"Pan Tadeusz" sytuacja polskich Żydów.

Sytuacja Polskich Żydów. Tło historyczne. Pan Tadeusz. Jankiel.

Przed okresem rozbiorów Polska była dosyć dużym państwem. Przyczyniły się do tego stanu liczne wojny i unia z Litwą. Ogromny obszar Rzeczypospolitej nie był jednolity pod względem wyznania i narodowości mieszkańcw. Wschodnie kresy zamieszkiwali Litwini, Rosjanie i Tatarzy. W rzeczypospoliej żyli zarówno katolicy jak i prawsławni. Również Żydzi osiedlali się w naszym kraju. Wpłynęli oni na rozwój miast, handel i rozwój przemysłowy. Początkowo byli dyskryminowani i nie spotykali się z sympatią Polaków. Głównym powodem takiego losu Żydów było to, że stanowili konkurencję w każdej dziedzinie życia miejskiego. Żyli oni w większym skupiskach i unikali kontaktów z resztą społeczeństwa. Np. zakładali żydowskie osiedla. Sytuacja historyczna spowodowała rozbiory Polski. Żydzi coraz bardziej zżywali się z polską kulturą i przejmowali polską tożsamość narodową mieszając ją z hebrajskimi korzeniami. Wraz z Polakami zaczęli tworzyć jeden wspólny naród. W literaturze można znaleźć przkłady potwierdzające powyższe rozważania. Jankiel z Pana Tadeusza stanowi przykład polskiego Zyda zaangażowanego w sprawy narodowowyzwoleńcze. Słowa te potwierdza cytat: "Aż gdy na Dąbrowskiego starzec oczy zwrócił, Zakrył rękami, spod rąk łez potok się rzucił: Jenerale rzekł, Ciebie długo Litwa nasza Czekała-długo, jak my Żydzi Mesyjasza" Powyższy cytat przedstawia Jankiela, który jest szczęśliwy z przybycia Dąbrowskiego na Litwę. Ma nadzieję że Litwa odzyska wraz z resztą Rzeczypospolitej wolność. Wszyscy wiedzieli o jego uwielbieniu dla ojczyzny, o czym wspomina narrator w Panu Tadeuszu: "Żyd poczciwy Ojczyznę jako Polak ukochał" Jankiel jako patriota również próbował przyczynić się do wybuchu powstania. Tajnie naradzał się z Robakiem - emisariuszem i głównym działaczem, którego celem było wywołanie powstania na Litwie. Jankiel również udzielał się w życiu towarzyskiem. Grał na cymbałach, lecz również tę umiejętność wykorzystywał by niesć ludziom nadzieję na niepodległość i wzywać ich do walki. Powyższą myśl wyraża cytat mówiący o opisywanym bohaterze: "Muztkę znał, sam słynął muzycznym talentem, Z cymbałami, narodu swego instrumentem" Można interpretować powyższy cytat tak, że muzyka Jankiela opowiada losy narodu. Wirtuoz zosaje nazwany "narodu swego instrumentem" Koncert cybalisty przpomniał słuchaczom konfederację targowicką i inne smutne wydarzenia w dziekach Polski. Zagrał również Mazurka Dąbrowskiego i Poloneza wzruszając publiczność i jednocześnie zachęcając ją do działania. Jankiel potrafił rozwiązywać konflikty pomiędzy sąsiadami, dzięki czemu cieszył się dobrą opinią wśród sąsiadów. Prowadził karczmę. Był człowiekiem przedsiębiorczym. Pragnę jeszcze przywołać sytuację Żydów przedstawioną w "Lalce" Bolestłwa Prusa. Żydzi z Warszawy tak jak Jankiel są ludzmi przedsiębiorczymi. Prowadzą sklepy, biorą udział w licytacjach, inwestują w nieruchomości. Podsumuwując stwierdzam, że sytuacja historyczna miała spory wpływ na polskich Żydów. Tak samo jak Polacy pragnęli oni niepodległości i chcieli żyć w wolnym kraju. Nie kopiuj wszystkiego gdyż Lenia Sensei patrzy!