Jarosław Dąbrowski - biografia

Jarosław Dąbrowski najwybitniejszy członek centralizacji Komitetu Narodowego w 1862r – naczelnik rewolucyjny miasta Warszawy. Rodzina Dąbrowskich pochodzila z Mazowsza. Urodził się 12 listopada 1836 roku w Żytomierzu w szlacheckiej rodzinie herbu Radwan. Ojciec – Wiktor był skromnym urzędnikiem a matka – Zofia z Falkenhagenów – Zaleskich, pochodziła ze spolszcznej rodziny inflanckiej. Jarosław w młodym wieku stracil ojca. Po stracie ojca w domu Dąbrowskich nastały trudne warunki życiowe - Pani Dąbrowskiej trudno było wychowac dzieci. W 1845 roku został wysłany do Korpusu Kadetów w Brześciu nad Bugiem. (gdyby go jako 9letniego chłopca nie oddano do Korpusu Kadetów grozilaby mu 25 letnia sluzba wojskowa w szeregach żołnierskich). Wychowanie w szkole kadetów dążyło do zbicia samodzielnego myslenia. Warunki higieniczne były tak zle ,z chłopców wyrastali słabi i schorowani ludzie. Dąbrowski nie odznaczał się dobrym zdrowiem, był wątły. Korpus mieścił się w dawnym gmachu pojezuickim nad błotnistym muchowcem. Obok gmachu znajdowało się stare cmentarzysko pełne czaszek – przyzwyczajenie do widoków. Jedyni ludzie spotykani w gmachu to aresztowani w kajdanach – miało to uczyć obojętnego spoglądania na niesczescie,75% uczniow w korpusie to Polacy.
W 1853 roku przeniósł się do Korpusu Kadetów w Petersburgu, (w celu uzupełnienia studiów wojskowych), który ukończył w 1855 uzyskując stopień chorążego i został przydzielony do 19 brygady artylerii. Następnie przez cztery lata służył w wojsku rosyjskim walcząc z powstańcami czeczeńskimi na Kaukazie. Za kampanię kaukaską został odznaczony otrzymując order św. Stanisława. I awansował na podporucznika, nastepnie na porucznika.
Od 1859 do 1861 roku studiował w Akademii Sztabu Generalnego w Petersburgu. Dąbrowski w czasie kilku przyjazdów do stolicy nawiązał kontakt z Komitetem miejskim. W warszawie miał brata Teofila i blisie kuzynki – panie Piotrkowskie. W ich domu poznał też swoją przyszłą żonę, Pelagię Zgliczyńska. Po ukończeniu w 1861r sztabu generalnego w randze kapitana otrzymał stopień sztabskapitana i przydział do 6 Dywizji Piechoty na stanowisko kwatermistrza. Dąbrowski, jako działacz stronnictwa Czerwonych rozbudował je organizacyjnie. W maju 1862 został powołany do Komitetu Miejskiego jako naczelnik Warszawy. Był faktycznym organizatorem Komitetu Centralnego Narodowego.

Planował wystąpienie rewolucyjne na 14 lipca 1862 r. w ścisłym porozumieniu z konspiracyjnymi organizacjami oficerów rosyjskich w Królestwie Polskim. Plan Dąbrowskiego nie zyskał uznania wśród białych i nie doszedł do skutku. Wkrótce potem Rosjanie rozbili spiski wśród żołnierzy rosyjskich. Dąbrowski został aresztowany 14 sierpnia 1862 po zadenuncjowaniu przez Polaka Alfa Wrześniowskiego, członka świty wielkiego księcia Konstantego Mikołajewicza. Dwa lata więziony był w X. Pawilonie Cytadeli Warszawskiej [2]. 10 listopada1864 roku został skazany na 15 lat katorgi. W drodze na Sybir zbiegł z więzienia przejściowego w Moskwie i od1865 przebywał na emigracji we Francji. W 1871 r. był dowódcą 11 legionu gwardii narodowej oraz oddziałów broniących w Neuilly przeprawy przez Sekwanę. Stał na czele armii Frontu Zachodniego nad Sekwaną, następnie w dniu 5 maja został mianowany naczelnym wodzem całości wojsk Komuny Paryskiej. Ranny 23 maja 1871 na barykadzie przy ul. Myrha w dzielnicy Montmartre w czasie obrony 19 i 20 dzielnicy Paryża, zmarł tego samego dnia w szpitalu Lariboissiere w obecności doktora Henryka Gierszyńskiego.[3] Został pochowany na cmentarzuPere Lachaise. Jarosław Dąbrowski i Walery Antoni Wróblewski byli jedynymi oficerami Komuny o wyższych kwalifikacjach wojskowych.

Portret Jarosława Dąbrowskiego widniał na banknocie 200-złotowym, wprowadzonym do obiegu w 1976 roku (kolejne emisje: 1979, 1982, 1986, 1988), wycofanym w czasiedenominacji (1995).