Zagrożenia ekologiczne Mielca i okolic

Mielec to miasto położone w środkowej części Kotliny Sandomierskiej nad rzeką Wisłoką w województwie podkarpackim . Na terenie miasta zarejestrowanych 4300 podmiotów gospodarczych . Dominuje wśród nich 129 firm handlowych, podczas gdy działalność produkcyjną prowadzą 83 firmy. Reszta zajmuje się usługami rolniczymi i rzemieślniczymi w zakresie mechaniki pojazdowej, stolarstwa, elektromechaniki, budownictwa, piekarnictwa, obróbki drewna i stolarstwa .

Powierzchnia Mielca wynosi 47, 36 kilometrów kwadratowych.

W 1995 roku powstała pierwsza w Polsce Specjalna Strefa Ekonomiczna Euro -Park Mielec, która zmieniła gospodarcze oblicze całego regionu . Stworzyła ona nowe możliwości rozwoju spółek, daje nowe miejsca pracy. Na terenie strefy działa około 60 firm.

Mielec jest położony w rejonie występowania bogatych zasobów wód podziemnych . Własne ujęcia wody posiadają : Zakład Utrzymania Ruchu, Zakład WSK " PZL - Mielec ", Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska i Zespół Opieki Zdrowotnej.

Woda jest jednym z najpopularniejszych substancji na Ziemi . Każdy żywy organizm zawiera wodę i potrzebuje jej do życia .Nie może ona zawierać substancji chemicznych szkodliwych dla zdrowia, ani też substancji wpływających ujemnie na jej smak, zapach czy barwę . Pod względem bakteriologicznym musi spełniać bardzo surowe wymogi .

Zanieczyszczane są niemal wszystkie wody powierzchniowe i to już u źródeł, także co jest jeszcze większym problemem, wody podziemne . Zanieczyszczenia takie występują w naszym regionie, a w szczególności w Wisłoce .

Zaopatrzenie miasta w wodę odbywa się w oparciu o ujęcie wody powierzchniowej na rzece Wisłoce .
Przeważająca część obszaru miasta należy do zlewni Wisłoki, która jest dużym, prawobrzeżnym dopływem górnego biegu Wisły . Powstaje ona z połączenia trzech źródlanych rzek:
- górnej Wisłoki, Ropy i Jasiołki.
Charakterystyczną cechą reżimu wodnego Wisłoki są znaczne wahania poziomu wód w ciągu roku.

Rzeka często po okresie długotrwałych
opadów lub po roztopach wiosennych występuje z koryta i zalewa najniżej położone tereny . Badania przeprowadzone w latach 1996 - 97 wykazały, że poziom zanieczyszczenia kontrolowanych rzek dawnego województwa rzeszowskiego jest wysoki, gdyż 91, 6 % badanych rzek lub ich odcinków prowadziło wody pozaklasowe . Wyjątek stanowi Tuszynka . Na prawie 52% długości badanych odcinków rzek również niektóre wskaźniki fizyko - chemiczne nie odpowiadały normom dla wodnych klas czystości .Dodatkowe zanieczyszczenia w rzece pojawiły się w okresie opadów i roztopów śniegu z terenów utwardzonych miasta . Ścieki te w większości odprowadzane są bez oczyszczenia .

Narastającym problemem w ostatnich latach są oczyszczalnie ścieków komunalnych z terenów wsi .

Z wodociągów sieciowych korzysta już ponad 42% ogółu ludności wiejskiej podczas gdy ścieków do systemów oczyszczania trafia mniej niż 10% . W Mielcu ilość ścieków jest wyższa od ilości zużywanej wody .
Według opinii Wydziału Ochrony Środowiska w Tarnowie opracowanej na zlecenie Zarządu Gminy gazyfikacja jest działaniem proekologicznym mającym istotny wpływ na poprawę stanu zanieczyszczeń powietrza .

W Mielcu podobnie jak w całym kraju podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza są elektrociepłownie, mniejsze zakłady przemysłowe, kotłownie lokalne oraz środki transportu .
Wiele zanieczyszczeń dociera z rejonu Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz pozostałych emiterów i kotłowni lokalnych na terenie Mielca .

Groźniejszym jednak zagrożeniem wydaje się powodowane przez masowo rozwijającą się komunikację i transport przy skąpej sieci komunikacyjnej i braku obwodnic omijających centrum miasta, a w związku z tym wzrost zanieczyszczeń.
W latach 1972 - 97 funkcjonowało dla miasta Mielca wysypisko odpadów na Smoczce. Było to wysypisko zlokalizowane w poeksploatacyjnym wyrobisku piasku. Zanieczyszczało ono wody podziemne, a w konsekwencji - wiele okolicznych studni.

