Znaczenie Euro dla polskiej gospodarki

ZNACZENIE EURO DLA POLSKIEJ GOSPODARKI

Euro nie zostało wprowadzone w Polsce zaraz po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Chociaż jesteśmy zobowiązani przyjąć euro, tak jak inne państwa Unii Europejskiej, nie stanie się to od razu.
Na płaszczyźnie mikroekonomicznej euro będzie bardzo mocno oddziaływać na działalność przedsiębiorstw, zachowania gospodarstw domowych oraz działalność banków - wynika z rządowego raportu o korzyściach i stratach w związku z przystąpieniem naszego kraju do Unii Gospodarczo-Walutowej.
Wejście naszego kraju do strefy euro będzie miało zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki dla polskich przedsiębiorców, dlatego im przede wszystkim niezbędna jest konkretna wiedza o konsekwencjach obowiązywania eurowaluty w naszym kraju. Przyjęcie euro będzie miało wpływ na wszystkich - zarówno na duże instytucje finansowe, małe przedsiębiorstwa, ale także na zwykłych konsumentów.
Planowane wejście Polski do strefy walutowej euro ma nastąpić w 2009 roku. Jednakże, aby dobrze rozumieć istotę konsekwencji należy wcześniej zapoznać się z historią waluty euro oraz znać korzyści, jakie czerpią pozostałe kraje członkowskie Unii Europejskiej z posiadania unii walutowej.

Historia euro


W dniu 1 stycznia 1999 r. na obszarze 11 spośród 15 krajów Unii Europejskiej zaczęła funkcjonować unia walutowa. Jest ona ostatnim etapem integracji gospodarczej w Europie, zapoczątkowanej w 1950 r. przez byłego francuskiego premiera Roberta Schumana, który zaproponował połączenie europejskich zasobów węgla i stali. W planach rozwoju Unii już od samego początku tkwił pomysł, aby w przyszłości zastąpić waluty krajów członkowskich wspólną walutą - EURO.

W skład unii walutowej - oficjalna nazwa brzmi Unia Gospodarcza i Walutowa (UGW; ang. Economic and Monetary Union, EMU) - weszły kraje, które były zainteresowane przyjęciem wspólnej waluty i spełniły 5 tzw. kryteriów zbieżności:

1. inflacja nie wyższa niż o 1,5 pkt. proc. średniej stopy inflacji w trzech krajach Unii Europejskiej, gdzie inflacja była najniższa,

2. długoterminowe stopy procentowe nie przekraczające więcej niż o 2 pkt. proc. średniej stóp procentowych w 3 krajach UE o najniższej inflacji,

3. deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB,

4. dług publiczny nie większy niż 60% PKB,

5. stabilny kurs wymiany waluty w ciągu ostatnich 2 lat.

Z 15 krajów członkowskich 11 spełniło wtedy te kryteria (Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia oraz Włochy). Do unii walutowej nie weszły 4 kraje członkowskie. Wielka Brytania i Dania, ponieważ zgody na to nie wyraziły społeczeństwa tych państw w referendum oraz Grecja i Szwecja, ponieważ nie spełniały one podanych wyżej kryteriów. Grecja została jednak dwunastym członkiem UGW w dniu 1 stycznia 2001 roku. W tym momencie nie było jednak jeszcze możliwości używania waluty Euro, to rozwiązanie dotyczyło jedynie rozliczeń międzybankowych.

Wspólną walutę do powszechnego użytku wprowadzono z dniem 1 stycznia 2002 roku. 30 czerwca 2002 roku nastąpiło całkowite wycofanie walut krajów członkowskich z obiegu i euro zostało jedyną walutą powszechnie używaną w tych krajach.

Korzyści dla członków UE z posiadania wspólnej waluty:

? spadek inflacji

Najistotniejszą korzyścią z utworzenia UGW jest jej stabilizujące oddziaływanie na gospodarki krajów członkowskich. Niezależność banków centralnych oraz uczestnictwo w Europejskim Systemie Walutowym spowodowały, że jeszcze przed utworzeniem UGW inflacja w krajach członkowskich Unii spadła do niskiego poziomu, nastąpiła daleko posunięta zbieżność narodowych stóp procentowych oraz stabilizacja kursów walutowych.

