Czy zmieniło się życie bohatera "Kartoteki" T. Różewicza po 30 latach?

Czy zmieniło się życie bohatera "Kartoteki" T. Różewicza po 30 latach? Jaka rzeczywistość wyłania się z "Kartoteki rozrzuconej" według reżyserii Kazimierza Kutza?

Po 30 latach Tadeusz Różewicz napisał nową wersję swojej pierwszej sztuki, którą zatytułował „Kartoteka rozrzucona”. Dramat ten przenosi akcję „Kartoteki” we współczesność – czas destabilizacji po przełomie ustrojowym. W formie teatralnej sztukę wyreżyserował Kazimierz Kutz.

„Kartoteka” ukazuje świat pozbawiony sensu, który upodobniony został do marzenia sennego. Bohater dramatu jest bierny i taki pozostaje, mimo upomnień chóru starców. Co więcej, nie ma on określonego imienia, oraz – według różnych postaci – ma inną biografię. Bohater jest odizolowanym reprezentantem swojego pokolenia, dla którego druga wojna światowa była pierwszym, wstrząsającym przeżyciem i który wyszedł z niej w pewien sposób okaleczony. Nowa, komunistyczna rzeczywistość jeszcze bardziej pogłębiła upadek tego pokolenia.

W „Kartotece” bohater nic nie chce, nic nie robi, nie ma żadnych idei, rezygnuje z wszelkiego działania. Natomiast z „Kartoteki rozrzuconej” dowiadujemy się o jego dalszym życiu. Wiemy, że się ożenił, ma już dorosłą wnuczkę, brał udział w niektórych wydarzeniach politycznych. Jednak, w rzeczywistości, bohater był bierny wobec świata i taki pozostał. Świat zewnętrzny się zmienił, dostrzegamy kolorowość i materialną obfitość wizji reżysera, jednak bohater pozostaje niezmieniony.

Barwna teraźniejszość, w połączeniu z zupełnym marazmem i uprzedmiotowieniem bohatera powoduje, że „Kartoteka rozrzucona” wydaje się dziełem jeszcze bardziej pesymistycznym. Kazimierz Kutz przedstawia nasze czasy, jako bogate materialnie, lecz ubogie duchowo. Mimo to, że bohater ma wnuczkę i jest starszy o 30 lat, to jednak w środku jest tym samym, bezczynnym i bezideowym mężczyzną, którego poznajemy w „Kartotece”.