Linux to system oparty na nieśmiertelnym Unicie. Jest wielozadaniowy (może uruchamiać wiele procesów naraz) oraz wielodostępny (umożliwia pracę wielu userów na jednym komputerze bez grzebania w cudzych plikach). Linux to system zorientowany sieciowo, obsługuje właściwie wszystkie protokoły sieciowe wysokiego i niskiego poziomu oraz dużą gamę kart sieciowych. Jest napisany w całości w C, dzięki czemu jest potwornie przenośny (uruchomisz go na i386, Motoroli, Alphie, Sparcu, PowerPC...). Jest idealną platformą dla serwerów. Jest zabójczo stabilny. Powstaje na niego coraz więcej normalnego oprogramowania użytkowego. A co najważniejsze - jest stale rozwijany przez wielu ludzi na całym świecie.
Historia Linuxa
Rok 1983. W laboratorium MIT (Massachusetts Institute of Technology) w USA pracował wielki zwolennik wolnego oprogramowania, Richard Stallman. Był on zaniepokojony rosnącą popularnością zamkniętych, komercyjnych produktów. Aby z tym walczyć, zapoczątkował rozwój wolnego, darmowego, dostępnego dla wszystkich systemu operacyjnego. Postanowił oprzeć go na UNIXie. Nazwał go GNU (Gnu's Not Unix - GNU nie jest Unixem). Wiele osób zainteresowało się projektem, powstawało wiele aplikacji (m.in. EMACS), rozwijane było jądro. To był ciężki projekt - do teraz nie ukończono prac nad jądrem. Wolne programy trzeba było uruchamiać na nie wolnych Unixach.
Rok 1991. Fiński student Linus Torvalds eksperymentował z wykorzystaniem trybu chronionego nowego procesora Intela - 386! Chciał sprawdzić, ile mocy można wycisnąć z tego procesora. W tym celu (wykorzystując system Minix) stworzył jądro Linuxa. Nazwa Linux to akronim od Linux Is Not UniX - Linux nie jest Unixem. System został udostępniony wszystkim jako wolne oprogramowanie. Dzięki temu rozwój był bardzo szybki. Zaczęto natomiast szukać systemu, z którym mógłby działać Linux. I odnaleziono... GNU! I tak powstał GNU/Linux - jądro Linuxa aplikacje GNU. Ten system był rozwijany dalej - ale w kierunku serwera sieciowego i stacji roboczej dla "bosów".
System był używany w bardzo małym gronie osób "wtajemniczonych". Powód: żeby używać system, trzeba było go samemu poskładać i pokompilować u siebie, plik po pliku, pakiet po pakiecie. Dla typowego użytkownika to byłby horror. Postanowiono więc jakoś to wszystko uprościć - zebrać wszystko do kupy, spakietować, dołożyć instalator. I tak powstały pierwsze dystrybucje Linuxa! Pionierami były: Slackware, Debian, Red Hat. Szczególnie ten środkowy i ostatni zasługują na uwagę. Debian jest wolną, całkowicie antykomercyjną dystrybucją, ale niezwykle trudną w użytkowaniu. Ale jednak jest pierwszą, która wprowadziła pakiety z numerem wersji, opisem i zależnościami - deb'y. Drugi natomiast - to światowy lider, najpopularniejsza dystrybucja. Jest tak pewnie ze względu na prostotę, ale jednocześnie moc i złożoność tej dystrybucji. Dzięki dystrybucji zniknęła część problemów - ale ciągle system nie mógł być używany przez przeciętnego użytkownika.
Pozostawała wciąż trudność użytkowania, odziedziczona z potężnych Unixów dla bossów informatycznych. Typowy użytkownik nie jest w stanie bezproblemowo władać setkami komend sterujących systemem, plikami, zabezpieczeniami... Nawet obszerna dokumentacja nie pomagała. Programy w konsoli tekstowej też nie były zbyt przyjemne w obsłudze. Był już wprawdzie dostępny wolny system X-Window - X-Free86, ale to nic nie zmienia. Potrzebna była ładna, prosta i przyjemna powłoka graficzna a'la Windows. I tak oto powstał KDE, a następnie GNOME. Pierwszy z nich jest skierowany do użytkowników "zwindowsiałych" - KDE jest prosty, przyjemny i podobny do Windows - jednak wiele mu brakuje. Alternatywą jest GNOME, który w połączeniu z niektórymi menedżerami okien potrafi zdziałać cuda. I zaczęło się. Linux przestał kryć się po kątach - wyszedł z ukrycia i niespodziewanie uderzył na potęgę Windoozy. Linux zaczął wchodzić do domów, zaczęto mówić o nim, pisać w gazetach komputerowych, tworzyć o nim strony.
Główne cechy systemu Linux
- wielozadaniowość - prawdziwa, z kontrolą dostępu do zasobów i poprawnym szeregowaniem,
- wielodostęp - a nawet na raz jeden użytkownik w kilku sesjach,
- wieloprocesorowość - masz osiem procesorów,
- niezależność od architektury - masz Alphę, Sparc'a, Motorolę lub PowerPC? Linux działa i na tych procesorach,
- kopiowanie przy zapisie - oszczędzamy pamięć,
- stronicowanie -oszczędzamy pamięć,
- dynamiczna pamięć podręczna dysku biblioteki współdzielone - oszczędzanie pamięci na maxa!,
- zgodność z normą POSIX 1003.1 oraz częściowa zgodność z System V i BSD - uruchomisz programy z innych unixów,
- obsługa wielu formatów plików wykonywalnych - a.out, ELF, JAVA, wsadowe, a nawet DOSowe i Windowsowe EXEki!,
- ochrona pamięci - wadliwy program już nie posypie systemu, a właściciel lokalnego konta na Twoim serwerze nie będzie mógł cię "szpiegować"!
- obsługa klawiatur i czcionek narodowych - polskie znaczki masz jak w banku!
- obsługa wielu systemów plików - nie ma nośnika, którego byś nie odczytał, czy to z Windows, Unixów, Macintosha czy Amigi,
- bardzo dobra obsluga protokółw TCP/IP, SLIP i PPP, co pozwala na lepsze korzystanie z Internetu.
Wady i zalety Linux'a
Wady
1. Niedobór driverów - ciężko o sterowniki do widowsowego sprzętu,
2. Skomplikowany - przedtem było to zaletą, a teraz wadą - jest zbyt trudny dla leni
3. Nie jest przystosowany dla użytkowników korzystających z gier - gier jest co najmniej sto razy mniej niż w Windowsie
4. Jego instalacja zajmuje dużo czasu
5. Trudności w konfiguracji - przy braku znajomości języka angielskiego, który jest niezbędny , gdyż cała dokumentacja jest w tym języku
Zalety:
1. Stabilność - przy korzystaniu ze stabilnego jądra nie sposób powiesić systemu
2. Bezpieczeństwo - stabilne jądra posiadają minimalną ilość błędów, a odkryte błędy natychmiast są poprawiane, w dodatku istnieją patche zwiększające poziom bezpieczeństwa, jak KnoX, capsel czy OpenWall
3. Małe wymagania sprzętowe
4. Wielodostępność - na jednym komputerze może pracować kilkaset użytkowników nie wpływając na siebie wzajemnie
5. Wysoka konfigurowalność - właściwie każdy aspekt systemu można dostosować
6. Wydajność - we wszelkich porównaniach jest na wysokich miejscach
7. Doskonała sieciowość.
Dystrybucje Linux'a
- Slackware
- Debian
- Red Hat
- Caldera Open Linux
- TurboLinux Workstation 6.0
- Corel Linux
- S.u.S.E. Linux