? stabilizacja kursów walutowych

Wprowadzenie euro wyeliminowało ryzyko walutowe występujące w obrębie UGW, tj. niepewność co do kształtowania się kursów między walutami narodowymi. Tym samym zredukowano koszty transakcyjne wymiany tych walut oraz koszty arbitrażu walutowego, czyli operacji zabezpieczających przed ryzykiem kursowym. Zapewniło to większą swobodę i dynamikę prowadzenia działalności gospodarczej, a zwłaszcza handlu.

? zbieżność stóp procentowych

Euro przyczyniło się do powstania bardziej efektywnych i płynnych rynków finansowych oraz wpłynęło na ich stopniową integrację. W rezultacie rynki te zaoferowały dużo większe możliwości inwestycyjne niż rozczłonkowane rynki narodowe. Wzrosła konkurencja na poszczególnych rynkach kapitałowych, między centrami finansowymi oraz między bankami i towarzystwami ubezpieczeniowymi. Przedsiębiorstwa zmieniły strukturę pozyskiwania funduszy na swą działalność i rozwój - coraz częściej zaczęły sięgać po tańsze, niż kredyty bankowe, instrumenty rynku kapitałowego.

? eliminacja ryzyka walutowego

? zredukowanie kosztów związanych z wymianą walut

? ułatwienia w podróżowaniu

? wyrównanie poziomu cen na terenie UWG

Jednym z najistotniejszych zadań, jakie stawiano przed unią walutową i wprowadzeniem euro, było wyrównanie poziomu cen na terenie UGW. Było ono niezbędne dla ostatecznego ukształtowania się jednolitego rynku europejskiego oraz wzrostu konkurencji. Duże różnice między cenami tych samych produktów oznaczały rynkową nieefektywność, gdyż zmuszały konsumentów do straty czasu i energii na poszukiwanie miejsc, gdzie produkty są tańsze. Z chwilą pojawienia się euro w formie gotówkowej, dużo łatwiej można podróżować po krajach unii walutowej - odpadła potrzeba wymiany jednej waluty narodowej na inną.

? większa efektywność i płynność rynków finansowych,

? ułatwienie przedsiębiorcom z terenów UWG ekspansji na rynki krajów sąsiadujących.

Dla przedsiębiorstw z obszaru UGW wprowadzenie euro oznacza łatwiejszą ekspansję na rynki krajów sąsiadujących, gdyż zniknęły kłopoty z posługiwaniem się różnymi walutami narodowymi.

Korzyścią samą w sobie jest przynależność do ugrupowania o tak wielkim potencjale gospodarczym jak UGW, która poza USA i Japonią zaliczana jest do największych potęg gospodarczych świata.

Znaczenie euro dla polskiej gospodarki.

1. zmniejszenie kosztów transakcyjnych,
2. zmniejszenie kosztów operacji bankowych,
3. dostęp do nowych źródeł finansowania,
4. większa przejrzystość cen,
5. korzystniejsza oferta cenowa usług bankowych,
6. większa konkurencja ze strony z obszaru UWG,
7. zwiększenie innowacyjności polskich przedsiębiorstw

Ustanowienie UGW miało istotne konsekwencje dla polskich podmiotów gospodarczych. Pojawienie się euro było znaczącym wydarzeniem zwłaszcza dla tych przedsiębiorstw, dla których handel międzynarodowy oraz międzynarodowe operacje finansowe odgrywają istotną rolę. Zmniejszyły się koszty transakcyjne związane z operacjami zabezpieczającymi przed ryzykiem kursowym, gdyż ryzyko to znikło na obszarze walut wchodzących do strefy euro. Możliwość posługiwania się euro - zamiast 12 walutami narodowymi - zmniejszyło także koszty, ponoszone wcześniej przy sprzedaży i zakupie tych walut.

