Różne obrazy domu rodzinnego w kulturze polskiej na przykładzie opisu dworku w Soplicowie i innego tekstu kultury

Twórcy polskiej literatury często wykorzystywali motyw domu rodzinnego. Nie zawsze traktowali oni jednak domu jako budynku, nie liczyły się puste ściany, w wielu utworach dom staje się symbolem, pod którym kryje się wiele znaczeń. Dom to przestrzeń życiowa, to poczucie bezpieczeństwa, spokoju, a także własnej tożsamości. Utwory wielu epok zawierają bardzo rozmaite kreacje domu i rodziny. Dom jest miejscem, w którym człowiek dorasta.

W Panu Tadeuszu symbolem domu jest dwór w Soplicowie. Domostwo Sędziego Soplicy. Dworek znajdował się w pięknej okolicy. Stał nad brzegiem strumyka na niewielkim pagórku, z którego można było oglądać wszystko dookoła. W pobliżu mieścił się piękny brzozowy las. Był to niewielki, zadbany i schludny dom. Miejscami rosły topole, które ochraniały go przed wiatrem, a ich gałęzie rzucały cień, który daje schronienie przed gorącymi promieniami letniego słońca. Z daleka świeciły się białe ściany, które odznaczały się na tle ciemnej zieleni. Przedstawienie tego budynku jest nieco wyidealizowane.

Innym, przytoczonym przeze mnie dla kontrastu, budynkiem przedstawionym w poemacie, który w przeszłości spełniał rolę domu, jest zamek Horeszków. Przed laty była to rezydencja Horeszków. Mieszkał w niej Stolnik ze swą córką Ewą. W tamtym czasie domostwo to tętniło życiem, odbywały się tam uczty, zabawy, polowania. Jednak po śmierci właściciela, zamek zaczął podupadać. Nie było nikogo, kto zadbałby o tę budowlę i wskutek tego popadła ona w ruinę.

Choć Adam Mickiewicz w swoim utworze nie pomijał symbolicznego znaczenia domu to przywiązywał do niego mniejszą wagę niż autor fraszki "Na dom w Czarnolesie". Jan Kochanowski w swoim tekście przedstawia swój skromny dom, niemal jako jego własną arkadię. Pogląd ten jednak zmienia się, po śmierci jego córki, Urszuli, jak pisze w "Trenie VII" dom stał się miejscem "pustym" i nieprzynoszącym już radości.

W przytoczonych przeze mnie przykładach widać, że autorzy w swoich utworach przywoływali różne obrazy domów. Znaczenie i symbolika domu jest różna nawet na kartach jednego dzieła, mam tu na myśli przykłady z "Pana Tadeusza", za do dla Jana Kochanowskiego symbolika domu zmieniła się z czasem.