Użytkowanie wieczyste

UŻYTKOWANIE WIECZYSTE

Zastąpiło tzw. własność czasową. Jest formą wykorzystywania terenów państwowych oraz gminnych na cele przede wszystkim związane z budownictwem mieszkaniowym. Jest podmiotowym prawem bezwzględnym, zbliżonym do prawa własności.

Kodeks cywilny i ustawa o gospodarce nieruchomościami.

Jest prawem pośrednim między prawem własności a ograniczonymi prawami rzeczowymi.

1. Przedmiot użytkowania wieczystego

Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

Na mocy przepisów szczególnych także: inne grunty Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.

2. Podmioty

Osoby fizyczne, osoby prawne i spółdzielnie mieszkaniowe.

3. Treść

W granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób i rozporządzać swoim prawem.

Użytkownik wieczysty może korzystać może korzystać z terenu z wyłączeniem innych osób, w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie terenu w użytkowanie wieczyste. Jego prawo jest prawem zbywalnym, może więc swoje użytkowanie sprzedać innej osobie, podarować, zapisać w testamencie.

Granice korzystania z terenu przez wieczystego użytkownika określone są w umowie. Jako prawo zbywalne podlega ono egzekucji.

Ograniczenia prawa
a) pod względem czasu trwania
b) pod względem sposobu korzystania z terenu

Trwa 99 lat, wyjątkowo na okres krótszy ale nie krócej niż 40 lat.

Oddanie w użytkowanie wieczyste gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków następuje na okres 99 lat.

W wyjątkowych sytuacjach gdy cel gospodarczy nie wymaga oddania gruntu na 99 lat, dopuszczalne jest oddanie na okres krótszy, co najmniej jednak na 40 lat.

W ciągu ostatnich 5 lat przed upływem zastrzeżonego w umowie terminu wieczysty użytkownik może żądać jego przedłużenia na okres od 40 – 99 lat. Może wystąpić wcześniej z takim żądaniem, jeżeli okres amortyzacji zamierzonych na użytkowanym gruncie nakładów jest znacznie dłuższy aniżeli czas, który pozostaje do upływu zastrzeżonego w umowie terminu. Odmowa przedłużenia jest dopuszczalne tylko ze względu na ważny interes społeczny. Umowa o przedłużenie powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Jeżeli oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste następuje w celu wzniesienia na gruncie budynków i innych urządzeń, umowa powinna określać:

a) termin rozpoczęcia i zakończenia robót
b) rodzaj budynków lub urządzeń oraz obowiązek ich utrzymania w należytym stanie
c) warunki i termin odbudowy w razie zniszczenia albo rozbiórki budynków lub urządzeń w trakcie trwania użytkowania wieczystego
d) wynagrodzenie należne użytkownikowi wieczystemu za budynki lub urządzenia istniejące na gruncie w dniu wygaśnięcia użytkowania wieczystego

Budynki i inne urządzenia wniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, który wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Użytkowanie wieczyste ma charakter odpłatny – użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa opłatę roczną. Oprócz opłaty rocznej opłata pierwsza.

Powstanie użytkowania wieczystego



na skutek czynności prawnej - zasiedzenie – tylko gdy zostało wcześniej
umowa cyw-prawna między ustanowione użytkowanie wieczyste
skarbem Państwa, jednostką (analogicznie z zasiedzeniem własności)
samorządu terytorialnego lub
ich związkiem a użytkownikiem
wieczystym

Rozwiązanie – umowa może ulec rozwiązaniu przed upływem określonego w niej terminu, jeżeli wieczysty użytkownik korzysta z gruntu w sposób sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeżeli wbrew umowie, użytkownik nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń.

Wygaśniecie:
1) gdy upływa czas na który grunt oddano w użytkowanie wieczyste
2) kiedy strony umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste rozwiązały umowę
3) konfuzja – zdanie praw np. Skarb Państwa jest jedynym właścicielem i użytkownikiem wieczystym
4) rozwiązanie umowy jeżeli nieruchomość jest wykorzystywana w niewłaściwy sposób
5) wywłaszczenie na podstawie decyzji administracyjnej

Ochrona użytkowania wieczystego – nie jest nigdzie wyraźnie uregulowana. Analogicznie należy stosować przepisy o ochronie własności.