Zastąpienie rachunków bankowych - prowadzonych w walutach narodowych strefy euro - jednym rachunkiem w euro zmniejszyło koszty prowadzenia rachunków, uprościło też istotnie zarządzanie gotówką w przedsiębiorstwach.

Euro stało się dla polskich przedsiębiorstw walutą kontraktów i płatności, w której mogą być zarówno zaciągane kredyty, jak również emitowane instrumenty dłużne. Euro stworzyło polskim przedsiębiorstwom nowe możliwości zaopatrywania się w kapitał - inwestorzy na eurorynku szukają okazji do zróżnicowania swych portfeli pod względem geograficznym, a zainteresowani wyższą rentownością inwestycji skłonni są kupować papiery o niższych cenach.

Z punktu widzenia przedsiębiorstw, przewidywane w przyszłości przyjęcie euro przez Polskę przyczyni się do obniżenia kosztów produkcji, gdyż zmniejszy koszty transakcyjne i ograniczy ryzyko kursowe. Przedsiębiorstwa poszukujące kapitału uzyskają szerszy dostęp do środków finansowych, które dodatkowo będą tańsze. Z kolei polscy inwestorzy będą mieli ułatwione zawieranie transakcji oraz większe możliwości inwestowania

Euro może już obecnie umożliwić polskim eksporterom bardziej globalne podejście do rynku unii gospodarczo-walutowej. Oznacza to szansę na wzrost eksportu i skali zaangażowania na tym rynku.

Większa przejrzystość cen, jaką powoduje euro, oznacza łatwiejszy wybór zagranicznych dostawców i odbiorców - prościej jest porównywać ich oferty, wyrażone w tej samej walucie. Przedsiębiorstwa mogą też liczyć na szerszą oraz korzystniejszą cenowo ofertę usług bankowych - pojawienie się euro znacznie zaostrzyło konkurencję między instytucjami finansowymi.

Licząc się z możliwością wywierania przez firmy z UGW presji, by handel z Polską był fakturowany i rozliczany w euro, wszystkie znaczące polskie banki wprowadziły do swej oferty produkty wyrażone we wspólnej europejskiej walucie. Umożliwiły swym klientom prowadzenie rachunków w euro, zaciąganie kredytów w euro, dokonywanie płatności w tej walucie i praktyce posługiwanie się euro we wszystkich produktach bankowych, łącznie z emisją instrumentów dłużnych.

Euro może już obecnie umożliwić polskim eksporterom bardziej globalne podejście do rynku unii gospodarczo-walutowej. Oznacza to szansę na wzrost eksportu i skali zaangażowania na tym rynku.

Z drugiej strony polscy przedsiębiorcy muszą się liczyć ze zwiększoną konkurencją ze strony firm z obszaru UGW. Dalsza integracja europejskiego rynku towarów i usług umożliwiła wydajnym firmom z krajów strefy euro znaczne poszerzenie ich rynków zbytu. Jednocześnie firmy te zostały zmuszone do większej innowacyjności, gdyż nie mogły już zwiększać swojej konkurencyjności drogą dewaluacji waluty krajowej.

Wprowadzenie euro należy do bezprecedensowych wydarzeń nie tylko w historii Europy, ale i świata. Bezpośrednio uczestniczy w nim kilkanaście krajów Europy Zachodniej, reprezentujących łącznie wielki potencjał gospodarczy. Ze względu na ich wielką rolę w międzynarodowym handlu i finansach powodzenie całego przedsięwzięcia, związanego z wprowadzaniem nowego pieniądza, leży w interesie wszystkich krajów świata. Można oczekiwać, że podjęte zostaną wszelkie niezbędne działania w celu zapewnia trwałości nowej unii oraz jej harmonijnego funkcjonowania. Tylko wtedy jej waluta - euro - będzie cieszyć się międzynarodowym uznaniem i szacunkiem.

Bibliografia:

1) http://www.money.pl
2) http://www.nbportal.pl
3) http://www.infor.pl