Oceany i morza

Ponad 70,8% obszaru kuli ziemskiej (361 167 tys. km2) zajmują oceany i morza. Łączą się one ze sobą, tworząc wielką powierzchnię wodną nazywaną Oceanem Światowym. Jego podział na poszczególne części ma w znacznej mierze charakter umowny. Najczęściej wyróżnia się trzy oceany:
• Ocean Spokojny (Pacyfik)
• Ocean Indyjski
• Ocean Atlantycki (Atlantyk)

Wszystkie oceany stanowią rozległe przestrzenie wodne, urozmaicane pojedynczymi wyspami i archipelagami wysp. W pobliżu lądów oceany dzielą się na mniejsze akweny, zwane morzami i zatokami. Morza i zatoki od innych mórz i otwartych oceanów oddzielone są półwyspami i niekiedy wyspami. Niektóre morza oddzielają od siebie poszczególne kontynenty, np. Morze Karaibskie i Zatoka Meksykańska leżą pomiędzy Ameryką Północną i Południową, Morze Śródziemne i Czerwone między Afryką i Eurazją. Nazewnictwo mórz i zatok w znacznej mierze opiera się na tradycji, a nie na ścisłych kryteriach morfometrycznych; stądnie jedno morze nosi nazwę zatoki – np. Zat. Bengalska, Gwinejska,Meksykańska, a część akwenów nazywanych tradycyjnie morzami – tow rzeczywistości zatoki – np. Morze Azowskie.
Zwężone części oceanów i mórz (a także jezior) noszą nazwę cieśnin. W obrębie cieśnin lądy (kontynenty, półwyspy, wyspy, dwa brzegi jeziora) zbliżają się, ale nie łączą ze sobą. Cieśniny mogą łączyć ze sobą:
• oceany,
• ocean z morzem,
• dwa morza,
• dwa baseny tego samego morza,
• dwa jeziora.

Cieśniny różnią się znacznie rozmiarami – długością, szerokością, powierzchnią a także głębokością. Parametry te, szczególnie głębokość i szerokość, mają duże znaczenie w komunikacji, zarówno morskiej (tonaż statków pokonujących cieśninę), jak i lądowej (możliwość budowy mostów i tuneli, długość trasy promów).