Zanieczyszczenia powietrza

Niektóre substancje zanieczyszczające są skutkiem przemian fizycznych i reakcji chemicznych, zachodzących w powietrzu w wyniku wzajemnego oddziaływania wyemitowanych gazów. Bywają one groźniejsze od zanieczyszczeń pierwotnych. Układ prądów powietrza i ukształtowanie terenu może prowadzić do gromadzenia w dolinach, nieckach, kotlinach (gdzie często usytuowane są miasta) cząstek w wysokim stężeniu (w postaci mgły) tzw. smog. Gazy występujące w atmosferze, mające właściwość absorbowania promieniowania podczerwonego (para wodna, dwutlenek węgla, podtlenek azotu, freony, metan) powodują tzw. efekt cieplarniany, zwany także efektem szklarniowym. Jest to wzrost temperatury dolnych warstw atmosfery wskutek wzrostu zawartości w atmosferze tzw. gazów szklarniowych (CO2, O3, freonów i in.), mogą nastąpić zakłócenia naturalnego efektu cieplarnianego prowadzące do wzrostu średniej temperatury; CO2 i inne gazy pełnią tu podobną rolę jak folia czy szyba inspektowa w szklarni. Według ekspertów do roku 2100 temp. Ziemi podniesie się o 1,6 do 6oC.

Inne gazy są przyczyną tzw. kwaśnych deszczy czyli opady deszczu lub śniegu o kwaśnym odczynie. Są skutkiem pierwotnego zanieczyszczenia powietrza tlenkami siarki, azotu i węgla, które łącząc się z wodą znajdującą się w chmurach tworzą kwasy siarkowe (IV) i (VI), azotowy (V) i węglowy. Są bardzo szkodliwe dla środowiska naturalnego.

Związki reagujące z ozonem (freony, tlenki azotu) są przyczyną ubytku ozonu w atmosferze, przez co niknie osłona przed promieniowaniem ultrafioletowym, docierającym do powierzchni Ziemi. Zaniknięcie w danym miejscu ozonu nazywane jest dziurą ozonową. Warstwa ozonu jest naturalnym flirtem promieni UV.

Szacunkowo emisja gazów w Polsce wynosiła w 1993 ok. 10 mln t (w tym 4,4 mln t CO, 2,7 mln t SO2). 20% kraju posiada nadmierne zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego (wyodrębnia się 27 stref zagrożenia ekologicznego, przede wszystkim Górnośląski Okręg Przemysłowy). Lasy zniszczone są zwłaszcza w Sudetach.

Gazy które zanieczyszczają powietrze produkowany są przez:
-źródła naturalne np. wybuchy wulkanów, pyły kosmiczne itp.
-źródła przemysłowe np. huty, cementownie, elektrownie itp.