Mydła

Mydło - sole metali alkalicznych, głównie sodu, magnezu, litu, potasu i kwasów tłuszczowych.

Mydła znane są od starożytności i służą od tego czasu jako środki myjące i piorące. Myjący efekt mydeł wynika z ich własności amfifilowych. W wodzie tworzą one subtelną emulsję. Micele cząsteczek mydła obecne w wodzie przy zetknięciu z nierozpuszczalnym w wodzie brudem (głównie tłuszczami) wnikają w jego strukturę i "rozpuszczają go" poprzez wciągnięcie cząsteczek tłuszczu do wnętrza swoich miceli.

Mydła produkuje się zwykle z tłuszczów nasyconych, aczkolwiek znane są także mydła z tłuszczów nienasyconych. Ich proces produkcji polega na długotrwałym gotowaniu tłuszczów ze stężonym roztworem zasady sodowej, magnezowej lub litowej, na skutek czego dochodzi do zerwania wiązań estrowych oraz powstania gliceryny i mydła właściwego. Glicerynę czasami usuwa się z końcowego produktu lub zostawia, gdyż ma ona działanie natłuszczające. Współcześnie coraz częściej produkuje się też mydła poprzez bezpośrednią reakcję zasad z kwasami tłuszczowymi otrzymanymi z rafinacji ropy naftowej.

Ze względu na rodzaj metalu alkalicznego obecnego w mydłach dzieli się je na:
- mydła sodowe (białe i twarde), które są stałe w temperaturze pokojowej i rozpuszczalne w wodzie – produkuje się z nich mydła w kostkach
- mydła magnezowe, które są ciekłe w temperaturze pokojowej – produkuje się z nich szampony, płyny do kąpieli i mydła w płynie
- mydła litowe, które są pół-ciekłe w temperaturze pokojowej i słabo rozpuszczają się w wodzie – nie stosuje się ich jako środków myjących, lecz stosuje jako dodatki do litowych smarów łożyskowych
- mydła potasowe, które są miękkie (maziste) zwane mydłem szarym, rozpuszczalne w wodzie

Mydła wapniowe – nierozpuszczalne w wodzie, tworzą się najczęściej podczas reakcji mydła np. potasowego z chlorkiem wapnia (zawartego w wodzie twardej) na skutek reakcji wytrąca się mydło wapniowe, nierozpuszczalne w wodzie w postaci tzw. "kłaczków"