"Nie mów tego, o czym należy milczeć, nie przemilczaj tego co należy powiedzieć"

"Nie mów tego, o czym należy milczeć, nie przemilczaj tego co należy powiedzieć"…prawda znana, ale nie do końca zrozumiana. Zatem co ona oznacza? Co nam przekazuje? Jakie daje nam wskazówki? O czym mówić a o czym nie?
Doskonale wiedział o tym Rudy- bohater książki „Kamienie na szaniec”. Wiedział, że nie może mówić. Choć był torturowany, siłą, przemocą zmuszany do jakichkolwiek zeznań - nie zrobił tego. Rudy był członkiem młodzieżowej grupy walczącej z okupantem w czasie drugiej wojny światowej. Mimo tortur był stanowczy, nie „złamał się”, tajemnica została tajemnicą.
W czasie wojny wiele było spisków, działań podjętych w celu walki o wolność. Wielu ludzi stawało w takiej sytuacji jak Rudy. Milczeli. Wiedzieli, że muszą. Wiedzieli, że to jedyny sposób…
Mówi się że mowa jest srebrem a milczenie złotem…. Ale czy na pewno? Czy lepiej nie mówić, gdy nie musimy? A może mówić, by nie zostać oskarżonym o paserstwo? Tak wiele słyszymy w mediach: „sąsiedzi byli świadomi, ale nie poinformowali policji”, „domyślałem się , ale nie chciałem mieć problemów”, „bałam się, że jak powiem to znowu dostanę… nie wytrzymałam, gdy skatował dziecko”, „nie pomogłem, bo bałem się, że to ja dostanę tym nożem w brzuch”.. itp. Są sprawy o który nie wolno milczeć, o których należy mówić i to jak najgłośniej! Przykładem jest przemoc w rodzinie, przemoc na ulicy, wszelkie zło, które spotyka człowieka. Powinniśmy zwracać uwagę na to co dzieje się za ścianą, pod oknem naszego domu. Brać czynny udział w życiu miejscowości. Wiedzieć co zrobić w takiej sytuacji - zawiadomić odpowiednie instytucje. Mówić, a nie milczeć!
Są też tematy, o których powinno się mówić, ale się tego nie robi. Bo są to tematy wstydliwe, nie wiemy jak o nich mówić, jak przekazać wiedzę młodszym, niedoświadczonym. Są to tak zwane tematy tabu. Często mówi się, że młodzi ludzie nie wiedzą co robią, postępują źle, niemoralnie. Ale skąd mają wiedzieć skoro starsi (może rodzice) wstydzą się rozmawiać z dziećmi o „tych” tematach? Mamy przedmiot w szkole jak wychowanie do życia w rodzinie, ale na lekcjach trudno omówić wszystkie problemy. Często też uczniowie wstydzą się zadać kłopotliwe pytanie. Tego czego nie wiedzą teoretycznie, próbują dowiedzieć się w praktyce.
Faktem jest, że każdy człowiek ma prawo do wyrażania własnych opinii na różne tematy, lecz warto jest mówić tylko o rzeczach najistotniejszych. Nie należy zaś milcząc, ukrywać czegoś ważnego, bądź na przykład pod groźbą z czyjejś strony nie wyjawiać lub nie nagłaśniać spraw, które mogą wiele znaczyć, albo nawet dużo zmienić. Ale trzeba umieć brać odpowiedzialność za to, co mówimy. Warto więc wiedzieć, kiedy można coś powiedzieć, a w jakich sytuacjach lepiej nie zabierać głosu.
Podsumowując: zarówno mowa i milczenie są sobie równe i jednakowo ważne. Trzeba jedynie starać się odróżnić, kiedy milczeć, a kiedy mówić. Jest to bardzo trudne. Każdy człowiek musi nauczyć się tej sztuki sam.