Ogólne wiadomości o Faraonie

FARAON

Syn bogów, pośrednik bogów, sam będący bogiem - panował nad Egiptem. Należało mu oddawać cześć nie tylko za jego życia, lecz również wówczas, gdy - złożonemu w grobowcu z wizerunkami wszystkich jego sług - otworzono mu usta, by stał się nieśmiertelny. Jako gwarant ładu organizował pracę chłopów, wymierzał sprawiedliwość, wszczynał wojny, zaprowadzał pokój. Rządził żelazną ręką swymi urzędnikami, przedstawicielami swej władzy: wezyrami, gubernatorami, czyli nomarchami, pisarzami. Nieuczciwy urzędnik ponosił straszliwą karę: obcinano mu nos i uszy.
Rodzina faraona mogła być bardzo liczna, gdyż posiadał on kilka żon. Faraon rozporządzał wszystkimi mężczyznami i kobietami w swym państwie. Jako jedyny i wyłączny właściciel ziemi, dóbr i zwierząt żył z pracy setek tysięcy chłopów, którzy winni mu byli wszystko. Dziękując swym sługom, żołnierzom, przyjaciołom, rozdawał im ziemie wraz z uprawiającymi je chłopami. Nie mieli oni jednak prawa przekazywać ich swym spadkobiercom bez zgody faraona.
Kopalnie, kamieniołomy, handel zagraniczy, wszystko zależało bezpośrednio od niego. Jego spichlerze zawierały zapasy zboża z całego kraju. Jedynymi ludźmi, którzy czerpali korzyści z reżymu, byli słudzy faraona: wielmoże dowodzący armią, urzędnicy kierujący administracją, wreszcie zawsze uprzywilejowani kapłani.

FARAON - BÓG NA ZIEMI

Edukacja faraona zaczyna się w młodym wieku. Troskliwi wychowawcy uczą go zwłaszcza sportów siłowych takich jak polowanie - książęca rozrywka. Musiał też zostać mistrzem w strzelaniu z łuku, byc móc później ścigać w swym wozie gazele na pustyni i je zabijać.
Władza faraona ma charakter religijny, czci się go bowiem jako bóstwo. Jego zasadniczą funkcją jest pozyskiwanie dla swego królestwa przychylności wszystkich bogów. Dużą część sweg czasu poświęca również doglądaniu świątyń i innych sanktuariów, pilnuje, by utrzymywano je w dobrym stanie i odnawiano, by wznoszono nowe budowle sakralne oraz osobiście oddaje cześć bogom. Sam będąc bogiem trzyma w ręku symbole ich nadprzyrodzonej potęgi: pastorał i rózgę, zaś na koronie nosi wizerunek węża-kobry, tzw. ureusz.
Aby porządek natury nie został zakłócony, jest również zobowiązany zajmować się duszami bogów - swych ojców. Słońce, Nil, wiosna są zależne od bogów - faraon musi więc być żarliwym i uważnym kapłanem. Jako pan całej Ziemi i właściciel całości Egiptu wysyła zastępy do wielkich robót, jest odpowiedzialny za nawadnianie, które skrupulatnie nadzorują jego służby. Wymierza sprawiedliwość zgodnie z nakazami bogini Maat, która go inspiruje i podszeptuje mu pobłażliwość lub surowość.
Faraon musi mieć się na baczności przed wszystkim: obawia się nieustannie zdrady normachów, którzy ściągają podatki i dokonują poboru rekrutów. Kraj jest bardzo rozciągnięty i wielkie odległości dzielą Deltę od pierwszej katarakty Nilu. Dwaj wielcy wezyrowie bezpośrednio podlegli faraonowi, nadzorują bezustannie normachów. Lecz nie mogą przeszkodzić dworzanom knuć intryg w pałacu królewskim.

FARAON I BITWY

Faraon zawsze osobiście dowodzi bitwą. W otoczeniu straży szardańskich najemników pierwszy podąża w swym rydwanie. Na przedzie armii idzie piechota wyposażona w ciężkie dzidy, tarcze, topory, torby prowiantowe na ramionach. Żołnierze posuwają się jeden za drugim w ośmiu równoległych kolumnach. Dalej idą trębacze przekazujący krótkimi sygnałami rozkazy. Po nich następują oddziały łuczników, a na końcu rydwany.
W bitwie może uczestniczyć bardzo wiele rydwanów, nawet kilkaset. Nie są stabilne i łatwo się przewracają w kamienistym terenie; niezręczny woźnica jest surowo karany po walce. Jeśli wypadek zdarzy się w bezpośredniej bliskości wroga, jedynym wyjściem jest uciec dosiadając koni, o ile ma się czas na ich wyprzężenie.
Bitwa rozpoczyna się zwykle strzałami łuczników. Następnie nacierają rydwany, z faraonem jadącym na czele. Nawiązuje się bezładny bój rydwanów, a jednocześnie uderzają o siebie włócznie piechoty. Żołnierze pojedynkują się zakrzywionymi szablami. Jeśli nieprzyjaciel umocnił się w warowni, przystępuje się do oblężenia, obsypując strzałami obrońców na blankach. Podchodzi się pod wały obronne, często zbudowane z drewna, by podłożyć pod nie ogień; nie istnieją jeszcze machiny oblężnicze. Brama zostaje wyważona, gdy tylko zasypie się fosy wszelkimi dostępnymi materiałami.
Zwycięstwo daje okazję do wielkich fet, następujących z reguły po grabieży nieprzyjacielskich miast. Podział łupu odbywa się metodycznie, pod kontrolą pisarzy; faraon daje każdemu jego część. Zwyciężeni natomiast muszą oddawać faraonowi co roku określoną ilość złota, srebra, kłów słoni i wytworów rzemiosła.

UCZCZENIE FARAONÓW

Dla uczczenia bogów i faraonów, Egipcjanie pragną niezniszczalnych świątyń i grobowców. Potrzebne są do tego bloki kamienia. Ich poszukiwania prowadzone są często jako wyprawy wojenne. I tak np. Ramzes IV mobilizuje 10 tysięcy ludzi, by wyruszyć na poszukiwanie kamienia "beken".
W pobliżu świątyń i grobowców Egipcjanie wznoszą dla faraonów i wysokich dygnitarzy zbytkowne pałace. Budowle te mogą być piętrowe. W środku fasady pałacu El Amarna, od strony ulicy, znajduje się balkon mający połączenie z mieszkaniem faraona, na którym król ukazywał się swemu ludowi. Podczas święta Amona, władca wychodzi do tłumu w towarzystwie królowej. Balkon ten, bogato udekorowany, poprzedzają cztery kolumny w kształcie łodyg papirusów stojące na gzymsie wieńczącym trzy kondygnacje. We wnętrzu pałacu znajduje się dziedziniec perystylowy, sale z malowanymi lub rzeźbionymi kolumnami, komnaty, łazienki. Rozległe ogrody upiększają pałace i bogate domy prywatne.