Skuteczne współdziałanie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska z organami samorządu terytorialnego spowodowało rozpoczęcie w styczniu 1996 roku budowy nowego składowiska odpadów, którego budowę zakończono rok później

Na terenie miasta i gminy funkcjonują nadal nielegalne wysypiska śmieci tzw. 'dzikie' w rejonie rzeki Wisłoki .
Badania kontrolne gleb z rejonu Mielca określanego w przeszłości jako teren zagrożony ekologicznie, przeprowadził inspektorat latem 1995 roku . Badania wykazały liczne zanieczyszczenia .
Uciążliwość hałasu jest odczuwana szczególnie w ośrodkach miejskich ze śródmieściami o zwartej budowie mieszkaniowej, przez które przebiegają trasy komunikacyjne o charakterze turystycznym. Natężenie hałasu waha się od 90 dB. Badania przeprowadzone pozwalają stwierdzić, że zagrożenie spowodowane hałasem przemysłowym jest dużo mniejsze od zagrożenia hałasem komunikacyjnym. Najczęstszym powodem interwencji jest hałas przemysłowy.
Miejska zieleń ma ogromne znaczenie . To nie tylko 'zielone płuca miasta', obiektu relaksu i wypoczynku, ale także bardzo ważny element z punktu widzenia urbanistyki .
Między innymi dlatego w dzisiejszych czasach problem ochrony środowiska stał się szczególnie ważny dla społeczeństwa. Ochrona środowiska dotyczy nas wszystkich.
Od wielu miesięcy mieszkańcy Mielca uskarżali się na uciążliwość niektórych działających w obrębie SSE zakładów - przede wszystkim spółek - Melnox, Krono Wood, Onduline.
Inspektorzy WIOŚ skontrolowali 15 podmiotów gospodarczych z czego 8 działających w ramach SSE, 3 z byłego WSK zlokalizowane w sąsiedztwie strefy i spalarnię odpadów szpitalnych. Kilka z zakładów nie posiada uregulowań prawnych, dotyczących funkcjonowania w warunkach środowiska naturalnego. Inne firmy, choć posiadają takie uregulowanie, często przekraczają zawarte w nich normy. W zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza stwierdzono nadmierną emisję formaldehydu i tlenku węgla w wykonaniu firmy Krono - Wood oraz Styrem z Zakładu Przetwórnia Tworzyw Sztucznych i Spółki Euro - Cast. Elektrociepłownia natomiast beztrosko zaopatrzyła miasto i okolice w nadprogramowe ilości pyłku. Największe wśród kontrolowanych firm jest także nieprzestrzeganie przepisów w gospodarce odpadami. Są one składowane w nieprzystosowanych do tego miejscach, nieodpowiednio albo wcale niezagospodarowanych.
Taki stan rzeczy stwierdzono np. w firmie Krono Wood, która nie posiadała zgody Prezydenta Miasta Mielca na sposób miejsca składowania odpadów.

Skutki tej niefrasobliwości wyszły na jaw podczas kontroli przeprowadzonej przez WIOS w związku z pożarem tych odpadów. Podczas jego gaszenia nastąpiło zanieczyszczenie pobliskiego rowu ściekami zawierającymi wypłukany z płyt formaldehyd.
Pomiary wykonane w dniu 31.05., 02.06. i 04.06. wykazały stężenie tego związku chemicznego wielokrotnie przekraczające normę dopuszczalną dla kl. III czystości wód powierzchniowych kolejno 190, 27 i 14 razy.
W tym samym okresie stwierdzono sześciokrotne przekroczenie emisji formaldehydu z suszeni wiórów tej firmy w stosunku do wartości ustalonej decyzją Powiatu Mieleckiego.

Ponadto tarnowskie zakłady azotowe, dębicka fabryka opon czy tarnobrzeska kopalnia siarki nie wpływają korzystnie na środowisko naturalne regionu. Do jego degradacji przyczynia się także każdy z nas. Nie segregujemy śmieci ze względu na materiały z których są one wykonane . Wydaje się nam, że jedna plastykowa butelka mniej czy więcej nie zmienia stopnia zanieczyszczeń. Nie jesteśmy świadomi iż natura pozbędzie się jej sama dopiero za ok. 150 lat. Tymczasem pojemniki specjalnie przeznaczone do segregacji stoją puste.
Powszechnie stosowane również dezodoranty oraz inne produkty w aerozolu . Wielu młodych mieszkańców naszego miasta bezmyślnie niszczy nowo posadzone drzewka, które mają upiększać krajobraz regionu. Powszechne wśród mieszkańców domków jednorodzinnych jest używanie węgla do ocieplania domów .

Gwałtownie zwiększa się ilość samochodów wytwarzających zabójcze spaliny co łatwo zauważyć przechadzając się po mieleckich parkingach. W dodatku nie wszystkie pojazdy posiadają katalizatory. Niektórym obywatelom Mielca trudno trafić do kontenera na śmieci czego dowodem są opony i innego typu odpady pływające po mieleckich kanałach. Akceptujemy również nowopowstające zakłady na terenie regionu, które zatruwają środowisko naturalne.