profil

Tragiczność Króla Edypa na podstawie kończących słów chóru

poleca 85% 276 głosów

Treść Grafika
Filmy
Komentarze
Sofokles

Kończące utwór słowa chóru to 7 wersów wiersza. Środki stylistyczne, które zostały w nim zastosowane to epitety: srogie losy, słynne tajnie, metafory: „nędzy go odmętach” oraz apostrofa: „O ojczystych Teb mieszkańcy, patrzcie teraz na Edypa”. Jest to wiersz sylabiczny, szesnastozgłoskowiec. Tematem przewodnim słów chóru kończących „Króla Edypa” jest przedstawienie tragicznego losu króla Ojdipusa, rola przeznaczenia w życiu człowieka oraz ukazanie beznadziejności życia każdego człowieka, które jest nieszczęśliwe, pełne cierpień, trudów i przeszkód. Pierwsza linijka tekstu skierowana jest do mieszkańców Teb. Ma ona za zadanie zwrócić ich uwagę na upadek i tragiczność postaci Edypa i równocześnie skłonić ich do refleksji nad własnym życiem. Kolejne dwie linijki to wychwalanie postaci króla Teb. Edyp był wybawcą krainy, rozwiązał zagadkę Sfinksa, zasiadł na tronie, ożenił się z Jokastą i miał z nią czwórkę dzieci. Jego życie było szczęśliwe i pełne pomyślności. Chór postrzega Edypa jako dobrego, potężnego, niezwykłego władcę - „był z ludzi najprzedniejszym”, „na nikogo ze zawiścią nie spoglądał,” przez te słowa wyraża również swoją litość nad nieszczęsnym starcem. „W jakiej nędzy go odmętach srogie losy pogrążyły” – to kolejny wers pieśni chóru. Ukazuje on upadek Edypa. Edyp – szanowany mąż i władca, bohater tebański, dopuścił się do popełnienia strasznych grzechów, stał się mordercą i kazirodcą, sprowadził zarazę na własną ojczyznę. Ze szczytów władzy upadł na samo dno. Jego żona popełniła samobójstwo, Apollo wydłubał mu oczy, resztę swojego życia spędził na wygnaniu, pokutując za swoje grzechy. Równocześnie zwraca uwagę na rolę przeznaczenia w życiu bohatera i każdego człowieka. Wszystko jest z góry zaplanowane, zależne od sił wyższych, bogów. Losu nie można oszukać, odwrócić. Przeznaczenie odegrało w życiu Edypa najważniejszą rolę, jego uczynki a następnie dalsze losy nędzarza, zesłane były przez bogów. Tragiczność postaci Edypa polegała na tym, że ze wszelkich sił starał się zmienić przeznaczenie, sprzeciwić się mu – gdy dowiedział się o przepowiedni, uciekł z Koryntu, aby nie zabić własnego ojca i nie poślubić matki. Mimo wszystko jego działania zbliżały go do wypełnienia wróżby delfickiej – w drodze do Teb nieświadomie zabił własnego, prawdziwego ojca Lajosa , poślubił królową tebańską Jokastę – prawdziwą matkę. Powyższa sytuacja to tzw. ironia tragiczna, która polega na tym, że na bohaterze antycznej tragedii ciąży wina tragiczna, związana ze zbłądzeniem tragicznym, ironią losu, jaka go dopadła, choć chciał za wszelka cenę uniknąć przeznaczenia. Mimo że bohater znał swój los i chciał go ze wszystkich sił uniknąć, to jednak wszystko potoczyło się tak, aby wróżba wypełniła się. Ostatnie trzy linijki tekstu to refleksja i podsumowanie życia każdego człowieka. „A więc bacząc na ostatni bytu ludzi kres i dolę, Śmiertelnika tu żadnego zwać szczęśliwym nie należy, Aż bez cierpień i bez klęski krańców życia nie przebieży”. Słowa te, mówią, że nie można nazwać nikogo szczęśliwym. Ludzki byt jest bezsensowny, nie zależny od nas, pełny przeszkód, trudów, w jednej chwili może obrócić się o 360 stopni. Nieszczęścia i klęski stanowią nieodłączny element naszego istnienia i nikt nie jest w stanie się ich wyzbyć, przeznaczeniem ludzkiego życia jest cierpienie. Podsumowując, ostatnie słowa chóru potwierdzają tragiczność postaci Króla Edypa. Wszystko początkowo toczy się wspaniale, Edyp zostaje władcą, jest bohaterem, żeni się, ma czwórkę dzieci. Jednak poznanie prawdy o swoim życiu okazuje się katastrofalne. Edyp zabił swojego ojca, pojął matkę za żonę, która wydała mu potomstwo. Edyp próbuje odwrócić przeznaczenie, ale każde działanie, które by podjął, kończy się niepowodzeniem, każdy sukces prowadzi go do ostatecznej porażki. I to jest właśnie istota jego tragedii – z góry ustalone i nieuniknione przeznaczenie, bezradność wobec zaistniałej sytuacji, wina niezawiniona.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 3 minuty

Teksty kultury