1. ‘wydawać niski, głośny dźwięk; rozbrzmiewać niskimi dźwiękami’; 2. dawniej też ‘krzyczeć, hałasować, ryczeć’; 3. dialektalnie również ‘dudnić, buczeć’;4. ‘gruchać (o gołębiach, o głosie sowy)’; 5. ‘bardzo głośno mówić’.
Pochodzenie:
Od XVI w.; ogsłow. (por. czes. hučet ‘wydawać głuchy odgłos, huczeć; mówić mrukliwie, burczeć, mruczeć; karcić, strofować’, ros. dialektalne gučát’ ‘huczeć,brzmieć; dźwięczeć, dzwonić’, słoweń. dialektalne gučáti ‘huczeć, hałasować’)< psłow. *gučati i *gukati ‘wydawać głuche dźwięki przypominające gu’ – czasownik dźwiękonaśladowczy od wykrznienia gu!, chu!, hu! naśladujcych głuche dudnienie.
Pierwotna postać
W XV w. występowała forma z przedrostkiem: wz-huczeć ‘zagrzmieć, zahuczeć’; od XVI w. hukać ‘wydawać niski, żałosny głos (o ptakach, np. o sowach, gołębiach, także gwarowo o kukułkach)’.
Obecna postać
Obecnie forma z przedrostkiem: zahuczeć, a także forma jednokrotna huknąć.
poleca
b/d
huczny
1. pierwotnie (XVI w.) ‘huczący’ (o bębnach, trąbach, wodzie); 2. także ‘okazały, wystawny (o biesiadach, bankietach, weselach itp.)’ (od XVIII w.)
poleca
b/d
huk
1. ‘głuchy odgłos o dużej sile, łoskot, trzask’; 2. również dialektalnie i stpol. (od XVII w.) ‘fukanie, gromienie; hałas, wrzask’ oraz 3. ‘mnóstwo, co niemiara’; ogsłow. (por. czes. huk ‘huczenie, szum’, ros. guk ‘dźwięk głuchy, urywany’, ukr. huk ‘dźwięk, szum, łoskot, hałas’) < psłow. *gukъ, *hukъ, *chukъ < dźwiękonaśladowcze wykrzyknienie *gu!, *hu!, *chu!.
Podobne teksty: