów, treny opłakiwały zmarłych, powstały również elegie, których tematyka była bardzo różnorodna np. miłosna, biesiadna czy w końcu wojenna. Wśród pieśniarzy Tyrteusz wielce zasłużył się w kulturze wykonując elegie podrywające żołnierzy do walki. Pieśni takie określane są dziś mianem poezji tyrtejskiej.

W czasach późniejszych w literaturze przedstawiane były wzorce osobowe i moralne, które służyć miały uświadamianiu ludziom zachowań, które pozwalały na godne życie i kształtowały osobowość tak by była ona bliska ideałowi. Przykładem może tu być „Pieśń o rolandzie”, gdzie przedstawiony jest ideał rycerza, czy „Legenda o świętym Aleksym” ukazująca wzorcowy model ascety.

Jeśli chodzi o muzykę, była ona wykorzystywana między innymi jako tło do wygłaszanej poezji na dworach i w zamkach lub do umilenia sobie czasu spędzanego na biesiadach. Również podczas bitew wykorzystywano instrumenty muzyczne. Donośne dźwięki bębnów zagrzewały do walki, powodowały że u wojowników „gotowała się krew”.

Wśród poezji we fraszkach Jana Kochanowskiego w sposób żartobliwy i wyśmiewający przedstawione są ludzkie wady i słabości. Poprzez ich lekturę możemy uświadomić sobie popełniane przez nas błędy, z których popełnienia możemy nie zdawać sobie nawet sprawy.

Literatura wzbudza również uczucia sentymentalne. Dla Adama Mickiewicza pisanie „Pana Tadeusza” podczas pobytu we Francji było pewnego rodzaju powrotem do kraju. Poprzez przepiękne opisy przyrody myślami przenosił się do ojczyzny jaką znał z młodzieńczych lat. W swej epopei przedstawił w bardzo szczegółowy sposób przeróżne obyczaje szlachty polskiej oraz życie zaścianka. Jest to dla nas, dzisiejszych Polaków, utwór o wielkim znaczeniu historycznym. Dowiadujemy się z niego o urokach życia w tamtych czasach oraz poprzez podobne utwory mamy pełen obraz przyczyn klęski naszego państwa.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w sztuce dominowały radosne, beztroskie i bardzo swobodne utwory. Po latach zastanawiania się nad przyszłością naszego narodu, sprawowania swoistego rodzaju kontroli nad zachowaniami ludzi, życiem politycznym kraju czy ganienia rozpustnego życia szlachty przyszedł czas odprężenia. Tematem zainteresowania artystów stały się elementy przyrody, życie prostych ludzi itp. Można było sobie pozwolić na radowanie się życiem i zauważanie w nim piękna.

Takowa fascynacja wolnością nie potrwała jednak długo. Nadszedł bowiem czas najkrwawszej i najokrutniejszej wojny jaką zna świat. Sztuka tego okresu tworzona była w podziemiu z obawy przed represjami. Ma ona charakter historyczny i edukacyjny. Opowiada ona o losach ludzi walczących podczas wojny, nie tylko wojska lecz także cywilów. Opisuje wydarzenia jakie miały miejsce na froncie oraz na terenach okupowanych, przez co mamy pełen obraz działań wojennych. Przedstawiona krzywda, jaka spotyka ludzi przestrzega przed popełnieniem w przyszłości błędów, które miały wpływ na wybuch wojny. Ukazany dramat matek opłakujących swoje zabite dzieci, cierpienia ludzi masowo eksterminowanych w obozach zagłady, bestialskie mordy ludności polskiej i żydowskiej poruszają nawet najbardziej zatwardziałe serca odbiorców wojennej sztuki.

Wiek XX przyniósł ze sobą powstanie nowej dziedziny sztuki, którą był film. Jest on w dzisiejszych czasach chyba najbardziej popularną i lubianą formą sztuki. Przekazuje on informacje, uczy, bawi, powoduje strach, wyciska łzy. Jest to dziedzina oddziaływująca na niemal wszystkie ludzkie zmysły na raz. Dodatkowo odpowiednia muzyka połączona z wydarzeniami mającymi miejsce na ekranie wzmaga wrażenia z filmu. Jest to świetna rozrywka rozwijająca umysł, odprężająca, zmuszająca do myślenia i przyprawiająca mocnych wrażeń. Jest to jednak zarazem źródło zagrożenia dla osób nieodpowiednio odbierających przekaz niektórych filmów w których pierwsze skrzypce grają krew, zabójstwa i zniszczenie.

Jak widać trudno wyobrazić sobie ludzkie życie bez sztuki i niesionych przez nią wartości. Stała się ona nieodłącznym elementem życia człowieka. Spotykamy ją na każdym kroku, zwłaszcza dziś, gdy na pierwszy plan stawia się wrażenia estetyczne. Dziełami sztuki stają się coraz częściej budowle, samochody, elementy wystroju mieszkań itd. Ubarwia ona nasze życie, powoduje, że jesteśmy wrażliwsi, bardziej uczuciowi, czyli zarazem bardziej ludzcy.