profil

Konceptualizacja metody komponowania 12-tonowego- od wzorów klasycznych do pierwszych kompozycji dodekafonicznych A. Schonberga

poleca 85% 546 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

W twórczości Schonberga można wyróżnić kilka etapów poszukiwań własnej metody komponowania. Przemiany stylistyczne w jego twórczości miały charakter ewolucyjny.
Lata 1899-1907 to okres tonalności charakteryzuje Schonberga jako osobę wzorującą się na zdobyczach innych kompozytorów Wagner pełna wyrazu chromatyka i technika sekwencji, Brahms technika ewolucyjnej wariacyjności, Liszt.
Kolejny etap twórczości 1908-1921 cechuje tendencja do zwięzłości, czego dowodem jest kameralizacja orkiestry, a także zmniejszenie rozmiarów dzieł. W tym czasie Schonberg zaczął stosować melodie barw instrumentów tzw. Klangfarbenmelodie (powtarzanie tego samego akordu w różnych ujęciach instrumentacyjnych). Poprzez próbę pogłębienia wyrazu przechodzi do atonalności. Oddalając się stopniowo od tonalnej koncepcji muzyki poszukiwał innych zasad organizacji materiału dźwiękowego. Rezultatem tych prób było stworzenie dodekafonicznej techniki serialnej. Pierwsze utwory, w których następuje niedookreśloność tonalna, odrzucenie centrów tonalnych to np. ?Harmonielehre?, czy Klavierstucke op.11. Swoje dodekafoniczne eksperymenty realizował w oparciu o klasyczne formy muzyczne (suita, kwartet). Uważał, iż logiczny związek kompozycji klasycznej opiera się na ujednolicających cechach czynników strukturalnych np. rytm, motyw, fraza. Jednakże, jeśli odrzucić jednoczącą tonikę to pozostałe czynniki nie przestaną działać. Już w 1915 roku Schonberg przy pracy nad symfonią tworzy temat przypadkowo składający się z 12 tonów. Kolejna już świadomą kompozycją była ?Serenada? op. 24, a dokładnie jej czwarta część posiada 12-tonowy temat. W jej wariacyjnej części po raz pierwszy następnik utworzony został z poprzednika w ruchu wstecznym. Schonberg posługuje się odwróceniami, dyminucjami, augmentacjami, kanonami.
W 99-1907 ostatnim okresie twórczości 1921-1951 do końca skrystalizowała się 12-tonowa. Dla Schonberga ta technika staje się elementem formotwórczym. Kompozytor powraca do wielkich dzieł instrumentalnych. Dojrzałym dziełem dodekafonicznym jest ?Klaviersuite? op.25 widzimy swobodne kształtowanie charakteru i wyrazu utworu. Schonberg sam mówił, że dodekafonia jest przede wszystkim metodą wymagającą logicznego ładu i organizacji, których głównym celem powinno być osiągnięcie zrozumiałości.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 1 minuta

Podobne tematy