Układ ruchu

1 Pod względem złożoności ruchu wyróżniamy:


a) Ruch cytoplazmatyczny- jest to ruch cytoplazmy w komórkach i ruch ameboidalny czyli przelewanie cytoplazmy do odpowiednich części komórki. Jednocześnie pewne części cytoszkieletu są usztywniane. Pozwala to na ruch całej komórki.


b) Ruch wiciowy- wymaga obecności organellum ruchowego.


Wić- występuje pojedynczo. Jest zbudowana z mikrotubuli ( 9 par na obrzeżach i 1 centralna ). Buduje ją głównie tubulina i deina. Jeżeli mikrotubule przesuną się względem siebie to następuje wygięcie się wici. organella te posiadają wiciowce, choanocyty i plemniki.


Rzęski- są to małe wici których jest bardzo durzo i pokrywają całe ciało tworząc aparat rzęskowy. Ruch jest skoordynowany i falowy. Występują u orzę sek i w niektórych nabłonkach trójwarstwowców.


c) Ruch mięśniowy- pojawia się już u jamochłonów w postaci komórek nabłonkowo- mięśniowych. Jednak właściwy ruch mięśniowy występuje u zwierząt trójwarstwowych, gdyż mięśnie powstają z mezodermy. Wyróżniamy dwie strategie lokomocyjne :


- wór powłokowo- mięśniowy; budują go mięśnie gładkie ( poprzeczne, podłużne i skośne ). Pozwala on na wykonywanie pełzających ruchów płazińcom, obleńcom i pierścienicom, które nie wykazują wielkiej dynamiki ruchowej. Nie wymaga on jednak oparcia na twardych elementach szkieletu.


-Mięśnie poprzecznie prążkowane przyczepione do twardych elementów szkieletowych. Pojawia się u stawonogów i jest kosztowny energetycznie, jednak zapewnia wysoką sprawność ruchową. Charakterystyczny jest tu tonus, czyli stan ciągłego, lekkiego napięcia mięśni, dzięki czemu są one cały czas gotowe do pracy. Jest to spowodowane ciągłym pobudzeniem włókien mięśniowych przez neurony ruchowe. Tonus zanika po śmierci lub przecięciu włókien nerwowych. Dzięki mięśniom można:


* zmienić położenie


* zmieniać ułożenie części ciała względem siebie ( zginać ręce, głowę )


* utrzymać odpowiednią postawę ciała ( zwłaszcza człowiek )


* amortyzować wstrząsy


* osłabić skutki działania gwałtownych obciążeń


2 Ze względu na to jaki obiekt się przemieszcza wyróżniamy:


a) Taksje, ruchy organizmów jednokomórkowych ( ruch rzęskowy lub ameboidalny )


b) Ruchy wygięciowe organów roślin.


c) Właściwy ruch lokomotoryczny ( ma charakter mięśniowy )