profil

Zwrot ekonomii politycznej w latach 70-tych XIX w. tzw. rewolucja jevonsowska

poleca 85% 145 głosów

Treść
Grafika
Filmy
Komentarze

Jevons tworzył swój system ekonomiczny w nawiązaniu do dwóch źródeł subiektywnego nurtu ekonomii klasycznej i filozofii utylitaryzmu. Konsekwentnie stosował podejście logiczno-matematyczne. Pisał, że nauka ekonomii opiera się na kilku pozornie prostych pojęciach - użyteczności, bogactwa, wartości, dóbr, pracy, ziemi, kapitału - ale muszą one być starannie zdefiniowane, aby można było korzystać z metod logiki. Ekonomika jest nauką matematyczną, ponieważ zajmuje się ilościami, bada rzeczy w kategoriach "mniejsze-większe" i potrafi formułować zasady i prawa. Jako punkt wyjściowy Jevons obrał teorię zadowolenia i przykrości, adaptując tezę Benthama i głosząc, że celem ekonomiki jest maksymalizacja szczęścia przez zdobywanie zadowolenia po najmniejszym koszcie przykrości. "Jądrem" systemu jest, oczywiście, teoria użyteczności krańcowej, z której wyprowadza się teorię wymiany i ceny czynników produkcji. Istnieją trzy prawa Jevonsa.
Pierwsze prawo może głosić, iż stopień użyteczności zmienia się wraz z ilością towaru i ostatecznie spada, w miarę jak ilość rośnie. Drugie prawo dotyczy optymalnego rozdziału dóbr między różne zastosowania tj. alokacji zasobów. Obowiązuje kryterium maksymalizacji zadowolenia. Twierdzi się, że krańcowe użyteczności porcji dobra podzielonego między różne zastosowania muszą być sobie równe. Trzecie prawo jest nazywane prawem obojętności i mówi, że w warunkach wolnej konkurencji nie mogą występować dwie ceny na ten sam towar.
Należy jeszcze wspomnieć o oryginalnym potraktowaniu przez Jevonsa kosztów produkcji. Odrzucając teorię wartości opartą na pracy, Jevons określa koszty wytwarzania w sposób subiektywny, jako niezbędne przykrości wynikające z powstrzymywania się od zużycia. Koszty produkcji wyznaczają podaż, która określa krańcowy stopień użyteczności, a ten - wartość wymienną. Jeśli teoria renty gruntowej i kapitału nie wnosi nic nowego do znanych ujęć, to dość oryginalnie wygląda jego teoria płacy roboczej. Pozyskiwaniu efektów pracy - produktów i płacy towarzyszą jednocześnie przykrość i zadowolenie, użyteczność dodatnia i ujemna. Stopień użyteczności płacy realnej ma tendencję malejącą. Roboczej dniówce towarzyszy początkowo duża przykrość, następnie krótki okres przyjemności i następnie szybki wzrost przykrości.

Czy tekst był przydatny? Tak Nie

Czas czytania: 1 minuta